Thực phẩm Tết: Buôn bán tự phát có nguy cơ không đảm bảo an toàn
(HQ Online) - An toàn thực phẩm luôn là vấn đề được người dân quan tâm, đặc biệt là trong những dịp Tết đến xuân về và khi dịch Covid-19 còn nhiều diễn biến phức tạp. Điều này đặt ra thách thức cho cơ quan chức năng cũng như doanh nghiệp (DN) trong việc đảm bảo an toàn thực phẩm trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Chăn nuôi khởi sắc, tự tin đảm bảo thực phẩm cho Tết Nguyên đán | |
Xử lý nghiêm vi phạm an toàn thực phẩm Tết Nguyên đán | |
Rốt ráo kiểm tra an toàn thực phẩm Tết |
Đoàn kiểm tra của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn kiểm tra tại chợ đầu mối Bình Điền. Ảnh: Khánh Trần |
Lo ngại chất lượng
Trong suốt quá trình dịch bệnh vừa qua, một số chợ, kênh bán hàng đóng cửa, từ đó đã phát sinh nhiều điểm bán hàng tự phát. Đến thời điểm này, một số điểm bán tự phát ấy vẫn còn trên địa bàn thành phố, điều này sẽ ảnh hưởng đến an toàn vệ sinh thực phẩm.
Theo ghi nhận của phóng viên Tạp chí Hải quan, dọc hai bên đường Nguyễn Văn Linh (đoạn rẽ vào chợ đầu mối Bình Điền, huyện Bình Chánh, TPHCM) với hàng chục điểm bán hàng tự phát, kẻ bán người mua tấp nập từ lúc chiều tối cho đến nửa đêm và rạng sáng hôm sau. Mặc dù TPHCM đã có chỉ đạo kiểm tra, xử lý dứt điểm tình trạng vận chuyển, lên xuống hàng hóa và kinh doanh tại các điểm mua bán tự phát lấn chiếm lòng lề đường, không đảm bảo quy định phòng chống dịch Covid-19, không để xảy ra tình trạng phát sinh mới và tái lấn chiếm để kinh doanh nông sản thực phẩm tại khu vực xung quanh 3 chợ đầu mối là Bình Điền, Hóc Môn và Thủ Đức, nhưng chợ tự phát vẫn hoạt động nhộn nhịp, đặc biệt trong những ngày cận tết Nguyên đán.
Đại diện Công ty Quản lý và kinh doanh chợ đầu mối Bình Điền cho biết, hàng hóa kinh doanh bên ngoài chợ đầu mối không rõ nguồn gốc xuất xứ, không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, mất vệ sinh môi trường và ảnh hưởng việc lưu thông hàng hóa, mất an ninh trật tự, an toàn giao thông trước cổng chợ.
Bên cạnh đó, nắm bắt nhu cầu mua sắm cuối năm tăng cao, đặc biệt là thị trường hàng hóa tết Nguyên đán nên thực phẩm Tết nhà làm -“handmade” hay nhập khẩu vẫn chưa rõ nguồn gốc bắt đầu ồ ạt chào hàng. Dạo một vòng chợ mạng, mọi người không khỏi choáng ngợp trước hàng trăm mặt hàng Tết đang được chào bán với nhiều sản phẩm khác nhau, cách làm khác nhau như: lạp xưởng, nem, giò chả, khô bò, khô gà…
Tại các chợ truyền thống trên địa bàn TPHCM, các loại bánh mứt Tết mang thương hiệu ngoại như Thái Lan, Indonesia... cũng được bày bán với giá rẻ. Theo quảng cáo của một chủ cửa hàng tại chợ Bình Tây (quận 6): “Sạp nhập về rất nhiều loại bánh kẹo với giá gần 200.000 đồng/kg. Bánh “ngoại” thơm ngon mềm dẻo với hương vị trái cây thơm lừng. Nếu lấy số lượng lớn sẽ bớt chút đỉnh”. Ngoài ra, các loại mứt dâu Thái Lan, việt quất Úc, nho Mỹ... với giá dao động từ 200.000 - 700.000 đồng/kg. Cùng với các loại mứt, món hạt điều tẩm wasabi, điều tẩm nước cốt dừa ngoại nhập cũng được bày bán.
Ngăn chặn thực phẩm “bẩn”
Tuy nhiên, về nguồn gốc, chất lượng khó được đảm bảo. Theo ông Dương Anh Đức, Phó Chủ tịch UBND TPHCM, các sở, ngành liên quan cần phải kiểm tra các cơ sở sản xuất nhằm đảo bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, đặc biệt là dịp tết Nguyên đán. Không thể để xảy ra tình trạng ngộ độc thực phẩm dịp Tết. Cùng đó, cũng cần kiểm soát giá cả, tránh tình trạng găm hàng và tăng giá đột biến.
Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý An toàn thực phẩm TPHCM cho biết, để đảm bảo an toàn thực phẩm trong giai đoạn cao điểm tết Nguyên đán Nhâm Dần, TPHCM đã thành lập 11 đoàn kiểm tra cấp thành phố cùng các đoàn tại quận, huyện và thành phố Thủ Đức. Các đoàn sẽ tập trung kiểm tra các cơ sở sản xuất, phân phối những loại thực phẩm tiêu thụ nhiều như: rượu, bia, bánh, mứt, kẹo, sản phẩm từ thịt (xúc xích, giò chả…) và các dịch vụ ăn uống. Theo bà Lan, hiện nay, quanh các chợ, ngay cả chợ đầu mối, việc buôn bán tự phát rất nhiều và không được kiểm soát. Bên cạnh việc cơ quan chức năng tăng cường xử lý thì còn đòi hỏi ý thức của người mua hàng. Người dân không nên mua hàng tại những khu vực buôn bán tự phát bởi không bảo đảm an toàn thực phẩm và các quy định phòng chống dịch".
Tại buổi kiểm tra về công tác chuẩn bị nguồn hàng, kiểm soát an toàn và phòng chống dịch Covid-19 cho mùa Tết tại TPHCM của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn vào cuối tuần vừa qua, Thứ trưởng Trần Thanh Nam lưu ý dù tổng thể nguồn cung thực phẩm Tết dồi dào nhưng không loại trừ khả năng bị thiếu cục bộ do dịch bệnh hoặc sức mua tăng đột biến những ngày cận Tết. Do đó, Thứ trưởng đề nghị các DN, cơ quan liên quan cần có kịch bản ứng phó để bảo đảm an toàn thực phẩm mùa Tết và bình ổn giá cả khi thị trường có biến động.
Ông Nguyễn Ngọc An, Tổng Giám đốc Vissan cho biết, trong năm 2021 do ảnh hưởng của dịch bệnh, có 3 tháng liên tục nơi này phải thực hiện sản xuất “3 tại chỗ”. Tuy nhiên, từ tháng 6, công ty đã chuẩn bị các nguồn nguyên liệu cho hàng hóa phục vụ tết Nguyên đán, và sang tháng 9 đã có kế hoạch cụ thể. Đến nay, các mặt hàng sản xuất tiêu dùng Tết đã đạt 60-90% kế hoạch. Tổng giám đốc Vissan cam kết sẽ đảm bảo cung ứng đầy đủ hàng hóa, không để thiếu hàng cục bộ, giá cả đảm bảo bình ổn, không tăng giá trước và sau Tết ít nhất một tháng, bất chấp giá nguyên liệu đầu vào.
Về kế hoạch đảm bảo an toàn vào dịp Tết, đại diện Công ty quản lý chợ đầu mối Bình Điền cho biết, tháng 12 âm lịch công ty triển khai chiến dịch "Tháng hành động vì an toàn thực phẩm", tuyên truyền đến thương nhân; tăng cường công tác tuyên truyền phòng chống dịch bệnh Covid-19. Chợ Bình Điền cũng phối hợp Ban Quản lý an toàn thực phẩm TPHCM tăng cường kiểm tra, kiểm soát trước, trong và sau Tết Nguyên đán 2022. Cụ thể, đơn vị dự kiến tổ chức lấy 400 mẫu thủy sản kiểm tra nhanh. Lấy mẫu tăng cường với số lượng 300 mẫu, giám sát kiểm tra chỉ tiêu dư lượng thuốc trừ sâu, chất tẩy trắng trong mặt hàng rau, củ, quả. Tăng cường kiểm tra dịch tả lợn châu Phi, kiểm soát tất cả thịt lợn nhập vào chợ. Tổ chức lấy 100 mẫu thịt lợn kiểm tra chỉ tiêu hàn the theo quy định…