Tập đoàn Alibaba gặp khó trước sự "trỗi dậy" của các thương hiệu thương mại điện tử mới
(HQ Online) - Theo “Báo cáo người tiêu dùng Trung Quốc năm 2021" của công ty tư vấn toàn cầu Bain & Company, tỉ lệ đóng góp của Tập đoàn Alibaba vào tăng trưởng của kênh thương mại điện tử đã giảm từ 49% trong năm 2020 xuống còn 35% trong quý 1-3/2021 do tỉ lệ thâm nhập của các kênh trực tuyến tiếp tục tăng trưởng cùng với sự trỗi dậy của các thương hiệu thương mại điện tử mới nổi như Pinduoduo, TikTok, Kwai…
Bên ngoài văn phòng đại diện Alibaba tại Bắc Kinh. |
Báo cáo cho biết dưới ảnh hưởng của môi trường vĩ mô, doanh số bán hàng tiêu dùng nhanh của Trung Quốc trong quý 3/2021 giảm 0,8% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, doanh thu và doanh số bán hàng tiêu dùng nhanh của Trung Quốc trong tháng 1-9/2021 lần lượt tăng 3,3% và 3,6%, thể hiện sự phục hồi vừa phải, trong khi giá bán trung bình tăng nhẹ 0,3%.
Báo cáo nhấn mạnh, cùng với sự mở rộng liên tục của tầng lớp trung lưu Trung Quốc, hoạt động tiêu dùng cơ bản phục hồi ổn định. Số liệu cho thấy, tỷ lệ thâm nhập của các kênh trực tuyến tiếp tục tăng trưởng trong ba quý đầu năm, trong khi phần lớn các kênh trực tiếp lại liên tục mất đi thị phần. Mặc dù doanh số bán hàng thương mại điện tử tăng 24%, thấp hơn mức 32% của năm 2020, nhưng doanh số bán hàng của tất cả các kênh bán hàng trực tiếp, trừ những cửa hàng tiện lợi đều thể hiện rõ xu hướng suy giảm, trong đó biên độ sụt giảm của kênh cửa hàng tạp hóa lên tới 13%. Các cửa hàng tiện lợi duy trì hoạt động ổn định, doanh số không tăng cũng không giảm.
Tuy nhiên, trong cục diện cạnh tranh của kênh trực tuyến, tỷ lệ đóng góp vào tăng trưởng của các kênh trong 3 năm qua luôn thay đổi liên tục. Từ “phân phối đồng đều” đến “giành quyền thống trị”, sự trỗi dậy của các thương hiệu thương mại điện tử mới đã làm thay đổi nhanh chóng tình hình cạnh tranh.
Năm 2020, Alibaba đóng góp 49% vào tỷ lệ tăng trưởng của kênh thương mại điện tử. Tuy nhiên, cùng với sự trỗi dậy của Pinduoduo, TikTok, Kwai, Xiaohongshu (Little Red Book), WeChat…, tỷ lệ đóng góp tăng trưởng năm nay của Alibaba đã giảm xuống còn 35%. Đặng Mân, Chủ tịch bộ phận kinh doanh sản phẩm tiêu dùng khu vực Trung Quốc Đại lục của Bain & Company, nhấn mạnh dịch Covid-19 rõ ràng đã thay đổi phương thức mua hàng của người tiêu dùng.
Livestream (phát sóng trực tiếp) trở thành kênh tiếp thị và bán hàng quan trọng của các nền tảng thương mại điện tử. Mua hàng theo nhóm (group buying) phát triển bùng nổ trong thời gian dịch Covid-19, nhưng bắt đầu từ quý 3 năm nay, mô hình này bước vào giai đoạn thoái trào.
Đối với sự sáng tạo về mô hình kinh doanh mua hàng theo nhóm của Alibaba, Bain & Company cho rằng nền tảng mua hàng theo nhóm Taocaicai của Alibaba không còn quá phụ thuộc vào các nhà bán buôn và phân phối bên thứ ba để cung ứng hàng hóa. Nền tảng này sử dụng hệ thống nhà cung ứng trong hệ sinh thái Alibaba nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh tổng thể, cung cấp trải nghiệm dịch vụ tốt hơn, nâng cao tỷ lệ thành công của đơn hàng, tuy nhiên việc có thành công hay không vẫn chờ sự sát hạch của thị trường.
Số liệu do Cục Thống kê Trung Quốc công bố trước đó cho thấy, do chịu ảnh hưởng của đợt tái bùng phát dịch Covid-19 ở nhiều nơi, tốc độ tăng trưởng tiêu dùng trong tháng 11/2021 chỉ tăng 3,9% so với cùng kỳ năm ngoái, thấp hơn nhiều so với ước tính 4,6% do Reuters khảo sát. Hơn nữa, chính sách phòng chống dịch bệnh "Không Covid-19" khiến cho triển vọng tiêu dùng tiếp tục ảm đạm.