Giữa “tâm bão” Covid-19, Việt Nam vẫn đầy sức hút
(HQ Online) - Kiểm soát tốt dịch bệnh Covid-19 khiến Việt Nam trở thành điểm đến đầu tư hấp dẫn khi các nước muốn chuỗi cung ứng giảm phụ thuộc vào Trung Quốc. Trên thực tế, xu hướng này đã được định hình trong nhiều năm trở lại đây và dịch Covid-19 chính là chất xúc tác khiến cho sự dịch chuyển diễn ra nhanh chóng hơn.
Phát huy lợi thế sẵn có
Mặc dù các chuyên gia kinh tế dự kiến tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của thế giới năm 2020 sẽ giảm khoảng 4,9% so với năm 2019 nhưng Việt Nam vẫn nổi lên như một mẫu hình thành công trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19 và được xem là một trong những điểm sáng nhất của kinh tế châu Á năm 2020. Kinh tế Việt Nam đang tăng trưởng đều và chiếm giữ một vị thế đủ tốt để tiếp tục gia tăng thêm thị phần toàn cầu trên lĩnh vực xuất khẩu hàng hóa. Việt Nam chính vì thế đang trở thành một điểm đến hấp dẫn đối với các nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt là các nhà đầu tư đang có xu hướng dịch chuyển đầu tư ra khỏi Trung Quốc.
Theo PGS.TS. Đào Minh Phúc, một trong những thế mạnh của Việt Nam là hiện chúng ta đang rất tích cực tham gia các FTA (Hiệp định thương mại tự do) và hiện đang đứng hàng đầu trong khu vực ASEAN về số lượng FTA đã tham gia. Trong tổng số 14 FTA thì có 12 FTA đã có hiệu lực. Các FTA sẽ giúp doanh nghiệp sản xuất tại Việt Nam hưởng các ưu đãi giảm thuế hấp dẫn khi xuất khẩu vào các thị trường lớn trên thế giới như Mỹ và châu Âu. Vì vậy, các hiệp định đã ký kết trong thời gian qua như CPTPP, EVFTA và EVIPA sẽ đem lại lợi thế cho việc thu hút đầu tư và dịch chuyển sản xuất không chỉ ở các khoản đầu tư mới mà cả việc mở rộng các dự án sẵn có.
Theo ước tính của ADB, 5,8% GDP của Việt Nam được chi cho việc phát triển cơ sở hạ tầng, một mức chi đầu tư cao nhất trong khu vực Đông Nam Á. Bên cạnh đó, đẩy mạnh đầu tư công giúp cơ sở hạ tầng ngày càng hoàn thiện, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương và thu hút vốn các nhà máy dịch chuyển sang Việt Nam.
Việt Nam có thể đón chính là dịch chuyển đơn hàng sang sản xuất ở Việt Nam trước. Ảnh minh hoạ: Xuân Thảo. |
Đón làn sóng dịch chuyển đơn hàng trước
Phân tích kĩ hơn về thế mạnh của Việt Nam trong việc thu hút nguồn vốn FDI trong thời gian tới, TS. Vũ Thanh Hương cho rằng nếu Việt Nam biết tận dụng các lợi thế của mình trong giai đoạn hiện nay thì Việt Nam sẽ tái khởi động các hoạt động của nền kinh tế nhanh hơn so với các nước trên thế giới. Đây là yếu tố quan trọng để giúp Việt Nam trở thành địa điểm để đón nhận các dòng vốn đầu tư đang dịch chuyển hiện nay, từ đó giúp FDI vào Việt Nam có thể phục hồi về mức của năm 2019 vào cuối năm 2020 và còn có thể gia tăng nhẹ trong nửa đầu năm 2021.
Bà Hương cho biết, trong tương lai gần, FDI sẽ tiếp tục tăng vào ngành chế biến chế tạo, đặc biệt là các mặt hàng liên quan đến máy móc thiết bị như máy tính, điện thoại và linh kiện điện tử - là những ngành mà trước khi đại dịch diễn ra thì Việt Nam đã là lựa chọn của các tập đoàn lớn trong ngành điện tử như Samsung, LG, Intel, Panasonic...
Ngoài khả năng tăng FDI vào Việt Nam trong các lĩnh vực trên, các dự án FDI trong tương lại có thể sẽ tăng vào những nhóm hàng Việt Nam có thế mạnh xuất khẩu như như dệt may, đồ gỗ. Hay các nhóm hàng chế biến và giao thương lớn trong khu vực châu Á như thực phẩm, giấy, nhựa và cao su, sản phẩm kim loại, vật liệu xây dựng. Ngoài ra, do nhu cầu sử dụng năng lượng của Việt Nam ngày càng cao và đây cũng là lĩnh vực ưu tiên hàng đầu của Chính phủ, thì ngành năng lượng cũng là một ngành đầy tiềm năng để thu hút FDI vào Việt Nam.
Theo ông Đào Minh Phúc, trong khi các công ty trên toàn cầu co cụm vì dịch bệnh, việc mở thêm các nhà máy ở Việt Nam cũng là điều khó thực hiện ngay lập tức. Chính vì vậy, cái dễ nhất mà Việt Nam có thể đón chính là dịch chuyển đơn hàng sang sản xuất ở Việt Nam trước. Việt Nam cần có kế hoạch chi tiết hình thành các tổ hợp, liên danh công nghiệp hỗ trợ gồm các doanh nghiệp nhỏ, các cụm liên kết sản xuất (industrial cluster), hoặc có biện pháp cụ thể ưu đãi cho các công ty công nghiệp hỗ trợ cỡ vừa hiện nay đầu tư mở rộng sản xuất.
Theo thống kê, trước đại dịch Covid-19, vốn FDI đầu tư vào Việt Nam, chủ yếu tập trung vào 3 lĩnh vực chính là: công nghiệp chế biến - chế tạo, kinh doanh bất động sản và bán buôn - bán lẻ - sửa chữa ô tô, mô tô, xe máy (chiếm 81% tổng vốn đăng ký năm 2019). Từ khi đại dịch Covid-19 xảy ra, các nhà đầu tư nước ngoài đã và đang dịch chuyển đầu tư, chủ yếu trong các lĩnh vực: công nghệ thông tin, công nghệ cao (như Samsung, Apple...); thiết bị điện tử và phụ kiện (Panasonic...); logistics, thương mại điện tử (Alibaba...); hàng tiêu dùng, bán lẻ (Zara, H&M). Ngoài ra, các điều kiện kinh doanh, hạ tầng logistics, công nghệ đang được quan tâm cải thiện liên tục bởi Chính phủ. |