Nâng cao hiệu quả hòa giải, đối thoại sẽ giảm bớt áp lực cho tòa án
(HQ Online) - Thảo luận tại hội trường về dự án Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án sáng 26/11, các đại biểu Quốc hội cơ bản tán thành với sự cần thiết thiết lập cơ chế hòa giải, đối thoại tại tòa án nhằm phát huy ưu điểm của cơ chế mới này, góp phần hạn chế các vụ, việc phải đưa ra xét xử; nhanh chóng giải quyết các tranh chấp, mâu thuẫn của người dân; tiết kiệm chi phí, thời gian, công sức của các bên liên quan và Nhà nước.
Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu điều hành nội dung làm việc. |
Nêu thực tế, người Việt Nam quan niệm “trăm cái lý không bằng một tí cái tình”, đại biểu Nguyễn Mai Bộ (An Giang) nhấn mạnh, việc giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa giải phù hợp với đạo đức, phong tục tập quán của người Việt. Với kinh nghiệm tham gia hòa giải cơ sở, đại biểu cũng cho rằng, phương thức hòa giải, đối thoại tại tòa án khiến mỗi cá nhân trở nên hiền hòa, nhân hậu và bao dung hơn.
Nhiều đại biểu cũng cho rằng, hòa giải, đối thoại đóng vai trò đặc biệt quan trọng, là nhu cầu và đòi hỏi của xã hội để giải quyết các tranh chấp phát sinh trong đời sống. Với cách thức thân thiện, đồng thuận trên nguyên tắc chia sẻ, cảm thông, hòa giải, đối thoại góp phần hàn gắn những mâu thuẫn, rạn nứt, nâng cao ý thức pháp luật của người dân, ngăn ngừa các tranh chấp trong tương lai, tạo sự đồng thuận, xây dựng khối đoàn kết trong nhân dân, góp phần bảo đảm an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội.
Hòa giải thành, đối thoại thành giúp giải quyết triệt để, hiệu quả các tranh chấp mà không phải mở phiên tòa xét xử; kết quả hòa giải thành, đối thoại thành phần lớn được các bên tự nguyện thi hành; vụ việc không phải trải qua thủ tục sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm theo quy định của các luật tố tụng; tiết kiệm chi phí, thời gian, công sức của các bên liên quan và Nhà nước; hạn chế tranh chấp, khiếu kiện kéo dài, gây bức xúc trong dư luận.
Với tòa án, đổi mới, tăng cường và nâng cao hiệu quả hòa giải, đối thoại là giải pháp căn cơ, giúp giải quyết khối lượng công việc ngày càng nặng nề, trong bối cảnh hàng năm các tranh chấp, khiếu kiện không ngừng tăng lên cả về số lượng và tính chất phức tạp.
Nêu quan điểm về tổ chức thực thi hòa giải, đối thoại tại tòa án, đại biểu Phạm Thành Tâm (An Giang) cho rằng, dự thảo Luật chưa quy định cụ thể cơ cấu, số lượng trong việc thành lập lực lượng thực thi công tác hòa giải, đối thoại tại tòa án theo từng cấp, gây khó khăn cho triển khai thực hiện.
Do đó, đại biểu đề nghị bổ sung quy định tổ chức công tác hòa giải, đối thoại tại tòa án ở các cấp. Về số lượng cụ thể, cần quy định phù hợp ở từng cấp nhằm khuyến khích các bên tham gia hoạt động hòa giải, đối thoại tại toà, dự thảo Luật không nên quy định số lượng tối đa mà chỉ nên quy định số lượng tối thiểu hòa giải viên.
Một số ý kiến khác đề nghị, dự thảo Luật cần quy định trình tự, thủ tục hòa giải, đối thoại tại tòa án theo hướng linh hoạt, nhanh gọn, hiệu quả, bảo đảm thuận lợi cho các bên trong quá trình hòa giải, đối thoại tại tòa án; bảo đảm hiệu lực và hiệu quả thi hành kết quả hòa giải, đối thoại. Bên cạnh đó, có ý kiến đề nghị, trên cơ sở tổng kết thí điểm, cơ quan soạn thảo cần tiếp tục nghiên cứu nhằm tạo ra các thiết chế bảo đảm quyền tự quyết của người dân theo đúng tinh thần "việc dân sự cốt ở đôi bên".