Bảo hiểm y tế: Cứu cánh cho bệnh nhân nghèo
(HQ Online) - Chiếc thẻ Bảo hiểm y tế (BHYT) không chỉ là cứu cánh cho tất cả các bệnh nhân không may mắc bệnh mà với bệnh nhân kém may mắn phải lấy bệnh viện là nhà thì đây thực sự là tấm “bùa hộ mệnh”.
BHYT là "bùa hộ mệnh" của bệnh nhân nghèo. Ảnh: DN. |
Kiệt quệ vì bệnh tật
Trong các chuyến công tác về với các địa phương vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn của một số tỉnh miền núi phía Bắc vừa qua, phóng viên không thể quên các bệnh nhân với làn da xanh tái, nhợt nhạt vì bệnh tật đang lọc máu tại Khoa Chạy thận nhân tạo của một số bệnh viện.
Có mặt tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lạng Sơn, qua tìm hiểu phóng viên được biết, đa số bệnh nhân đang chạy thận ở đây đều là bệnh nhân nghèo, mắc suy thận độ 3, độ 4. Chị Dương Thị Hạnh, huyện Lộc Bình, Lạng Sơn cho biết, cách đây 4 năm, khi thấy trong người mệt mỏi, chị xuống bệnh viện Bạch Mai khám và bàng hoàng khi bác sỹ thông báo bản thân mắc suy thận độ 3. “Do không mua thẻ BHYT trước đó nên tôi phải chịu toàn bộ chi phí từ điều trị, ăn ở, thuê nhà, khoảng gần 20 triệu đồng/tháng, do vậy gia đình rơi vào cảnh khánh kiệt, vay mượn khắp nơi”, chị Hạnh buồn rầu kể lại.
Sau một năm điều trị tại Hà Nội, được sự tư vấn của các bác sỹ và người thân, trong quãng nghỉ của các đợt chạy thận, chị Hạnh quyết về quê tham gia BHYT và đăng ký điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lạng Sơn. “Từ sau khi có thẻ BHYT, chị chỉ phải bỏ thêm hơn 4 triệu cho tổng các loại chi phí từ điều trị, sinh hoạt, ăn uống, thuốc bổ”, chị Hạnh kể.
Còn tại Khoa Chạy thận nhân tạo, Bệnh viện Bạch Mai, để duy trì sự sống, mỗi bệnh nhân chạy thận nhân tạo phải lọc máu hàng tuần, hàng tháng, chi phí cho mỗi bệnh nhân lên tới hàng trăm triệu đồng mỗi năm. Ông Dương Đức Hùng, Trưởng phòng Kế hoạch Tổng hợp, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, với bệnh nhân chạy thận nhân tạo, mỗi tuần họ phải đến bệnh viện 3 lần để lọc máu và lấy thuốc. Chi phí trung bình mỗi bệnh nhân khoảng 11 triệu đồng/tháng, cả năm là 120- 130 triệu đồng. Chi phí này vượt quá điều kiện kinh tế của hầu hết bệnh nhân ở đây. Nếu không có chính sách BHYT thì không ít người sẽ không có khả năng điều trị. “Chưa kể, đại đa số các bệnh nhân nhập viện đều trong tình trạng bệnh đã nặng, do các tuyến dưới chuyển lên. Việc chi trả chi phí điều trị sẽ rất tốn kém, nếu không có BHYT, người bệnh khó lòng chống chịu được, đặc biệt là những người có hoàn cảnh khó khăn”, ông Hùng nêu.
Theo ông Phan Văn Toàn, Phó Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm y tế, Bộ Y tế, trên thực tế, nguy cơ bệnh tật đang có chiều hướng gia tăng, trong khi giá các dịch vụ y tế cũng được điều chỉnh tăng dần theo mức tính đủ các yếu tố, việc tham gia BHYT là một lựa chọn sáng suốt, không chỉ góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe mà còn chia sẻ gánh nặng tài chính, chi phí khám chữa bệnh đối với từng người dân.
Nâng chất lượng khám chữa bệnh
Theo ông Đào Việt Ánh, Phó Tổng giám đốc BHXH Việt Nam, khi tham gia BHYT, người dân sẽ được quỹ BHYT chi trả khi không may ốm đau, bệnh tật, giảm bớt gánh nặng cho gia đình và xã hội. Đối với hộ nghèo và cận nghèo, việc khám, điều trị bệnh tốn hàng chục triệu đồng thì thẻ BHYT giúp san sẻ gánh nặng khi họ không may ốm đau, bệnh tật, nhất là những bệnh nặng như suy thận mãn, bệnh tim, ung thư… có chi phí điều trị cao, thời gian điều trị kéo dài.
Cụ thể, người có thẻ BHYT khi đi khám chữa bệnh đúng tuyến được quỹ BHYT chi trả 80%-100% chi phí khám chữa bệnh theo phạm vi và quyền lợi hưởng tùy thuộc vào nhóm đối tượng. Hiện nay, ở nước ta tỷ lệ chi trả chi phí y tế từ tiền túi của người sử dụng dịch vụ giảm từ 49% năm 2012 xuống còn khoảng 40% và đang phấn đấu đạt dưới 30% vào năm 2025.
Bên cạnh đó, theo Phó Tổng giám đốc BHXH Việt Nam, thời gian qua, ngoài việc phối hợp với ngành Y tế nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh cho người dân, đảm bảo quyền lợi cho người tham gia BHYT, ngành Bảo hiểm xã hội tỉnh đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó phối hợp với các cơ quan truyền thông đẩy mạnh công tác tuyên truyền về ý nghĩa nhân đạo “Mình vì mọi người và mọi người vì mình” của chính sách BHYT, góp phần hoàn thành mục tiêu BHYT toàn dân tại địa phương.
Ông Ánh cũng thừa nhận, dù nhận thức của đa số nhân dân về chính sách BHYT đã được nâng lên, nhưng nhiều người vẫn chưa tham gia BHYT do nhận thức và do khó khăn về kinh tế. Điều này đang tạo ra “lỗ hổng” trong hệ thống an sinh xã hội ở nước ta, khiến nhiều người có nguy cơ rơi vào bẫy nghèo đói nếu chẳng may ốm đau, tai nạn.
Để giải quyết vấn đề này, theo Phó tổng giám đốc BHXH Việt Nam, thời gian tới, BHXH Việt Nam sẽ phối hợp chặt chẽ với các bộ tiếp tục giải quyết những vướng mắc, tồn tại trong thực hiện chính sách BHYT, ứng dụng công nghệ thông tin và cải cách thủ tục hành chính tạo thuận lợi tối đa cho người tham gia BHYT; xây dựng hệ thống trao đổi và tích hợp thông tin thống nhất của Ngành, thực hiện cấp mã số BHXH đối với mọi cá nhân để quản lý người tham gia và thụ hưởng BHXH, BHYT.
Về phía Bộ Y tế, theo lãnh đạo Vụ Bảo hiểm y tế, năm 2019, nước ta tiếp tục thực hiện cơ chế tài chính y tế theo hướng tính đúng, tính đủ giá dịch vụ y tế, giảm dần mức chi của người dân tham gia BHYT gắn với lộ trình BHYT toàn dân, do đó, nếu chi phí khám chữa bệnh không được kiểm soát tốt, quỹ dự phòng khám chữa bệnh BHYT không còn đủ để bù đắp thì chúng ta sẽ phải thực hiện điều chỉnh tăng mức đóng BHYT. Điều này sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ đến nhiều người dân cũng như khả năng cân đối của ngân sách nhà nước.