Ai mua… ký ức

Mặc dù từ lâu đã trở thành gã khổng lồ trong ngành kinh doanh sách, kẻ viết lại định nghĩa và luật chơi trong ngành này, Amazon mới đây lại tiếp tục bị coi là nguyên nhân chính khiến cho nhiều hiệu sách truyền thống có tên tuổi, thậm chí mang tính biểu tượng, phải ngậm ngùi tuyên bố đóng cửa. Hai “nạn nhân” mới nhất ở nước Anh, những hiệu sách có tiếng là Wenlock Books (Shropshire) và Camden Lock Books (London) - từng được coi là những “viên ngọc quý” trong ngành kinh doanh sách.

Thực vậy, Amazon đang kiểm soát lực lượng độc giả khổng lồ trong lĩnh vực sách in, sách điện tử và sách nói, khiến các hiệu sách truyền thống không còn có cửa cạnh tranh trực diện.

Nhưng đâu đó vẫn còn những “ngách” nhỏ có thể là mảnh đất cho các hiệu sách biết thích ứng với thời thế, dù không thể sở hữu các công cụ phát hành và quảng bá đầy quyền lực như Amazon.

Sách cũ bày trong không gian xưa đầy hoài niệm, gợi nhớ một thời thiếu thốn khó nghèo về vật chất nên càng trân quý biết bao những món ăn tinh thần. Bài trí đẹp, lạ để người đọc có thể check-in. Tạo ra không gian yên tĩnh với chén trà sen, tách trà nhài thoảng hương mơ hồ, hay tách cà phê nóng hổi, đậm sánh để bạn đọc lật giở từng trang sách giấy. Dành góc riêng cho trẻ em “đọc” những cuốn sách tranh rực rỡ vui mắt. Tổ chức những hoạt động giao lưu với tác giả, tổ chức ký tặng sách. Hay đơn giản là tập hợp nhau lại, “buôn có bạn, bán có phường” một cách có tổ chức như ở Phố sách Hà Nội, nơi bạn biết ngay cần phải tìm cuốn sách mình đang mong có ở hàng nào. Có lẽ, với một cách “bán hàng” sáng tạo, sách giấy sẽ không bị khai tử mà có thể đồng hành với sách điện tử một cách hoà bình.

Amazon cũng biết điều này. Chẳng thế mà vào cuối năm 2015, sau gần 20 năm gây dựng đế chế sách trên mạng, gã khổng lồ bất ngờ mở cửa một nhà sách giấy ở Seattle (Mỹ).

Và đó là một trong những ví dụ điển hình cho mô hình "click and brick" (nghĩa đen: “cú nhấp chuột và viên gạch”, chỉ mô hình kinh doanh kết hợp yếu tố bán hàng truyền thống và trực tuyến).