5 hình thức sắp xếp lại, xử lý nhà đất

Việc sắp xếp lại, xử lý nhà, đất nhằm khai thác nguồn lực tài chính từ nhà, đất phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Ảnh: Internet

Trong khuôn khổ Hội nghị triển khai một số quy định của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công (sửa đổi, bổ sung) và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan do Bộ Tài chính tổ chức, chiều ngày 14/1/2025, Lãnh đạo Cục Quản lý công sản (Bộ Tài chính) đã thông tin về những nội dung trọng tâm của Nghị định số 03/2025/NĐ-CP về việc sắp xếp lại, xử lý tài sản công là nhà, đất.

Theo ông Nguyễn Tân Thịnh, Cục trưởng Cục Quản lý công sản (Bộ Tài chính), việc thực hiện sắp xếp lại, xử lý nhà, đất nhằm hướng đến các mục tiêu quan trọng.

Theo đó, Nghị định nhằm chấn chỉnh và duy trì việc quản lý, sử dụng nhà, đất đảm bảo thực hiện theo đúng quy định; khắc phục triệt để tình trạng sử dụng đất lãng phí làm thất thoát tài sản công.

Cùng với đó, khai thác nguồn lực tài chính từ nhà, đất phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, góp phần thúc đẩy chỉnh trang phát triển đô thị theo hướng văn minh, hiện đại, bền vững.

Với các quy định chặt chẽ, Nghị định số 03 được kỳ vọng sẽ giúp hiện thực hóa các mục tiêu này trong thời gian sớm nhất.

Theo ông Nguyễn Tân Thịnh, căn cứ Luật Quản lý, sử dụng TSC (sửa đổi, bổ sung) vừa được Quốc hội thông qua tại Luật số 56; căn cứ tính chất, đặc điểm quản lý nhà, đất và thực tế triển khai thực hiện thời gian qua…, Nghị định số 03 của Chính phủ đã quy định 5 hình thức sắp xếp lại, xử lý nhà đất của cơ quan, tổ chức, đơn vị.

Ông Nguyễn Tân Thịnh, Cục trưởng Cục Quản lý công sản.

5 hình thức bao gồm: giữ lại tiếp tục sử dụng; thu hồi; điều chuyển; chuyển giao về địa phương quản lý, xử lý; tạm giữ lại tiếp tục sử dụng.

Theo đó, hình thức giữ lại tiếp tục sử dụng được áp dụng đối với nhà, đất đang sử dụng phù hợp với mục đích được Nhà nước giao, cho thuê, chuyến mục đích sử dụng đất, chuyển đối công năng sử dụng của tài sản, công nhận quyền sử dụng đất, nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, đầu tư xây dựng, mua sắm.

Còn hình thức tạm giữ lại tiếp tục sử dụng được áp dụng đối với nhà, đất đã được giao, bố trí làm nhà ở không đúng thẩm quyền và không đủ điều kiện chuyển giao về địa phương quản lý, xử lý theo quy định tại khoản 1 Điều 13; sử dụng một phần cơ sở nhà, đất không đúng quy định mà không thể tách phần diện tích sử dụng không đúng quy định thành khuôn viên độc lập, có lối đi riêng.

Theo ông Nguyễn Tân Thịnh, hình thức thu hồi áp dụng trong các trường hợp: nhà, đất không sử dụng liên tục quá 12 tháng, trừ trường hợp đang triển khai thủ tục để thực hiện dự án đầu tư theo quy định của pháp luật mà không thuộc trường hợp thu hồi theo quy định của pháp luật về đất đai.

Cùng với đó là trường hợp tặng cho, góp vốn, cho mượn, cho thuê, liên doanh, liên kết, sử dụng nhà, đất để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự không đúng quy định, trừ nhà, đất thuộc vụ việc đã được Tòa án nhân dân có thẩm quyền thụ lý.

Đồng thời, nhà, đất sử dụng không hiệu quả hoặc giảm nhu cầu sử dụng do thay đổi tổ chức bộ máy, thay đổi chức năng, nhiệm vụ cũng bị thu hồi.

Đối với hình thức điều chuyển được áp dụng trong các trường hợp quy định tại các điểm b, c, d và đ khoản 1 Điều 42 Luật Quản lý, sử dụng tài sản công và thực hiện khi xác định được cụ thể đối tương tiếp nhận.

Trong khi đó, hình thức chuyển giao nhà, đất về địa phương quản lý, xử lý được thực hiện trong các trường hợp: nhà, đất đã được giao, bố trí làm nhà ở không đúng thẩm quyền trước ngày Luật Đất đai năm 2024 có hiệu lực thi hành có khuôn viên độc lập hoặc có thể tách biệt khỏi khuôn viên cơ sở nhà, đất, có lối đi riêng mà cơ quan, tổ chức, đơn vị không còn nhu cầu sử dụng; nhà, đất không thuộc trường hợp quy định tại điểm a nêu trên mà cơ quan, tổ chức, đơn vị không còn nhu cầu sử dụng.

Cùng với quy định hình thức sắp xếp lại, xử lý nhà đất, Nghị định số 03 cũng quy định rõ thẩm quyền phê duyệt phương án sắp xếp lại, xử lý nhà, đất.

Theo đó, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt phương án sắp xếp lại, xử lý nhà, đất điều chuyển từ các bộ, cơ quan trung ương, địa phương sang Bộ Quốc phòng, Bộ Công an mà đất đó chưa có trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc phòng, đất an ninh trên cơ sở đề nghị của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan trung ương, Chủ tịch UBND cấp tỉnh có liên quan.

Bộ trưởng Bộ Tài chính phê duyệt phương án sắp xếp lại, xử lý đối với nhà, đất thực hiện điều chuyển giữa các bộ, cơ quan trung ương, giữa trung ương và địa phương, giữa các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, trừ các trường hợp điều chuyển quy định tại khoản 1 nêu trên.

Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan trung ương phê duyệt phương án sắp xếp lại, xử lý đối với nhà, đất do cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc phạm vi quản lý, trừ các trường hợp quy định tại khoản 1, khoản 2 nêu trên.

UBND cấp tỉnh phê duyệt phương án sắp xếp lại, xử lý đối với nhà, đất của cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc địa phương quản lý (bao gồm nhà, đất của cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc phạm vi quản lý của địa phương đó trên địa bàn địa phương khác), trừ các trường hợp quy định tại khoản 1, khoản 2 nêu trên.