Xây dựng quy định mới liên quan đến chuyển quyền sở hữu chứng khoán

	Dự thảo Nghị định Luật Chứng khoán: Cần làm rõ về sở hữu nước ngoài
	Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam: Cần quy định rõ một số điều tại dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật Chứng khoán
	Cân nhắc quy định về xác định nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp
	Dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật Chứng khoán: Nên bỏ quy định về tỷ lệ tổng nợ trên vốn chủ sở hữu

Bộ Tài chính vừa công bố lấy ý kiến dự thảo Thông tư hướng dẫn hoạt động đăng ký, lưu ký, bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán. Ảnh Internet.

Dự thảo Thông tư này quy định về hoạt động đăng ký, lưu ký chứng khoán (ngoại trừ chứng khoán phái sinh) và hoạt động bù trừ, thanh toán giao dịch chứng khoán (ngoại trừ giao dịch chứng khoán phái sinh và công cụ nợ của Chính phủ, trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh do Ngân hàng chính sách phát hành và trái phiếu chính quyền địa phương) trên thị trường chứng khoán Việt Nam.

Đối tượng chịu tác động trong dự thảo Thông tư bao gồm: Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSD), công ty chứng khoán, ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, thành viên lưu ký, thành viên bù trừ, tổ chức mở tài khoản trực tiếp, tổ chức phát hành, ngân hàng thanh toán và các khách hàng đăng ký, lưu ký, thanh toán giao dịch chứng khoán tại các tổ chức này.

Điều kiện chuyển quyền sở hữu chứng khoán

Dự thảo Thông tư quy định rất cụ thể về quy định chuyển quyền sở hữu chứng khoán. Theo đó, việc chuyển quyền sở hữu đối với chứng khoán đã đăng ký tại VSD theo quy định Luật Chứng khoán sẽ được VSD thực hiện thông qua các giao dịch mua bán trên hệ thống giao dịch của Sở Giao dịch Chứng khoán.

Dự thảo cũng quy định rõ việc chuyển quyền sở hữu chứng khoán ngoài hệ thống giao dịch chứng khoán đối với các giao dịch không mang tính chất mua bán hoặc không thể thực hiện được qua hệ thống giao dịch của Sở Giao dịch Chứng khoán bao gồm: Biếu, tặng, cho, thừa kế chứng khoán theo quy định của Bộ Luật Dân sự; Giao dịch chứng khoán lô lẻ theo quy định của pháp luật về chứng khoán và thị trường chứng khoán; Tổ chức phát hành mua lại cổ phiếu của người lao động theo quy chế phát hành cổ phiếu cho người lao động của công ty, mua lại cổ phiếu lẻ theo phương án phát hành cổ phiếu để trả cổ tức, phát hành cổ phiếu từ nguồn vốn chủ sở hữu; Tổ chức phát hành mua lại cổ phiếu của cán bộ, công nhân viên được mua ưu đãi theo quy định về cổ phần hóa; Tổ chức phát hành mua lại cổ phiếu theo yêu cầu của cổ đông, mua lại cổ phần của từng cổ đông tương ứng với tỷ lệ cổ phần của họ trong công ty theo quy định của Luật doanh nghiệp...

Ngoài ra, Dự thảo còn quy định về việc nhà đầu tư uỷ thác chuyển quyền sở hữu chứng khoán của mình sang công ty quản lý quỹ trong trường hợp công ty quản lý quỹ nhận quản lý danh mục đầu tư uỷ thác bằng tài sản; hoặc công ty quản lý quỹ chuyển quyền sở hữu chứng khoán được uỷ thác sang nhà đầu tư uỷ thác hoặc công ty quản lý quỹ khác trong trường hợp chấm dứt hợp đồng quản lý danh mục đầu tư; hoặc công ty quản lý quỹ giải thể, phá sản, phải hoàn trả nhà đầu tư uỷ thác tài sản hoặc chuyển danh mục tài sản sang công ty quản lý quỹ khác quản lý...

Người sở hữu chứng khoán phải thực hiện lưu ký chứng khoán trước khi thực hiện chuyển quyền sở hữu theo quy định ngoại trừ các trường hợp sau: bên chuyển quyền sở hữu bị mất tích, chết, định cư ở nước ngoài không liên lạc được; Tổ chức phát hành mua lại cổ phiếu của người lao động theo quy chế phát hành cổ phiếu cho người lao động của công ty, mua lại cổ phiếu lẻ theo phương án phát hành cổ phiếu để trả cổ tức, phát hành cổ phiếu từ nguồn vốn chủ sở hữu; Tổ chức phát hành mua lại cổ phiếu của cán bộ, công nhân viên được mua ưu đãi theo quy định về cổ phần hóa; Chuyển quyền sở hữu theo bản án, quyết định của tòa án, phán quyết của trọng tài hoặc quyết định của cơ quan thi hành án; Chuyển quyền sở hữu do chia, tách, sáp nhập, hợp nhất nhưng bên chuyển quyền sở hữu không còn tồn tại do đã hoàn tất các thủ tục chia, tách, sáp nhập, hợp nhất.

Người sở hữu chứng khoán có quyền như thế nào?

Dự thảo Thông tư của Bộ Tài chính cũng quy định về việc thực hiện quyền của người sở hữu chứng khoán. Theo đó, VSD lập danh sách người sở hữu chứng khoán tại ngày đăng ký cuối cùng, tính toán và phân bổ quyền mà người sở hữu chứng khoán được nhận theo quy định của pháp luật.

Tổ chức phát hành, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền triệu tập họp Đại hội đồng cổ đông theo quy định của Luật Doanh nghiệp chỉ được sử dụng danh sách người sở hữu chứng khoán do VSD cung cấp vào mục đích đã nêu trong văn bản thông báo và chịu mọi trách nhiệm nếu sử dụng sai mục đích hoặc làm lộ bí mật thông tin.

Người sở hữu chứng khoán đã lưu ký nhận quyền, lợi ích được phân bổ thông qua VSD và các thành viên lưu ký nơi người sở hữu mở tài khoản lưu ký. Người sở hữu chứng khoán chưa lưu ký nhận quyền, lợi ích được phân bổ trực tiếp tại tổ chức phát hành hoặc tổ chức được tổ chức phát hành ủy quyền. Tổ chức lưu ký ủy thác thực hiện phân bổ quyền cho người sở hữu là khách hàng theo hợp đồng uỷ thác.

Đáng chú ý, dự thảo nêu rõ, VSD, thành viên lưu ký chịu trách nhiệm thực hiện quyền cho người sở hữu chứng khoán đăng ký, lưu ký tại VSD, chịu trách nhiệm về các thiệt hại gây ra cho người sở hữu chứng khoán do không tuân thủ đúng các quy định về thực hiện quyền tại Thông tư này hoặc quy chế nghiệp vụ đăng ký, lưu ký, bù trừ và thanh toán của VSD trong phạm vi trách nhiệm của mình.

Việc lập danh sách, cung cấp danh sách và tổ chức thực hiện quyền của người sở hữu chứng khoán được thực hiện trên cơ sở ủy quyền của tổ chức phát hành hoặc theo quy chế nghiệp vụ của VSD.