Xây dựng dự toán ngân sách năm 2025 sát tình hình thực tế

Theo định hướng xây dựng dự toán ngân sách năm 2025, phấn đấu thu nội địa năm 2025 tăng tối thiểu là 5 – 7%. Ảnh minh họa: H.Anh

Mức tăng trưởng phù hợp nguồn thu phát sinh tại địa bàn

Bộ Tài chính đang triển khai hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương xây dựng dự toán ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2025 và kế hoạch tài chính - ngân sách nhà nước 3 năm (2025 – 2027) theo nội dung Thông tư số 49/2024/TT-BTC vừa được Bộ Tài chính ban hành.

Theo ông Nguyễn Minh Tân, Phó Vụ trưởng Vụ NSNN (Bộ Tài chính), về xây dựng dự toán thu NSNN, yêu cầu cơ bản đặt ra là phải đảm bảo thu đúng, thu đủ các nguồn thu sát với tình hình kinh tế, xã hội, tài chính trong và ngoài nước, đồng thời tính toán cụ thể thận trọng việc tăng, giảm và dịch chuyển nguồn thu do thay đổi chính sách để tăng cường công tác quản lý, chống thất thu.

Theo Thông tư 49/TT-BTC, năm 2005 phấn đấu dự toán thu nội địa không kể thu tiền sử dụng đất, xổ số kiến thiết, tiền bán vốn nhà nước tại doanh nghiệp, cổ tức sau thuế và chênh lệch thu chi của Ngân hàng Nhà nước bình quân cả nước tăng tối thiểu là 5 – 7%; dự toán thu từ hoạt động XNK năm 2025 tăng bình quân khoảng 4-6% so với đánh giá ước thực hiện năm 2024. Bên cạnh đó, mức tăng trưởng thu tại từng địa phương phù hợp với tăng trưởng kinh tế và nguồn thu phát sinh tại từng địa bàn trên cơ sở tính đến cả yếu tố tăng cường quản lý thu, chống thất thu và thu hồi nợ thuế.

Theo ông Hà Minh Hải, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội, thời gian qua, tình hình thu ngân sách của Thành phố là điểm sáng. Một trong những điểm sáng của thu ngân sách Hà Nội đến từ đẩy mạnh chuyển đổi số, tăng cường quản lý thương mại điện tử nhằm mở rộng cơ sở thuế qua đó đã tạo ra nguồn thu mới. Tuy nhiên, ông Hải cho biết, qua đánh giá cho thấy, tình hình doanh nghiệp còn nhiều khó khăn. Từ thực tế đó, liên quan đến công tác lập dự toán thu ngân sách năm 2025 trên địa bàn, ông Hà Minh Hải kiến nghị Bộ Tài chính tiếp tục theo dõi, nghiên cứu để có cơ chế hỗ trợ thuế, phí cho doanh nghiệp, đồng thời tiếp tục chỉ đạo đẩy mạnh cải cách hành chính, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, tích cực triển khai hoá đơn điện tử, hoá đơn điện tử kết nối từ máy tính tiền..., đặc biệt là đẩy mạnh áp dụng thanh toán không dùng tiền mặt để người dân thanh toán đúng giá, đảm bảo tiền thu về NSNN minh bạch.

Về thu tiền sử đất, thu NSNN của Hà Nội trong 6 tháng tăng trưởng, nhưng đến thời điểm này thu tiền sử dụng đất mới đạt được khoảng 35% dự toán mặc dù tăng so với cùng kỳ. Đây cũng là điểm cần chú ý trong giao nhiệm vụ thu của năm 2025. Hiện nay, Luật Đất đai mới sắp được triển khai, việc tháo gỡ khó khăn vướng mắc, khó khăn đang tiếp tục được tháo gỡ quyết liệt, do đó, việc giao nhiệm vụ dự toán thu năm 2025 cần được đánh giá kỹ.

Một số chính sách tác động lớn đến thu ngân sách

Chia sẻ định hướng của ngành Thuế trong xây dựng dự toán ngân sách năm 2025, ông Mai Sơn, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết, để thực hiện tốt công tác lập và giao dự toán thu ngân sách năm 2025, cần xác định đúng mục tiêu thu năm 2025, bám sát các nguồn thu trên địa bàn để nắm bắt những nguồn thu mới, các dự án hết thời gian ưu đãi, những nguồn thu phát sinh đột biến, đặc thù… trên cơ sở đó tổ chức lập giao dự toán cho các đơn vị cấp dưới sát đúng với khả năng thu theo thực tế phát sinh kinh tế tại từng địa bàn.

Theo ông Mai Sơn, dự toán thu NSNN năm 2025 được xây dựng trong điều kiện tình hình kinh tế và các chính sách rất khó dự báo. Một số chính sách sẽ sửa đổi và có hiệu lực trong năm 2025 sẽ tác động lớn đến thu ngân sách của cả nước và từng địa phương nhưng rất khó đánh giá tác động đến ngân sách của từng địa bàn như: chính sách thuế tối thiểu toàn cầu, sửa đổi Luật thuế GTGT, Nghị định về thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất (hiệu lực từ 1/7/2025); sửa đổi Luật thuế TTĐB, thuế TNDN (hiệu lực từ 1/1/2026)... Trong khi đó, thực hiện Nghị quyết số 91/2023/QH15 yêu cầu đặt ra là lập dự toán sát thực tế cả về tổng thể và theo địa bàn, tránh tình trạng một số địa phương dự báo không sát nguồn thu, dẫn đến vượt thu ngân sách cao hoặc hụt thu.

Theo đó, ngành Thuế đề nghị các cục thuế phải thực hiện rà soát, đánh giá sát khả năng thu NSNN năm 2024 phù hợp với tình hình tăng trưởng kinh tế trên địa bàn; đồng thời phân tích, đánh giá, tính toán, xác định đầy đủ các yếu tố tác động đến kết quả thu ngân sách trong năm như kinh tế, cơ chế, chính sách. Trên cơ sở đó, xây dựng dự toán NSNN năm 2025 phải bao quát nguồn thu, đảm bảo tích cực, sát thực tế phát sinh, phải tính đúng, đủ từng khoản thu, sắc thuế, lĩnh vực thu đối với từng địa bàn theo quy định pháp luật về thuế, quản lý thuế và quản lý NSNN. Đồng thời, chú trọng công tác phối hợp với các cơ quan, ban ngành tại địa phương trong việc trao đổi thông tin phục vụ dự báo, lập dự toán các nguồn thu từ đất đai, tài nguyên, khoáng sản, phí, lệ phí, thu khác ngân sách (bao gồm thu tiền bảo vệ đất trồng lúa)….