Xây dựng dữ liệu lớn giúp quản lý thuế hiệu quả

Các đơn vị thuộc ngành Thuế liên tục cập nhật, bổ sung, làm giàu nguồn dữ liệu. Ảnh: ST

Tập trung xây dựng cơ sở dữ liệu lớn

Chiến lược Cải cách Hệ thống thuế đến năm 2030 đã đặt trọng tâm xây dựng ngành thuế dựa trên nền tảng thuế điện tử với ba trụ cột cơ bản, trong đó có trụ cột về "công nghệ thông tin hiện đại, tích hợp, đáp ứng yêu cầu quản lý thuế trong bối cảnh nền kinh tế số".

Theo ông Mai Xuân Thành, Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, cơ quan Thuế đã và đang nỗ lực thực hiện cải cách, hiện đại công tác quản lý, từ việc hoàn thiện cơ sở pháp lý đến phát triển hạ tầng số, dữ liệu số, tích cực nghiên cứu, triển khai, thử nghiệm ứng dụng công nghệ số và trí tuệ nhân tạo vào tất cả các khâu trong công tác thuế.

Theo Tổng cục Thuế, thời gian qua, ngành Thuế đã tập trung xây dựng cơ sở dữ liệu lớn (Big Data) với nền tảng là cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư được triển khai theo Đề án 06 của Chính phủ kết hợp cơ sở dữ liệu của các ngành Công an, Kế hoạch đầu tư, Bảo hiểm xã hội, cơ quan Thống kê, Ngân hàng Nhà nước, Tài nguyên môi trường, Giao thông vận tải... và đặc biệt là kho cơ sở dữ liệu ngành Thuế Data Warehouse của hơn 80 triệu người nộp thuế là doanh nghiệp, tổ chức, hộ cá nhân, cá nhân kinh doanh trên toàn quốc.

Điển hình, tại Cục Thuế TP Hà Nội, trên cơ sở dữ liệu lớn, đơn vị này đã số hóa, kết nối thông tin để xây dựng, phát triển Hệ thống cơ sở dữ liệu thương mại điện tử (TMĐT) có thể định danh chính xác người nộp thuế có hoạt động kinh doanh trên không gian mạng. Hiện nay, Cục Thuế TP Hà Nội đã có cơ sở dữ liệu hoàn thiện đối với tổ chức, cá nhân kinh doanh TMĐT, quản trị được dữ liệu với trên 117 triệu bản ghi về giao dịch mua bán, từ đó định danh, định vị hơn 325.000 gian hàng, tương ứng với 222.000 mã số thuế là chủ sở hữu, người kinh doanh trên sàn TMĐT với các thông tin chi tiết về tên, địa chỉ, căn cước công dân, email, số điện thoại, địa chỉ kho hàng, tài khoản ngân hàng, giá trị bán trên sàn TMĐT.

Việc xây dựng cơ sở dữ liệu chính xác, đầy đủ của người kinh doanh trên sàn TMĐT đã đem lại kết quả tích cực trong công tác thu ngân sách qua TMĐT. Cụ thể, lũy kế 10 tháng đầu năm 2024, tổng số thu NSNN đối với hoạt động TMĐT là gần 35.000 tỷ đồng, tăng 9.000 tỷ đồng, tương ứng 136% so với cùng kỳ 2023.

Ứng dụng AI hỗ trợ người nộp thuế

Cùng với việc xây dựng, làm đầy cơ sở dữ liệu về thông tin quản lý thuế, việc xây dựng cơ sở dữ liệu hỗ trợ người nộp thuế và nghiên cứu, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào công tác hỗ trợ người nộp thuế là một trong những nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu được ngành Thuế đặt ra nhằm cải cách hành chính thuế, nâng cao chất lượng phục vụ người nộp thuế. Nhiệm vụ này cũng đã được triển khai hiệu quả tại Cục Thuế TP Hà Nội.

Trong thời gian qua, công cụ trợ lý ảo trong hỗ trợ người nộp thuế đã được ngành Thuế thí điểm tại Cục Thuế TP Hà Nội. Trong bối cảnh số lượng quản lý lớn (trên 236 nghìn doanh nghiệp, 235 nghìn hộ kinh doanh và trên 10 triệu MST cá nhân), việc đảm bảo đáp ứng yêu cầu quản lý thuế, nâng cao hiệu quả hỗ trợ người nộp thuế, giảm thiểu khối lượng công việc cho công chức Thuế đặt ra yêu cầu cấp thiết cho Cục Thuế TP Hà Nội tập trung các giải pháp công nghệ, đặc biệt là AI trong công tác hỗ trợ người nộp thuế.

Với mục tiêu đó, ngay từ đầu năm 2024, Cục Thuế TP Hà Nội đã thu thập các nguồn dữ liệu từ hệ thống văn bản pháp luật về chính sách thuế và chính sách pháp luật có liên quan, bộ thủ tục hành chính thuế và bộ câu hỏi vướng mắc thường gặp được tổng hợp qua các hội nghị đối thoại giữa cơ quan Thuế và người nộp thuế. Đến nay, Cục Thuế TP Hà Nội đã xây dựng được trên 12.000 nội dung. Sau quá trình nghiên cứu, phát triển, sản phẩm trí tuệ nhân tạo “Trợ lý ảo hỗ trợ người nộp thuế” của Cục Thuế TP Hà Nội vừa được Tổng cục Thuế và Cục Thuế TP Hà Nội cho ra mắt.

Đây là một trong những phân hệ ứng dụng trí tuệ nhân tạo đầu tiên được cho ra mắt nằm trong dự án tổng thể ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào công tác quản lý thuế mà Cục Thuế TP Hà Nội đang nghiên cứu xây dựng.

Từ việc thực hiện tổng hợp, phân loại toàn bộ cơ sở dữ liệu về các quy định pháp luật, chính sách, thủ tục hành chính thuế (với 100 bộ luật chuyên ngành), biên tập hơn 10.000 câu hỏi song ngữ… và được tinh chỉnh, kết hợp với công nghệ trí tuệ nhân tạo, Trợ lý ảo hỗ trợ người nộp thuế sẽ thực hiện trả lời những câu hỏi của người nộp thuế một cách tự động, nhanh chóng với nội dung chi tiết, dễ hiểu, tích hợp sẵn các mẫu biểu thủ tục hành chính hiện hành, những clip hướng dẫn trực quan.

Người nộp thuế có thể dễ dàng sử dụng, tương tác với Trợ lý ảo 24/7, mọi lúc mọi nơi thông qua các thiết bị công nghệ như smartphone, máy tính bảng, máy tính có kết nối mạng ngay trên Cổng thông tin điện tử ngành thuế, ứng dụng thuế điện tử Etaxmobile và trên ứng dụng công dân Thủ đô số Ihanoi.