Xây dựng đô thị thông minh: Còn thiếu tính liên ngành

	Ưu tiên bố trí đủ nguồn lực để xây dựng, quản lý, phát triển bền vững đô thị Việt Nam
	Ứng dụng hệ thống thông minh để quản lý rủi ro hải quan
	Tập trung xây dựng hệ thống thị trường giao dịch trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ
	Ngành Xây dựng – Vật liệu xây dựng làm gì để tránh bị dịch Covid-19 “bào mòn”?

Nhiều hạn chế

Phát biểu tại Hội thảo Xây dựng đô thị, chuỗi đô thị thông minh kết nối trong nước và quốc tế đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 nằm trong khuôn khổ Diễn đàn phát triển bền vững đô thị Việt Nam được tổ chức ngày 16/6, TS. Nguyễn Đức Hiển, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương cho biết, đến nay, trên cả nước đã có 41/63 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đã hoặc đang triển khai xây dựng đề án phát triển đô thị thông minh (ĐTTM). Về triển khai các dịch vụ ĐTTM, có khoảng gần 40 tỉnh đã triển khai phát triển một số dịch vụ về ĐTTM; 17/63 tỉnh đã triển khai xây dựng hoặc đồng ý về chủ trương xây dựng trung tâm điều hành ĐTTM; 17/63 tỉnh đã triển khai ứng dụng dịch vụ du lịch thông minh, khoảng trên 10 tỉnh triển khai các ứng dụng về giao thông thông minh, kiểm soát trật tự an toàn đô thị, ngoài ra còn một số ứng dụng trong các lĩnh vực khác như giáo dục thông minh, y tế thông minh...; nguồn kinh phí xã hội hóa và nguồn vốn vay ưu đãi để thực hiện các dự án ĐTTM chiếm từ 50-90%.

Tuy vậy, việc triển khai ĐTTM tại Việt Nam vẫn còn những hạn chế, bất cập như: mới bước đầu tập trung nhiều về ứng dụng các dịch vụ ĐTTM, trong khi các nội dung về quy hoạch ĐTTM, quản lý xây dựng ĐTTM chưa thực sự được chú trọng; còn ít dự án ĐTTM có cách tiếp cận toàn diện với mục tiêu hướng tới không chỉ đơn thuần là giải quyết các vấn đề cấp thiết của đô thị mà xa hơn là hướng tới một quá trình thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, đặc biệt là những bứt phá trong hội nhập, mở rộng quan hệ quốc tế, thu hút đối tác đầu tư; tại nhiều địa phương, việc đặt mục tiêu con người ở vị trí trung tâm dường như còn mang tính khẩu hiệu, biểu tượng, điển hình là vai trò của người dân trong việc tham gia hoạch định, vận hành các ĐTTM còn hạn chế; tính kết nối, chia sẻ giữa các đô thị chưa cao, mức độ hội nhập quốc tế còn yếu; việc huy động và phát huy các nguồn lực của xã hội còn thiếu bài bản.

Hiện nay, mặc dù đã có sự vào cuộc của các bộ, ngành trong hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách cho phát triển ĐTTM song nhìn chung hệ thống văn bản quy phạm pháp luật và hệ thống các tiêu chuẩn, quy chuẩn liên quan đến ĐTTM còn chưa đồng bộ và thiếu tính liên ngành; quy chế thí điểm quản lý đầu tư phát triển ĐTTM, tiêu chí đánh giá khu đô thị mới thông minh chưa được thống nhất ban hành; tiêu chuẩn, quy chuẩn quy hoạch ĐTTM và hạ tầng kỹ thuật, công trình kiến trúc thông minh chưa được ban hành đầy đủ và đồng bộ; sự tham gia của cộng đồng, các thành phần kinh tế trong xây dựng ĐTTM còn hạn chế; nguồn lực cho phát triển ĐTTM bao gồm cả nguồn vốn và nguồn nhân lực còn nhiều hạn chế.

Quang cảnh hội thảo. Ảnh: Xuân Thảo.

Đã có khoảng gần 1.700 đồ án quy hoạch

Theo ông Trần Quốc Thái, Cục trưởng Cục Phát triển đô thị (Bộ Xây dựng), đối với quy hoạch ĐTTM, một số địa phương đã bước đầu xây dựng định hướng và tổ chức lập, phê duyệt các đồ án quy hoạch đô thị, phát triển hệ thống hạ tầng kỹ thuật trên địa bàn tỉnh theo hướng ĐTTM; đã triển khai số hóa, đăng tải, cập nhật, công khai trên Cổng thông tin quy hoạch xây dựng và quy hoạch đô thị Việt Nam. Đến nay đã có khoảng gần 1.700 đồ án quy hoạch quy hoạch xây dựng và quy hoạch đô thị được đăng tải trên Cổng thông tin quy hoạch; một số địa phương đã và đang từng bước xây dựng và triển khai, áp dụng GIS trong quản lý quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng.

Trên cơ sở các nhu cầu, yêu cầu, điều kiện thực tiễn, nhiều địa phương đã tích cực triển khai, phát triển hạ tầng kỹ thuật gắn với ứng dụng thông minh trong quản lý điều hành trong đô thị đối với các lĩnh vực như: giao thông, cấp nước, chiếu sáng, thu gom xử lý rác thải…; ứng dụng GIS trong quản lý mạng lưới hệ thống hạ tầng kỹ thuật.

Bên cạnh đó, các dịch vụ tiện ích đô thị cũng đã và đang được các địa phương, doanh nghiệp quan tâm thúc đẩy phát triển để nâng cao chất lượng cuộc sống, tiện ích của các đô thị và hỗ trợ phát triển kinh tế - hội tại địa phương. Ví dụ như việc không dùng tiền mặt trong sử dụng các dịch vụ về y tế, giáo dục; xây dựng phần mềm quản lý giáo dục, xây dựng bài giảng, học liệu phục vụ chuyển đổi số trong giáo dục; sử dụng công nghệ thông minh trong phát triển du lịch thông minh, từ dịch vụ đặt chỗ, phương thức thanh toán đến các hoạt động tương tác;….

Đáng chú ý, một số địa phương tiêu biểu thực hiện phát triển ĐTTM và đã đạt được một số kết quả bước đầu như: tỉnh Bình Dương đã triển khai và vận hành thành công Hệ thống thông tin địa lý GIS, Trung tâm giám sát, điều hành thông minh; tỉnh Bình Phước đang phát triển hệ thống chiếu sáng, cấp nước thông minh ứng dụng GIS để quản lý mạng lưới; Thừa Thiên Huế là ứng dụng Hue-S sử dụng trên thiết bị di động thông minh có khả năng tích hợp các thông tin, dịch vụ, tiện ích nhằm đáp ứng các nhu của người dân, xã hội… và còn nhiều địa phương khác cũng đang nỗ lực, thúc đẩy phát triển ĐTTM để hướng đến nâng cao hiệu quả quản lý phát triển đô thị, chất lượng cuộc sống, tiện ích đô thị.