Việt Nam đứng trước nhiều thách thức về già hoá dân số

Hội thảo với sự tham gia của nhiều chuyên gia trong lĩnh vực nghiên cứu xã hội. Ảnh: T.D

Theo số liệu khảo sát của Viện Khoa học Lao động và Xã hội, Việt Nam chỉ còn 14 năm nữa là bước vào thời kỳ dân số già. Trong đó, dân số trung niên có độ tuổi từ 30- 44 chiếm hơn 28% tổng dân số cả nước hiện nay chính là nhóm sẽ bước vào giai đoạn này.

Hiện tại, đây là nhóm có tỷ lệ tham gia lao động cao (gần 88%) nhưng cũng là nhóm có số lượng đang sống ở khu vực nông thôn cao (60%) hoặc tham gia việc làm phi chính thức lớn nên khó tiếp cận việc làm thoả đáng và việc qua đào tạo có chứng chỉ còn thấp…

Số liệu khảo sát cũng cho thấy, nguồn thu nhập chính cho người già chủ yếu là từ hỗ trợ của con cái và việc làm hiện tại của người cao tuổi. Tỷ lệ người cao tuổi hưởng chế độ hưu trí còn thấp (23%) do tỷ lệ tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc trong giai đoạn trước còn thấp.

Trong khi đó, theo ông Bùi Tôn Hiến, Viện trưởng Viện Khoa học Lao động và Xã hội, thông qua các kết quả khảo sát và nghiên cứu cho thấy, mức độ sẵn sàng chuẩn bị cho tuổi già độc lập của nhóm dân số trung niên chưa cao. Mặt khác, vấn đề già hóa đang đặt ra thách thức lớn cho Việt Nam khi tốc độ già hóa dân số nhanh trong khi nguồn lực kinh tế của đất nước còn hạn chế và hệ thống an sinh xã hội vẫn còn non trẻ.

Chia sẻ tại hội thảo, TS. Bùi Sỹ Lợi, Nguyên Phó chủ nhiệm Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội cho rằng, từ nay đến 2030 Việt Nam phải tranh thủ được cơ hội của dân số vàng để tích luỹ cho giai đoạn dân số già. Phải chuẩn bị các điều kiện của một xã hội dân số già như hệ thống trung tâm dưỡng lão, đào tạo nhân lực chăm sóc người già.

Đồng quan điểm, PGS.TS. Giang Thanh Long, đại diện Viện Nghiên cứu Y – Xã hội học Việt Nam cho biết, để nâng cao nhận thức và hành động đảm bảo thu nhập cho nhóm dân số trung niên khi về già, cần thực hiện nhiều chính sách. Đặc biệt ở 3 khía cạnh liên quan đến kinh tế bao gồm cải thiện chất lượng công việc, sức khoẻ, tham gia bảo hiểm xã hội, tích luỹ cho tương lai.