Việt Nam có nên mua dầu dự trữ khi giá âm?

	Chịu tác động kép, PVN dự báo sẽ rơi vào tình trạng thua lỗ
	Để giảm tác động giá dầu đến thu ngân sách nhà nước

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

Xung quanh câu chuyện giá dầu âm, lãnh đạo Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) phân tích, hợp đồng ký mua dầu thô của tháng 5 kết thúc vào ngày 21/4. Thời điểm này, do hầu hết các nền kinh tế trên thế giới đều rơi vào đình trệ, tiêu dùng thấp chưa từng có, đẩy tồn kho tăng quá cao và thiếu kho dự trữ nên nhiều hợp đồng tuy đã ký nhưng chưa xuất do bên mua không có chỗ chứa. Điều đó có nghĩa là, hợp đồng đã ký nhưng không có giao hàng vật chất.

Áp lực đẩy dầu đi đã khiến thị trường xoay chuyển theo hướng bên bán phải bù thêm khoản tiền để bên mua đưa dầu đi khi lượng ký bán đã quá nhiều mà không được tất toán. Nói cách khác, trên thị trường tương lai, khi hợp đồng dầu thô hết hạn, bên bán chuyển giao hàng hóa và bên mua buộc phải nhận hàng.

“Do đó, khoản tiền từ giá dầu âm có thể gọi là khoản bù hoãn mua. Tuy nhiên, đây là diễn biến trong tình huống đặc biệt và diễn ra trong một vài thời điểm, không phản ánh giá dầu thực chất", vị này nhấn mạnh.

Liên quan tới việc giá dầu giảm quá sâu, ngay chiều nay 21/4, Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng Việt Nam Trần Viết Ngãi đã ký văn bản gửi tới Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương, Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư kiến nghị khẩn trương nhập khẩu xăng dầu dự trữ.

Hiệp hội Năng lượng Việt Nam kiến nghị Thủ tướng Chính phủ và lãnh đạo các bộ chỉ đạo các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh xăng dầu thực hiện các giải pháp, tận dụng tối đa dung tích các kho, bể chứa xăng dầu hiện có để tăng cường nhập khẩu xăng dầu (dầu thô và các sản phẩm xăng dầu).

Nhận định rằng giá dầu thô giảm “sốc” như hiện nay sẽ là cơ hội “có một không hai” để Việt Nam nhập khẩu xăng dầu, ông Ngãi phân tích: Việt Nam hiện là quốc gia nhập khẩu tinh về sản phẩm xăng dầu.

Việc giá dầu giảm thấp là thách thức, nhưng là cơ hội nếu biết tận dụng để tích trữ khi giá dầu sẽ tăng trở lại sau khi dịch bệnh Covid-19 được kiểm soát, sản xuất được khôi phục, đời sống nhân dân trở lại bình thường, nhu cầu xăng dầu sẽ tăng cao.

Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng Việt Nam nhấn mạnh, hiện nay các kho chứa của Việt Nam còn dư nhiều nên việc tăng cường nhập khẩu là khả thi; cần huy động toàn bộ các doanh nghiệp kể cả quân đội, doanh nghiệp tư nhân nếu có các bồn chứa đủ tiêu chuẩn phòng chống chữa cháy đảm bảo chứa xăng dầu theo tiêu chuẩn quy định,...

Bên cạnh đó, cần có chính sách hỗ trợ về vốn, lãi suất vay vốn, cung cấp đủ ngoại tệ,… cho các doanh nghiệp, các đơn vị được phép nhập khẩu xăng dầu trong giai đoạn này.

Xung quanh câu chuyện có nên mua dự trữ dầu thô khi giá dầu xuống thấp, PGS. TS Bùi Xuân Hồi, Giảng viên cao cấp bộ môn Kinh tế năng lượng, trường Đại học Bách Khoa Hà Nội đánh giá, việc giá dầu thế giới giảm sâu sẽ tác động tới ngành dầu khí Việt Nam ở cả 2 phương diện, đó là giá giảm và sản lượng bán cũng giảm.

Điều này đồng nghĩa với việc giảm doanh thu của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) cũng như tỷ trọng đóng góp từ lĩnh vực dầu khí vào GDP của quốc gia.

PGS. TS Bùi Xuân Hồi nhận định, phương án mua dự trữ dầu thô là một giải pháp vừa giúp tiết kiệm tài nguyên vừa tránh được việc khai thác dầu thô với giá thành cao trong khi giá bán đang thấp hơn rất nhiều.

Tương tự, chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh cũng cho rằng, việc xem xét phương án mua dự trữ dầu thô nhằm tranh thủ cơ hội giá dầu giảm sâu làm động lực tăng trưởng khi thị trường ấm trở lại là một phương án hợp lý.

Trong tình hình càng sản xuất càng thua lỗ, phải hạn chế sản xuất, khi giá thế giới thấp nên mua để có thể dự trữ và sau này sẽ có thể chế biến sau. Nhà nước nên ủng hộ, nên cấp tín dụng và cho phép PVN thực hiện phương án đó.

Với xăng dầu trong nước, theo lãnh đạo Vụ Thị trường trong nước, do Việt Nam không nhập dầu thô để phục vụ bán lẻ mà nhập dầu thành phẩm tham chiếu giá từ thị trường Singapore nên không chịu tác động nhiều từ diễn biến tại Mỹ.

Tuy vậy, xu hướng giảm giá chung tất cả các mặt hàng cũng sẽ tạo tác động tích cực đến giá xăng dầu bán lẻ trong nước.