Ứng dụng phần mềm ngăn chặn giả mạo hồ sơ hải quan

Một vụ xuất lậu đá bằng hồ sơ giả đã bị Hải quan cảng Sài Gòn KV1 phát hiện. (Ảnh: T.H)

Trước đây, một container hàng hóa được phép ra khỏi cổng cảng khi có đủ chữ kí và con dấu của công chức hải quan. Với quy định này, nhân viên điều độ cảng và công chức hải quan giám sát cổng chỉ cần nhìn trên phiếu xuất/nhập bãi có đủ chữ kí và con dấu của công chức hải quan là cho phép hàng hóa ra khỏi cảng. Tuy nhiên, họ không có điều kiện và không thể phân biệt được việc giả mạo chữ kí và con dấu của công chức hải quan. Chính vì thế, nếu đối tượng giả mạo chữ kí và con dấu trên phiếu xuất/nhập bãi sẽ rất khó phát hiện được bằng cảm quan.

Để ngăn chặn tình trạng trên, Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 1 đã có những cải tiến trong công tác giám sát, ứng dụng phần mềm CNTT để theo dõi hàng hóa xuất nhập cảng. Chi cục đã phối hợp với Tổng công ty Tân cảng Sài Gòn xây dựng và ứng dụng phần mềm quản lí container hàng nhập khẩu ra cổng (phần mềm TOP X).

Với chương trình này, container hàng nhập khẩu được quản lí một cách khoa học. Định kì hàng tháng, Đội Giám sát Hải quan thông báo với Phòng phát hành chứng từ thuộc Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn về danh sách công chức được phép kí tên, đóng dấu cho hàng hóa ra cổng.

Do đó, nếu mẫu dấu và chữ kí của công chức trên phiếu xuất/nhập bãi có dấu hiệu bất thường thì bộ phận giám sát cổng cảng sẽ phát hiện kịp thời. Bên cạnh đó, sau khi nhận hồ sơ do doanh nghiệp xuất trình để thanh khoản, công chức hải quan văn phòng giám sát cổng sẽ nhập kí hiệu container vào phần mềm TOP X nên dễ dàng theo dõi trên hệ thống.

Ông Nguyễn Tấn Tài, Đội trưởng Đội Giám sát- Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 1 cho biết, sau khi ứng dụng phần mềm nêu trên, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 đã phát hiện nhiều vụ giả mạo hồ sơ hải quan đánh tháo hàng chưa làm thủ tục hải quan ra khỏi cổng.

Chẳng hạn, đầu tháng 1-2013, ông Phú Chí Trung, sinh năm 1981, chở 1 container hàng ra cổng cảng và đến Văn phòng Giám sát Hải quan xuất trình phiếu xuất/nhập bãi đã có chữ kí và con dấu của công chức hải quan để yêu cầu nhập thông tin vào phần mềm TOP X cho hàng ra cổng.

Qua kiểm tra thông tin liên quan đến container hàng này, công chức giám sát cổng phát hiện lô hàng chưa làm thủ tục hải quan. Kết quả giám định cho thấy chữ kí và con dấu của công chức hải quan nêu trên bị làm giả. Vụ việc này đang được Cơ quan cảnh sát điều tra- Công an TP.HCM điều tra làm rõ.

Trước đó, cuối năm 2012, Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 1 cũng đã phát hiện và tạm giữ 4 container đá granite xuất khẩu bằng hồ sơ giả mạo. Theo quy định, mặt hàng này khi xuất khẩu phải có giấy phép của cơ quan quản lí chuyên ngành. Nhưng vì né giấy phép chuyên ngành này, đối tượng đã giả mạo chữ kí và con dấu của công chức hải quan trên tờ khai điện tử, xác nhận lô hàng đã thông quan.

Theo Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 1, Chương trình sau khi thực hiện thí điểm đã mang lại hiệu quả, nên Chi cục đã báo cáo Cục Hải quan TP.HCM đề nghị Tổng cục Hải quan cho ứng dụng chính thức.

Phó Cục trưởng Cục Hải quan TP.HCM Nguyễn Trọng Hùng cho biết, chương trình ứng dụng phần mềm TOP X đã mang lại hiệu quả thiết thực trong công tác giám sát hải quan. Ông Nguyễn Trọng Hùng đã yêu cầu các đơn vị hải quan cửa khẩu Cục Hải quan TP.HCM xem xét, nhân rộng ứng dụng này để phục vụ công tác chống buôn lậu đạt hiệu quả cao./.

Chí Hiếu