Facebook Twitter youtube Tiktok

Tượng ông Sấm kỳ lạ ở chùa Bà Tấm

Chùa Bà Tấm còn có tên gọi khác là Linh Nhân Tư Phúc tự thuộc xã Dương Xá, huyện Gia Lâm Hà Nội. 

Ngôi chùa cổ có từ thời Lý đang ẩn chứa trong lòng rất nhiều tư liệu, hiện vật lịch sử quý giá, mà điển hình là tượng đôi sư tử đá- dân gian còn gọi là tượng ông Sấm. Với kỹ thuật tạo tác đạt đến đỉnh cao nghệ thuật, lại là hiện vật độc bản vô giá, chính vì những lý do đó, tượng ông Sấm vừa chính thức được công nhận là Bảo vật Quốc gia.

tuong ong sam ky la o chua ba tam Ngôi chùa trên núi
tuong ong sam ky la o chua ba tam Thăm ngôi chùa lâu đời nhất Bình Định
tuong ong sam ky la o chua ba tam Ở ngôi chùa không có hòm công đức và đốt vàng mã

Độc đáo chưa từng thấy

Đôi tượng sư tử đá thực chất là bệ đặt tượng Phật do các nghệ nhân tài hoa từ cách đây gần nghìn năm đã tạo tác mà thành. Sư tử đá bên phải cao 104cm, rộng 130cm. Sư tử bên trái cao 104cm, rộng 136cm. Cả hai mang bộ mặt thần thái, uy nghi, sống động, tư thế nằm thủ phục, đường nét mềm mại, vừa uyển chuyển, vừa mạnh mẽ.

Các hình khối trên mặt sư tử được nhấn mạnh qua những nét đục, chạm: Trán sư tử ngắn, tựa như trán lạc đà, giữa trán chạm chữ “Vương” biểu hiện quyền năng tối thượng của linh vật. Dưới chữ “Vương” là một u tròn lớn được viền quanh nhiều u tròn nhỏ, dưới đó là chiếc mũi to bè, chạm nhiều đường cong song hành, đều đặn. Mắt giọt lệ kép, viền phía trên là hàng hoa văn dấu hỏi tròn (cánh hoa cúc) để cùng với khối mắt to, lồi, tạo nên một ấn tượng mạnh trước những đệ tử chiêm bái.

tuong ong sam ky la o chua ba tam

Sư tử đá thực chất là bệ tượng Phật, được tạo tác bằng đá nguyên khối, có niên đại từ thời Lý (ảnh: Hữu Nghị)

Nghệ nhân đời xưa đã rất chú trọng đến cái hồn trong đôi mắt của sư tử, không những thế hai ông Sấm còn có hàng mi cong, đuôi mắt vuốt dài, những chi tiết tinh xảo đó khiến khuôn mặt thanh thoát. Sự tài tình, tài hoa bậc nhất đó đã khiến nghệ thuật thời Lý đạt đến đỉnh cao. Miệng sư tử mở rộng để lộ hàm răng, lưỡi đỡ viên ngọc, quanh mép là băng hồi văn xoắn ốc. Má chạm nổi băng hoa nhiều cánh xoắn ốc. Cổ đeo dây lục lạc. Tai sư tử đặt trên mang bạnh, sau mang là những bờm tóc thể hiện bằng nhiều hàng hoa văn xoắn móc. Chân sư tử có 05 móng chim ưng, đang trong tư thế động.

Theo quan niệm của Phật giáo, hình tượng sư tử là hiện thân của sức mạnh trí tuệ, song với những biểu tượng của tinh tú trên thân, sư tử đá chùa – đền Bà Tấm còn mang ý nghĩa cõng bầu trời chuyển động.

Chùa Bà Tấm không chỉ nổi tiếng là một ngôi chùa cổ, với nhiều giá trị lịch sử, đây còn là một địa điểm khảo cổ học. Trải qua nhiều đợt khai quật với quy mô lớn, những hiện vật xuất lộ đã xác định chính xác, chùa được xây từ thời Lý, và đôi sư tử đá này là hiện vật gốc, gắn liền với chùa từ khi khởi dựng cho tới ngày nay.

tuong ong sam ky la o chua ba tam

Đạt đến đỉnh cao của nghệ thuật điêu khắc, lại là hiện vật độc bản giá trị, đôi sư tử đá chùa Bà Tấm được công nhận là Bảo vật Quốc gia tháng 1-2020 (ảnh: Hữu Nghị)

Trong hồ sơ Bảo vật Quốc gia, các nhà nghiên cứu đã khẳng định, đôi sư tử đá chùa - đền Bà Tấm là một biểu tượng đỉnh cao của kỹ thuật điêu khắc đá, thể hiện bàn tay tài hoa và óc thẩm mỹ cao của nghệ nhân thời Lý. Không bị dập khuôn theo một hình mẫu nhất định, nghệ nhân đã thực sự sáng tạo nên những tác phẩm nghệ thuật, mang đậm dấu ấn thời đại mà nó được sản sinh. Điều đó đòi hỏi một sự hội tụ của trí tuệ, của óc tưởng tượng, của tình cảm và tài nghệ điêu luyện của những nghệ nhân bậc thầy, để có thể sáng tạo nên những tác phẩm quý giá như thế.

Ngoài vai trò là di sản điêu khắc Phật giáo sớm nhất và đẹp nhất thuộc thời Lý hiện còn ở Việt Nam, thì đây còn là tác phẩm điêu khắc đá mang tính phù điêu điển hình. Những thành tựu, thế mạnh của điêu khắc Phật giáo thời Lý được hội tụ trong tác phẩm này, tạo nên sự độc đáo chưa từng thấy trong nghệ thuật điêu khắc đá và đất nung thời Lý.

tuong ong sam ky la o chua ba tam

Tượng thời Lý nói chung, tượng sư tử ở di tích chùa - đền Bà Tấm nói riêng là sản phẩm của thời đại “phục hưng” của nền văn hóa dân tộc - một thời đại mà mọi tinh hoa truyền thống được hội tụ, mọi sáng tạo của thời đại được phát huy sau nghìn năm chống Bắc thuộc bị kìm hãm, nhanh chóng xác lập nên một bản sắc riêng biệt mà cho đến nay, dù đã trải qua bao thăng trầm của lịch sử, văn hóa dân tộc vẫn không bị hòa tan.

Dấu ấn của Nguyên phi Ỷ Lan

Di tích chùa - đền Bà Tấm (Linh Nhân Tư Phúc Tự), xã Dương Xá, huyện Gia Lâm, thành phố Hà Nội là một cụm di tích kiến trúc và danh thắng nổi tiếng của Hà Nội, mang tính chất quốc tự, gắn liền với tên tuổi, cuộc đời và sự nghiệp của Nguyên Phi Ỷ Lan. Những dấu son trong lịch sử Vương triều Lý có công lao đóng góp của bà - người con gái tài sắc vẹn toàn, có tài thay vua nhiếp chính, trông coi việc nước, là niềm tự hào của dân tộc trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược nhà Tống, cũng như trong sự nghiệp xây dựng nước nhà cường thịnh về kinh tế, chính trị, văn hóa, mở mang đạo Phật trong thời bình.

tuong ong sam ky la o chua ba tam

Chùa Bà Tấm còn là một di chỉ khảo cổ học quý giá, trải qua nhiều đợt khai quật, với nhiều hiện vật, vật liệu kiến trúc xuất lộ, các nhà nghiên cứu lịch sử khẳng định, chùa được khởi dựng vào thời Lý (ảnh: Hồng Hạnh)

Bà là người cho xây dựng nhiều đền, chùa Phật giáo lớn như chùa Bà Tấm, chùa Hương Lãng (Hưng Yên)... Sử cũ chép rằng, riêng Hoàng Thái Hậu Ỷ Lan đã xây dựng trước, sau hơn 100 ngôi chùa nhưng chỉ một số ít còn lại đến ngày nay.

Tương truyền, chùa Linh Nhân Tư Phúc Tự do chính Linh nhân Hoàng Thái Hậu Ỷ Lan cho xây dựng và khánh thành vào tháng 3 năm Ất Mùi (1115). Năm 1117, khi bà qua đời, được hóa thân thành Thánh thì ngôi đền thờ bà cũng được xây dựng trong khuôn viên Chùa. Dấu tích vật chất của ngôi chùa thời Lý còn lưu giữ qua tượng đôi sư tử đá được đặt trang trọng tại tòa Tam bảo của di tích, cùng với thành bậc chim phượng, chân tảng đá hoa sen, một số chim uyên ương có niên đại tương đồng, được phát hiện qua khai quật khảo cổ học tại di tích những năm gần đây.

Từ thế kỷ XVII-XVIII về sau, nhiều Vương phi, Quận chúa họ Trịnh cùng dân thập phương đã nhiều lần tu bổ, được ghi lại trên các tấm bia lưu tại di tích như: bia Đức Long thứ 6 (1645) hay bia Bảo Đại thứ 18 (1943). Vì vậy, tại đây còn lưu giữ được nhiều dấu tích nghệ thuật của thời Lý, Mạc, Lê Trung Hưng và Nguyễn.

Cụm di tích chùa - đền Bà Tấm đã được Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) xếp hạng cấp Quốc gia từ năm 1996.

(Anninhthudo.vn)
anninhthudo.vn

Tin liên quan

Hai mối duyên kỳ lạ của người viết lời ca “Xuân và tuổi trẻ"

(HQ Online) - Nhà thơ Thế Lữ (1907-1989) là một nhân vật lừng lẫy trong đời sống nghệ thuật nước ta. Không chỉ góp phần hình thành Thơ Mới, ông còn đặt nền móng cho nền sân khấu Việt Nam hiện đại. Và ông cũng là tác giả phần lời ca khúc “Xuân và tuổi trẻ” được hát suốt 75 năm qua. Cuộc đời thành đạt của Thế Lữ không thể không nhắc đến đóng góp của hai người vợ: bà Nguyễn Thị Khương lớn hơn ông 2 tuổi và bà Song Kim nhỏ hơn ông 6 tuổi!
Điểm chung kỳ lạ của những vụ nhập hàng giả mạo xuất xứ

Điểm chung kỳ lạ của những vụ nhập hàng giả mạo xuất xứ

(HQ Online) - Những vụ nhập khẩu hàng hóa thành phẩm từ Trung Quốc giả mạo xuất xứ Việt Nam do cơ quan Hải quan phát hiện gần đây như hàng hóa mang nhãn hiệu ASANZO, TITAN, loa thùng… có nhiều điểm chung kỳ lạ.
Một số điểm đến có tên gọi kỳ lạ nhất Việt Nam

Một số điểm đến có tên gọi kỳ lạ nhất Việt Nam

Không chỉ thu hút du khách với vẻ đẹp thiên nhiên hoang sơ, những địa danh sau còn khiến bất cứ ai cũng phải ấn tượng với tên gọi độc nhất vô nhị. Vậy đằng sau những địa danh có tên kỳ lạ ấy nghĩa là gì?
Trải nghiệm các món ẩm thực đặc sắc tại miền đất nắng gió Ninh Thuận

Trải nghiệm các món ẩm thực đặc sắc tại miền đất nắng gió Ninh Thuận

Bên cạnh những cảnh quan thiên nhiên thơ mộng và kỳ bí, ẩm thực cũng là một nét đặc sắc của mảnh đất "nắng, gió" Ninh Thuận. Ẩm thực nơi đây nổi tiếng với nhiều món ăn mang đậm văn hoá của người Chăm.
Vẻ đẹp kiến trúc di tích lịch sử quốc gia thành cổ Diên Khánh

Vẻ đẹp kiến trúc di tích lịch sử quốc gia thành cổ Diên Khánh

Nằm ở thị trấn Diên Khánh, huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa, cách trung tâm tỉnh khoảng 10km về phía Nam, thành cổ Diên Khánh được coi là tòa thành nguyên vẹn nhất của nhà Nguyễn bên ngoài Cố đô Huế.
Bánh thắng dền – Món ăn dung dị nơi cao nguyên đá

Bánh thắng dền – Món ăn dung dị nơi cao nguyên đá

Hà Giang, mảnh đất địa đầu Tổ quốc, nơi mà cảnh đẹp đến nao lòng với khí hậu quanh năm mát mẻ, không khí trong lành hấp dẫn du khách. Bên cạnh đó, đặc sản Hà Giang cũng rất phong phú với nhiều món ăn nức tiếng gần xa như cháo ấu tẩu, thắng cố, chè San Tuyết, phở chua… và có một món ăn không thể không thử khi đến đây là món bánh thắng dền.
5.000 suất du lịch khám phá TPHCM dành cho thiếu nhi, hộ nghèo

5.000 suất du lịch khám phá TPHCM dành cho thiếu nhi, hộ nghèo

(HQ Online) - Ngày 26/12, Sở Du lịch TPHCM đã phối hợp cùng Hiệp hội Du lịch TPHCM và các đơn vị tổ chức Lễ phát động chương trình TPHCM - Thành phố nghĩa tình "Du lịch - Chắp cánh ước mơ".
Núi Fajing - Chiêm ngưỡng vẻ đẹp của "Thành phố Bầu Trời"

Núi Fajing - Chiêm ngưỡng vẻ đẹp của "Thành phố Bầu Trời"

Chìm trong màn sương mờ bí ẩn bao phủ, núi Fanjing nằm ở phía Đông Bắc Quý Châu, Trung Quốc được mệnh danh là “thành phố bầu trời, ” nổi tiếng với hai ngôi chùa Phật có lịch sử hơn 500 năm.
Giòn, thơm củ cải khô Đầm Hà

Giòn, thơm củ cải khô Đầm Hà

Củ cải khô Đầm Hà là sản phẩm nông nghiệp truyền thống do nông dân huyện Đầm Hà trồng, chăm sóc và sơ chế. Củ cải khô Đầm Hà đã được công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao của tỉnh.
Nét đặc trưng kiến trúc cổ  nhà thờ Domain de Marie

Nét đặc trưng kiến trúc cổ nhà thờ Domain de Marie

Nhà thờ Domaine de Marie nằm trên ngọn đồi Mai Anh, còn có tên gọi là nhà thờ Vinh Sơn (vì là nguyện đường của các sơ Nữ Tử Bác Ái Vinh Sơn), hay nhà thờ Mai Anh (do trước đây từng là khu vực có rất nhiều hoa mai anh đào). Đây là điểm du lịch nổi tiếng về kiến trúc và cảnh quan của Đà Lạt.
Canh thưng mồng tơi

Canh thưng mồng tơi

Canh rau mồng tơi từ lâu coi được như món ăn dân giã, vị thanh mát hợp khẩu vị của rất nhiều người. Đến Quảng Ninh, trong các bữa ăn, bạn có thể được mời thưởng thức canh khai vị hải sản như: canh cá bớp, canh ngán... với mỗi vị riêng, đặc trưng khác nhau. Trong đó, canh thưng biển nấu mồng tơi cho hương vị thơm, ngọt. Vị đậm đà của món canh, chắn hẳn sẽ khiến thực khách hài lòng.
Chinh phục Tà Chì Nhù - thiên đường mây và hoa tím

Chinh phục Tà Chì Nhù - thiên đường mây và hoa tím

Nếu bạn chưa biết làm gì trong 2 ngày cuối tuần, hãy rời đô thị chật chội để thử sức bản thân, đắm mình trong núi rừng và biển mây trên đỉnh Tà Chì Nhù.
Đặc sản vùng đất Hậu Giang

Đặc sản vùng đất Hậu Giang

Hậu Giang - vùng đất có nhiều món ngon, vật quý như khóm Cầu Đúc, bưởi Năm Roi Phú Hữu, quýt đường Long Trị,… Đến nay những loại đặc sản này đã tạo nên thương hiệu để mỗi khi nhắc đến Hậu Giang là người ta nghĩ ngay đến nó.
Ra mắt chuỗi khách sạn SOJO Hotels

Ra mắt chuỗi khách sạn SOJO Hotels

(HQ Online) - 3 khách sạn thuận ích đầu tiên trên thị trường mang thương hiệu SOJO Hotels vừa được Công ty Cổ phần Đầu tư và Quản lý khách sạn TNH (TNH Hotels & Resorts) chính thức đưa vào hoạt động tại Thái Bình, Nam Định và Bắc Giang.
Khám phá 13 thành phố rực rỡ sắc màu nhất trên thế giới

Khám phá 13 thành phố rực rỡ sắc màu nhất trên thế giới

Sự ra đời của những điểm đến rực rỡ sắc màu trên thế giới thường gắn liền với truyền thống lịch sử của thành phố đó.
Google ra mắt công cụ hỗ trợ phục hồi ngành du lịch Việt Nam

Google ra mắt công cụ hỗ trợ phục hồi ngành du lịch Việt Nam

(HQ Online) - Travel Insights with Google hướng tới việc hỗ trợ ngành du lịch nắm bắt thị hiếu người tiêu dùng và đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu thực.
Xem thêm
cty-toan-phat
cong-ty-tan-cang-sg-vpdd

Tin mới

Giám sát chặt chẽ, cảnh báo kịp thời rủi ro với 14 ngân hàng quan trọng năm 2024

Giám sát chặt chẽ, cảnh báo kịp thời rủi ro với 14 ngân hàng quan trọng năm 2024

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã có quyết định phê duyệt Nhóm các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (TCTD) có tầm quan trọng hệ thống năm 2024.
Honda Việt Nam: Tăng cường vai trò quản lý, giáo dục an toàn giao thông cho học sinh

Honda Việt Nam: Tăng cường vai trò quản lý, giáo dục an toàn giao thông cho học sinh

Với sự phối hợp của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) và Ủy ban An toàn giao thông quốc gia (ATGTQG), Công ty Honda Việt Nam tổ chức Hội thảo tăng cường vai trò quản lý, giáo dục an toàn giao thông trong các cơ sở giáo dục trung học phổ thông.
Xóa độc quyền, cấp phép sản xuất vàng miếng cho doanh nghiệp đủ điều kiện?

Xóa độc quyền, cấp phép sản xuất vàng miếng cho doanh nghiệp đủ điều kiện?

Đề xuất bỏ quy định Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng SJC đã được nhiều chuyên gia nêu ra, bởi nếu không sẽ khó ổn định những bất cập.
Hải quan xử lý gần 3.500 vụ vi phạm dịp cao điểm

Hải quan xử lý gần 3.500 vụ vi phạm dịp cao điểm

Toàn ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp, phát hiện, bắt giữ, xử lý tổng số 3.483 vụ việc vi phạm; tổng trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 5.816 tỷ đồng.
Siết chặt hoạt động môi giới bất động sản

Siết chặt hoạt động môi giới bất động sản

Dù có các quy định xử phạt, việc quản lý hoạt động môi giới vẫn bị “bỏ ngỏ", môi giới bất động sản (BĐS) vẫn là ngành nghề gần như không có rào cản khi gia nhập hay rút lui.
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Đinh Ngọc Thắng

Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Đinh Ngọc Thắng

Sáng ngày 27/3/2024, Bộ Tài chính đã tổ chức Hội nghị công bố và trao Quyết định bổ nhiệm Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan đối với ông Đinh Ngọc Thắng.
Infographics: Quá trình công tác của tân Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam Dương Xuân Sinh

Infographics: Quá trình công tác của tân Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam Dương Xuân Sinh

Ngày 31/1/2024, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn đã ký Quyết định số 299/QĐ-TCHQ điều động, bổ nhiệm có thời hạn ông Dương Xuân Sinh, Phó Cục trưởng Cục Hải quan Lào Cai giữ chức vụ Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam từ ngày 1/3/2024.
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Trưởng Ban Cải cách, hiện đại hóa hải quan Đặng Thanh Dũng

Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Trưởng Ban Cải cách, hiện đại hóa hải quan Đặng Thanh Dũng

Điều động, bổ nhiệm có thời hạn ông Đặng Thanh Dũng, Phó Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam, giữ chức vụ Phó Vụ trưởng-Phó Trưởng Ban Cải cách, hiện đại hóa hải quan, Tổng cục Hải quan.
LONGFORM: Tập trung thực hiện thành công chuyển đổi số, tạo nền tảng hướng tới Hải quan thông minh

LONGFORM: Tập trung thực hiện thành công chuyển đổi số, tạo nền tảng hướng tới Hải quan thông minh

Năm 2023, trong điều kiện khó khăn của nhiều “cơn gió ngược”, ngành Hải quan đã chủ động thực hiện nhiều giải pháp, nỗ lực hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao.
LONGFORM: Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Chính sách tài khoá, dấu ấn đặc biệt quan trọng thúc đẩy phục hồi và tăng trưởng kinh tế

LONGFORM: Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Chính sách tài khoá, dấu ấn đặc biệt quan trọng thúc đẩy phục hồi và tăng trưởng kinh tế

Nhân dịp đón Xuân Giáp Thìn 2024, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đã dành thời gian chia sẻ với Tạp chí Hải quan về những kết quả nổi bật của ngành Tài chính trong năm 2023 cũng như những định hướng lớn của Ngành trong năm 2024.
Phiên bản di động