Triển vọng kinh tế tích cực trong năm 2024

TS. Lê Duy Bình, Giám đốc điều hành Economica Vietnam.

Tăng trưởng kinh tế năm 2023 của Việt Nam là trên 5%. Theo ông, những lĩnh vực kinh tế nào của Việt Nam đã đạt được những thành tựu nổi bật trong năm qua?

Trước hết, bản thân con số 5% là một thành tựu nổi bật của nền kinh tế Việt Nam trong năm 2023 trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu vẫn chưa phục hồi đầy đủ. Khi so sánh với nhiều nền kinh tế khác ở trong khu vực ASEAN cũng như khu vực Đông Á thì đây là mức tăng trưởng đáng khích lệ, nhiều lĩnh vực có những điểm tích cực.

Trước hết, ổn định kinh tế vĩ mô của chúng ta tiếp tục được duy trì, các chỉ số về lạm phát, tỷ giá hối đoái, thâm hụt ngân sách cho thấy chúng ta đang kiểm soát tốt tình hình kinh tế vĩ mô. Đây là điểm sáng rất quan trọng, là nền tảng của sự tăng trưởng ổn định của Việt Nam trong năm 2023 và cho cả những năm tiếp theo.

Bên cạnh đó, tổng mức bán lẻ và doanh thu dịch vụ hàng tiêu dùng tiếp tục tăng trong năm 2023 với mức tăng khoảng 99%. Điều này cho thấy thị trường trong nước đang dần trở thành động lực quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Cùng với đó, chi tiêu của Chính phủ cũng tiếp tục được gia tăng, đóng góp quan trọng để tăng tổng cầu của nền kinh tế, cho tăng trưởng kinh tế. Xuất nhập khẩu cũng tiếp tục phục hồi trong những tháng cuối năm.

Niềm tin của các nhà đầu tư trong nước, nhà đầu tư nước ngoài vẫn tiếp tục được duy trì với số lượng kỷ lục về doanh nghiệp thành lập mới và tái gia nhập thị trường, và vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tiếp tục gia tăng. Niềm tin của các nhà đầu tư trong nước, nhà đầu tư nước ngoài đối với nền kinh tế tiếp tục được củng cố. Đây là những điểm sáng đặc biệt của năm 2023.

Theo ông, đâu là những động lực tăng trưởng kinh tế của Việt Nam vào năm 2024?

Năm 2024 chúng ta vẫn trông chờ vào những động lực tăng trưởng rất quan trọng từ trước đến nay.

Trước hết là động lực về xuất khẩu. Chúng ta kỳ vọng năm 2024 xuất khẩu sẽ phục hồi một cách mạnh mẽ hơn khi có những điểm tựa, niềm tin vào sự phục hồi của nền kinh tế toàn cầu, vì đã nhìn thấy những dấu hiệu phục hồi của nền kinh tế Mỹ, Trung Quốc và các nước ASEAN, Nhật Bản, Hàn Quốc… Xuất khẩu, một trong những động lực quan trọng của nền kinh tế đã không phát huy được thế mạnh của nó trong năm 2023. Nhưng bối cảnh nền kinh tế toàn cầu năm nay có thể sẽ tốt hơn, đó là cơ sở để tin tưởng rằng xuất khẩu sẽ được phục hồi mạnh mẽ hơn trong năm 2024.

Bên cạnh đó, chúng ta cũng kỳ vọng vào những động lực khác như đầu tư tư nhân của khu vực doanh nghiệp trong nước, đầu tư nước ngoài, đầu tư công sẽ tiếp tục được đẩy mạnh trong năm nay. Cùng với đó là tiêu dùng trong nước, đây là những động lực có tính chất truyền thống từ trước tới nay.

Đặc biệt, chúng ta cũng có thể kỳ vọng vào những động lực tăng trưởng mới đến từ nền kinh tế số, đổi mới sáng tạo, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn. Bên cạnh đó, tiềm năng to lớn của nhiều địa phương trước đây chưa được khai thác triệt để sẽ được phát huy nhờ những cơ sở hạ tầng mới hơn, hiện đại hơn để kết nối khu vực này đối với nền kinh tế, rút ngắn khoảng cách tới thị trường trong nước và thị trường toàn cầu. Những động lực tăng trưởng mới được kỳ vọng sẽ bắt đầu phát huy mạnh mẽ hơn trong năm 2024, chắp thêm cánh cho nền kinh tế bên cạnh các động lực tăng trưởng truyền thống.

Sự cải thiện trong đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam trong nửa cuối năm 2023 đã góp phần đáng kể vào sự phục hồi của kinh tế. Liệu động lực từ vốn đầu tư nước ngoài có thể tiếp tục kéo dài sang năm 2024 hay không, thưa ông?

Niềm tin của nhà đầu tư nước ngoài đối với nền kinh tế của Việt Nam tiếp tục được củng cố, tiếp tục được gia tăng rất nhiều trong thời gian qua. Điều này được chứng minh bởi những dự án đầu tư rất quan trọng vào công nghệ cao, tăng trưởng xanh, năng lượng xanh phục vụ cho quá trình chuyển dịch năng lượng.

Điều đó cho thấy các nhà đầu tư nước ngoài rất tin tưởng vào nền kinh tế Việt Nam. Đơn cử, chỉ số Niềm tin kinh doanh (BCI) mới nhất của Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam trong quý 4/2023 có dấu hiệu cải thiện tích cực. Các nhà đầu tư Nhật Bản trong các khảo sát Tổ chức Xúc tiến Thương mại của Nhật Bản cũng luôn luôn đánh giá Việt Nam là một trong những nền kinh tế hấp dẫn hàng đầu để đầu tư. Rõ ràng, niềm tin của các nhà đầu tư nước ngoài đối với nền kinh tế Việt Nam vẫn được duy trì một cách mạnh mẽ.

Bên cạnh đó, tiềm năng của nền kinh tế Việt Nam cho thấy đây là nơi nhà đầu tư đáng bỏ tiền vào, vì Việt Nam có môi trường kinh doanh ổn định và ngày một cải thiện. Đặc biệt, khả năng sinh lời đối với các dự án của các nhà đầu tư nước ngoài khi đầu tư vào Việt Nam là rất hấp dẫn.

Quan sát cho thấy hiện nay có rất nhiều nhà đầu tư nước ngoài đang theo dõi sự chuyển mình của kinh tế của Việt Nam và đang phôi thai nhiều dự án tham vọng trong các lĩnh vực về công nghệ cao, năng lượng và các lĩnh vực về kinh tế số, kinh tế xanh. Chúng tôi kỳ vọng những dự án này sẽ sớm được đăng ký, triển khai tại Việt Nam và kỳ vọng nguồn vốn đầu tư nước ngoài sẽ tiếp tục được đổ vào Việt Nam mạnh mẽ hơn trong thời gian tới.

Mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2024 là từ 6- 6,5%. Theo ông mục tiêu này có khả thi hay không?

Đây là một mục tiêu rất thách thức khi so với kết quả mà chúng ta đạt được trong năm 2023. Nhưng thách thức không có nghĩa là không khả thi. Với nỗ lực của Quốc hội, Chính phủ, của các bộ, ngành và các địa phương, đặc biệt là sự nỗ lực của doanh nghiệp và của từng người dân, chúng ta sẽ phát huy được thế mạnh của nền kinh tế.

Chúng ta có nền kinh tế hơn 100 triệu người tiêu dùng, trong đó chi tiêu Chính phủ càng ngày càng mạnh mẽ hơn. Ngoài ra môi trường thể chế đã và đang được củng cố. Sức khoẻ của hệ thống tài chính ngân hàng cũng đã được cải thiện và có sức chống chọi mạnh mẽ hơn rất nhiều so với trước đây.

Chúng ta có thể tự hào đã xác lập được vị thế vững chắc trong mắt của nhà đầu tư nước ngoài là một đối tác thân thiện, đáng tin cậy và là địa điểm đầu tư tiềm năng mà các nhà đầu tư nước ngoài luôn đưa vào trong bài toán kinh doanh, hay khi cân nhắc về địa điểm để đầu tư. Đây là những nền tảng rất quan trọng.

Nhưng điều quan trọng nhất là chúng ta sẽ biến những nền tảng tiềm năng này trở thành hiện thực. Theo đó, cần những quyết sách của Chính phủ, hành động rất mạnh mẽ của các cơ quan Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương để những tiềm năng về thị trường, về nội lực của nền kinh tế, tiềm năng về cơ sở hạ tầng, về tài nguyên, tiềm năng của các động lực tăng trưởng mới như kinh tế số, kinh tế xanh trở thành hiện thực. Nếu tận dụng được những cơ hội, tiềm năng này thì chắc chắn chúng ta sẽ đạt được mục tiêu tăng trưởng đã đặt ra.

Xin cảm ơn ông!