TP.Hồ Chí Minh: Doanh nghiệp chưa mặn mà với chữ kí số

Cục Hải quan TP.HCM tập huấn chữ kí số cho các DN. Ảnh: T.Hòa.

Đầu tháng 6-2012, Cục Hải quan TP.HCM đã triển khai thí điểm chữ kí số trong thủ tục hải quan điện tử đối với 30 doanh nghiệp hoạt động XNK thường xuyên tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Tân Cảng.

Đến nay, sau gần 1 năm triển khai thí điểm, trong số 30 doanh nghiệp được lựa chọn tham gia, mới chỉ có 18 doanh nghiệp tham gia, đạt 0,9% so với số lượng doanh nghiệp làm thủ tục tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Tân Cảng. Tính đến nay 16-5-2013, Chi cục Hải quan cửa khẩu Tân Cảng đã tiếp nhận và làm thủ tục cho 158 tờ khai hải quan của 18 doanh nghiệp, với tổng kim ngạch trên 51 triệu USD, thu thuế trên 105 tỉ đồng.

Theo Phòng Giám sát quản lí Cục Hải quan TP.HCM, nguyên nhân khiến doanh nghiệp chưa mặn mà với chữ kí số là do chưa bắt buộc thực hiện nên doanh nghiệp ngại tham gia; bên cạnh đó, do quá trình triển khai thực hiện trên phiên bản 3.0 (trước khi triển khai chính thức thủ tục hải quan điện tử theo Nghị định 87) đã phát sinh một số vướng mắc.

Chẳng hạn, đối với tờ khai có C/O, doanh nghiệp khai với chữ kí số thì hệ thống tiếp nhận báo “tờ khai bị từ chối” hoặc “chữ kí số bị thu hồi”… hệ thống không phải hồi lỗi cụ thể. Theo công ty cung cấp phần mềm, nguyên nhân phát sinh lỗi trên do doanh nghiệp khai báo thiếu mã hàng, không có thời hạn hiệu lực của C/O.

Tuy nhiên, theo phản hồi của các doanh nghiệp, khi doanh nghiệp nhập mã hàng và thời hạn của C/O vào tờ khai thì khai báo được, nhưng hiện nay C/O được cấp không có thời hạn và mã hàng. Trên C/O chỉ có mã HS của hàng hóa.

Một số trường hợp doanh nghiệp khai báo tờ khai, công chức hải quan vẫn duyệt và cấp số tờ khai bình thường, nhưng khi duyệt phân luồng thì không được.

Bên cạnh đó, lỗi sai số học (số lẻ) cũng là lỗi phát sinh thường xuyên hiện nay. Khi DN khai báo phần trị giá tính thuế theo nguyên tệ nếu phát sinh là 6 số lẻ thì hệ thống hải quan chỉ chấp nhận 4 số và báo lỗi. Đây là lỗi kỹ thuật chưa thống nhất giữa chuẩn khai báo của các công ty cung cấp phần mềm và chuẩn khai báo của cơ quan Hải quan trong thủ tục hải quan điện tử.

Tuy nhiên, từ khi triển khai thủ tục hải quan điện tử theo Nghị định 87/NĐ-CP của Chính phủ, với phiên bản 4.0, các lô vướng mắc về chữ kí số đã giảm hẳn, tuy nhiên vẫn còn một số trường hợp hệ thống chậm phản hồi cho doanh nghiệp, có trường hợp doanh nghiệp truyền tờ khai, hệ thống trả kết quả phân luồng trước, số tờ khai và số tiếp nhận có sau.

Trước những vướng mắc đã phát sinh, Cục Hải quan TP.HCM kiến nghị cần sớm khắc phục để mở rộng đối tượng tham gia. Đồng thời để ngăn chặn những vướng mắc có thể phát sinh, Cục Hải quan TP.HCM đề nghị Tổng cục Hải quan hỗ trợ các giải pháp kĩ thuật nhanh chóng để tránh tình trạng dữ liệu truyền nhận bị chậm hoặc không truyền được dữ liệu nên doanh nghiệp không lấy được phản hồi.

Theo Cục Hải quan TP.HCM, trong thời gian qua, việc doanh nghiệp thực hiện thủ tục hải quan điện tử khai báo bằng tài khoản do cơ quan Hải quan cấp cho doanh nghiệp đã phát sinh một số hạn chế, như; tính bảo mật không cao; dễ bị lợi dụng để khai báo giả mạo hồ sơ điện tử.

Chính vì thế, việc thí điểm áp dụng thực hiện chữ kí số trong thủ tục hải quan điện tử sẽ tạo thuận lợi hơn nữa cho các doanh nghiệp trong hoạt động XNK hàng hóa. Việc sử dụng chữ kí số trong thủ tục hải quan điện tử sẽ đảm bảo tính xác thực các đối tượng tham gia trực tuyến; đảm bảo tính bí mật thông tin trên đường truyền; đảm bảo tính toàn vẹn dữ liệu của thông tin trên đường truyền; đảm bảo tính không thể từ chối hành động của các đối tượng tham gia giao dịch trực tuyến.

Để mở rộng áp dụng chữ kí số trong thủ tục hải quan điện tử, Cục Hải quan TP.HCM đã tổ chức tập huấn cho các doanh nghiệp, đơn vị sẽ tiếp tục truyên truyền vận động doanh nghiệp tham gia./.

Lê Thu