Thương chiến Mỹ - Trung leo thang: Cơ hội nhiều, thách thức lớn

	Tác động của các cuộc chiến thương mại đối với Việt Nam: Nhìn từ số liệu thống kê xuất nhập khẩu của Hải quan
	Giáo sư Mỹ: Việt Nam có một chiến lược thông minh để ngăn Trung Quốc

Thương chiến Mỹ - Trung sẽ ảnh hưởng lớn đến xuất khẩu hàng hóa của Việt NamẢnh: HOÀNG TRIỀU.

Trước tình hình chiến tranh thương mại Mỹ - Trung ngày càng căng thẳng, trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động ngày 24/8, nhiều doanh nghiệp (DN) bày tỏ rằng cơ hội có nhưng khó tận dụng.

Cạnh tranh với DN Trung Quốc trên sân nhà

Ông Đinh Công Khương, Giám đốc Công ty Thép Khương Mai, cho biết sáng 24/8, Câu lạc bộ Doanh nghiệp Thép TP HCM tổ chức chương trình cà phê doanh nhân lần đầu, bàn về cơ hội và thách thức của ngành thép năm 2019. Hầu hết DN ngành thép đều nhìn nhận khi thương chiến Mỹ - Trung leo thang, cơ hội cho DN thì ít, còn thách thức lại nhiều hơn khi sức mua chung giảm sút. Trong khi đó, đặc thù của nhà máy thép lò cao là vận hành 24/24, sản lượng không thể giảm nhưng nhu cầu giảm sẽ khiến DN phải cạnh tranh về giá.

"DN phải chủ động cân nhắc để ứng phó, cân đối tài chính xem có nên mua hàng, nhập hàng về nhiều không. Nếu cuộc chiến thương mại kéo dài hơn sẽ càng ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh của DN" - ông Khương bày tỏ.

Phó Chủ tịch Hiệp hội Da giày Túi xách Việt Nam (Lefaso), ông Diệp Thành Kiệt, nhận định việc Tổng thống Mỹ Donald Trump yêu cầu các DN nước này tìm phương án rút khỏi thị trường Trung Quốc, bao gồm việc đưa công ty trở lại sẽ có tác động với Việt Nam cả tích cực lẫn tiêu cực. Ngành da giày Việt hiện năng lực sản xuất khoảng trên 1 tỉ đôi, cần 10 năm để tăng gấp đôi năng lực sản xuất này. Trong khi đó, mỗi năm, Trung Quốc xuất qua Mỹ 1,7 tỉ đôi. Nếu chỉ một nửa số giày này của Trung Quốc chuyển sang Việt Nam sản xuất thì ngành da giày trong nước "không thể ôm nổi". "Ngành giày dép Việt Nam mỗi năm xuất qua Mỹ 460 triệu đôi, giờ nếu kim ngạch bất ngờ tăng mạnh thì nguy cơ bị Mỹ áp thuế chống bán phá giá lên toàn bộ ngành là rất lớn, đầy rủi ro" - ông Kiệt phân tích.

Một nguy cơ khác, theo các DN, không chỉ ngành giày dép, mà các ngành dệt may, thủy sản, hàng điện tử của Trung Quốc cũng có nhu cầu dịch chuyển sang Việt Nam để né thuế. Việc này sẽ gây áp lực cạnh tranh với DN trong nước về nguồn lao động, đất đai…, kéo theo tác động đến cả nền kinh tế.

Đã bị vạ lây

Những dự báo Việt Nam hưởng lợi từ thương chiến Mỹ - Trung thời gian qua không diễn ra như thực tế. TS Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), nhận xét Việt Nam đang bị vạ lây từ thương chiến khi xuất khẩu giảm tốc, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) chững lại.

Cụ thể, tốc độ tăng trưởng xuất khẩu nửa đầu năm 2019 chỉ bằng chưa đầy một nửa so với cùng kỳ, giảm sút ở hầu hết các thị trường và chỉ tăng ở thị trường Mỹ 33%, gây nguy cơ bị "để ý" về xuất xứ. Về đầu tư, tính đến nửa đầu năm, vốn đầu tư tăng thêm và mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài đạt 18,4 tỉ USD, giảm 9,2% so với cùng kỳ. Ngoài ra, hàng hóa Trung Quốc cạnh tranh trực tiếp với hàng Việt Nam ngay ở thị trường nội địa và trên thế giới cũng tạo áp lực cho DN. Để ứng phó, nhà nước cần phải tăng cường kiểm soát, bảo vệ hàng hóa xuất xứ từ Việt Nam trước những tín hiệu về gian lận thương mại trong nguồn gốc, xuất xứ hàng hóa khi xuất khẩu vào Mỹ.

TS Trần Đình Thiên, Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia, cũng cho rằng cần lường trước những tiêu cực dài hạn do tác động từ thương chiến Mỹ - Trung. "Cuộc chiến này gây ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động thương mại, đầu tư và chính sách tiền tệ của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Thử thách không phải là khó khăn mà chính là làm sao chúng ta có thể vượt qua ảnh hưởng của thương chiến" - ông Thiên nhận xét.

Ngoài ra, theo các chuyên gia, cần có giải pháp kéo giảm thâm hụt thương mại với Mỹ để tránh những bất lợi và nguy cơ bị áp thuế.