Thép cán nóng HRC trong nước "cung không đủ cầu", có nên hạn chế nhập khẩu?
Doanh nghiệp Thép “lội ngược dòng” Nhập khẩu sắt thép từ Trung Quốc tăng đột biến gần 400% Xuất khẩu sắt thép sang Hoa Kỳ tăng hơn 400% |
Nhu cầu tiêu thụ HRC hiện đang nằm trong khoảng 10 triệu đến hơn 13 triệu tấn mỗi năm. Ảnh: ST |
Cụ thể hơn, số liệu từ Tổng cục Hải quan cho thấy, Việt Nam chủ yếu nhập khẩu sắt thép các loại và sản phẩm từ thị trường Trung Quốc với trị giá đạt 1,72 tỷ USD, tăng 91,2% tương ứng tăng 818 triệu USD so cùng kỳ năm trước. Như vậy, thị trường Trung Quốc đang chiếm 62% trị giá nhập khẩu sắt thép các loại và sản phẩm của cả nước.
Trong đó, riêng với sản phẩm thép cán nóng (HRC) Việt Nam đã nhập 1,89 triệu tấn, trị giá trên 1 tỷ USD, nhưng nguồn thép HRC từ Trung Quốc là 1,4 triệu tấn, chiếm 74,2% tổng khối lượng.
Theo Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA), nhập khẩu thép vào Việt Nam tiếp tục tăng mạnh về số lượng từ năm 2023 đến những tháng đầu năm 2024. Năng lực sản xuất thép thành phẩm bao gồm thép xây dựng, thép cuộn cán nóng (HRC), cán nguội, tôn mạ, ống thép đạt khoảng 38,6 triệu tấn/năm. Thép Việt Nam đã đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế và được xuất khẩu tới nhiều nước trên thế giới.
Vì thế, nhiều ý kiến lo ngại việc nhập khẩu sắt thép từ Trung Quốc nhiều sẽ gây áp lực lớn với sản xuất trong nước. Hơn nữa, giá bán của thép HRC từ Trung Quốc cũng giảm thấp nên có thể gây ra tình trạng cạnh tranh không lành mạnh. Nên đã có kiến nghị cho rằng cần áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại, khởi xướng điều tra chống bán phá giá đối với sản phẩm thép HRC nhập khẩu từ Trung Quốc.
Tuy nhiên, trong văn bản kiến nghị gửi các cơ quan chức năng của nhóm 7 doanh nghiệp thép gồm Công ty Cổ phần Tập đoàn Hoa Sen (HSG), Công ty Cổ phần Thép TVP, Công ty Cổ phần Thép Nam Kim, Công ty Cổ phần Tôn Đông Á, Công ty Tôn Phương Nam, Công ty Cổ phần Tôn Pomina, Công ty Cổ phần Sản xuất Thép Vina One, các doanh nghiệp này lại cho rằng nếu áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại có thể ảnh hưởng đến ngành thép.
Văn bản của các công ty này lý giải, nhu cầu tiêu thụ HRC của toàn Việt Nam hiện đang nằm trong khoảng 10 triệu đến hơn 13 triệu tấn mỗi năm, vừa phục vụ cho việc sản xuất thành phẩm, vừa dự trữ lượng hàng tồn kho cần thiết cho hoạt động sản xuất kinh doanh.
Tuy vậy, sản phẩm HRC trong nước chỉ được sản xuất bởi 2 doanh nghiệp, bao gồm Tập đoàn Hòa Phát (HPG) và Công ty TNHH Gang Thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh (FHS). Tổng công suất thiết kế sản xuất HRC của 2 đơn vị này khoảng 8,2 triệu tấn/năm. Giả định HPG và FHS chạy tối đa công suất và chỉ bán nội địa, không bán xuất khẩu thì vẫn không đáp ứng được nhu cầu trong nước.
7 doanh nghiệp thép cũng khẳng định, sản phẩm thép HRC được sản xuất tại Việt Nam luôn trong tình trạng "cung không đủ cầu", bởi các doanh nghiệp tôn mạ tại Việt Nam đang ưu tiên sử dụng nguyên liệu nội địa để sản xuất các đơn hàng xuất khẩu sang Hoa Kỳ, Mexico vì phải chứng minh nguồn gốc xuất xứ để không bị áp thuế chống lẩn tránh hoặc phù hợp với các quy định theo Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP). Ngoài ra, xuất khẩu sang các thị trường yêu cầu C/O form B như Qatar, Oman, Đài Loan cũng yêu cầu sử dụng nguyên liệu HRC được sản xuất tại Việt Nam. |
Báo của VSA vào tháng 12/2023 cho biết, sản lượng HRC bán nội địa trong năm 2023 đạt 3,403 triệu tấn, được phân bổ bán cho các doanh nghiệp sản xuất tôn mạ, tôn màu, ống thép để làm nguyên liệu phục vụ cho công đoạn sản xuất kế tiếp. Như vậy, sản lượng các nhà sản xuất HRC Việt Nam bán tại thị trường nội địa hiện chỉ có thể đáp ứng được khoảng 30% nhu cầu HRC của toàn Việt Nam.
Về nhận định sản phẩm HRC từ Trung Quốc nhập khẩu vào Việt Nam bán phá giá, văn bản của các doanh nghiệp thép nêu trên đã phủ định. Tính toán biên độ phá giá dựa trên các dữ liệu về giá bán nội địa HRC tại thị trường Trung Quốc từ S&P Global trong năm 2023 cùng đơn giá xuất khẩu trung bình… thì chỉ ở mức 1,26%.
Trong khi Luật Quản lý ngoại thương năm 2017 quy định: “Không áp dụng biện pháp chống bán phá giá đối với hàng hóa nhập khẩu có biên độ bán phá giá không vượt quá 2% giá xuất khẩu hàng hóa vào Việt Nam”.
7 doanh nghiệp thép cũng chỉ ra thực tế, HPG và FHS bán HRC cho các doanh nghiệp tôn mạ và ống thép Việt Nam với giá cao hơn giá nhập khẩu từ 10-20 USD/tấn, cao điểm có thể chênh lệch tới 40-50 USD/tấn, nhưng vẫn được các doanh nghiệp trong nước sử dụng vì những lý do về nguồn gốc xuất xứ.
Từ những phân tích như trên, văn bản của 7 doanh nghiệp thép cho rằng, nếu áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại có thể ảnh hưởng tiêu cực tới ngành thép Việt Nam nói riêng và toàn bộ nền kinh tế nói chung. Bởi việc áp thuế phòng vệ thương mại hoặc xây dựng bất kỳ rào cản thuế quan, phi thuế quan nào khác đối với HRC nhập khẩu đều làm giảm khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp sản xuất tôn mạ và ống thép nội địa, hơn nữa còn làm ảnh hưởng đến môi trường kinh doanh lành mạnh giữa các doanh nghiệp cũng như tác động đến các ngành nghề khác như xây dựng, bất động sản, công nghiệp, logistics…
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, tình trạng nhập khẩu thép cũng gây rủi ro mất cân bằng cán cân thương mại, nên các cơ quan chức năng cần thiết phải tìm ra giải pháp đồng bộ từ để hài hòa, tạo sự cạnh tranh công bằng trên thị trường thép.
Tin liên quan
HSG ghi nhận lợi nhuận tăng 17 lần trong niên độ tài chính 2023-2024
16:25 | 30/10/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
HSG hợp tác với SP Group để phát triển bền vững năng lượng sạch
14:19 | 27/06/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái yêu cầu rà soát tình hình gia tăng nhập khẩu thép cán nóng
19:26 | 23/04/2024 Xuất nhập khẩu
Doanh nghiệp cần gì cho công cuộc chuyển đổi số?
19:31 | 02/11/2024 Kinh tế
Mỗi ngày dệt may xuất khẩu mang về hơn 100 triệu USD
12:40 | 02/11/2024 Xuất nhập khẩu
Tối ưu hóa chuỗi cung ứng, thúc đẩy giao thương Việt Nam - Trung Quốc
12:39 | 02/11/2024 Kinh tế
Cơ hội bứt tốc xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc
08:35 | 02/11/2024 Kinh tế
Xuất khẩu thủy sản tháng 10 trở lại mức 1 tỷ USD sau 27 tháng
20:26 | 01/11/2024 Xuất nhập khẩu
Đâu là tác nhân đẩy giá, gây nhiễu loạn thị trường bất động sản?
20:20 | 01/11/2024 Kinh tế
Dữ liệu cá nhân có thể bị “đánh cắp” khi mua sắm trên nền tảng xuyên biên giới chưa đăng ký
20:12 | 01/11/2024 Kinh tế
Doanh nghiệp Việt trước làn sóng sàn thương mại điện tử quốc tế: Lợi ích và thách thức
17:59 | 01/11/2024 Kinh tế
Nắm bắt cơ hội để "chen chân" thay thế nhà cung cấp hàng hoá cho EU
17:49 | 01/11/2024 Kinh tế
Ngành sản xuất đang hồi phục sau bão Yagi
15:20 | 01/11/2024 Kinh tế
Đổi mới sáng tạo - chìa khóa giải quyết rác thải nhựa
14:29 | 01/11/2024 Kinh tế
Nhiều nền tảng và động lực cho kinh tế tăng trưởng mạnh mẽ
14:19 | 01/11/2024 Kinh tế
Vi mạch bán dẫn là ngành ưu tiên thu hút đầu tư của TP Hồ Chí Minh
11:14 | 01/11/2024 Kinh tế
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
Khởi tố Công ty Biomass buôn lậu “khí cười”
Doanh nghiệp cần gì cho công cuộc chuyển đổi số?
Mua bán thuốc online
TP Hồ Chí Minh ra quân phát triển người tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế
Thủ tướng: Phát triển giáo dục, đào tạo phục vụ kỷ nguyên vươn mình của dân tộc
Tuyên bố chung giữa Việt Nam và UAE về nâng cấp quan hệ lên Đối tác Toàn diện
08:35 | 29/10/2024 Sự kiện - Vấn đề
(INFOGRAPHICS) 32 tỷ USD kim ngạch xuất nhập khẩu nửa đầu tháng 10
09:14 | 29/10/2024 Infographics
Phiên họp Ủy ban Kỹ thuật thường trực WCO tại Bỉ: Dấu ấn điều hành của đại diện Hải quan Việt Nam
09:25 | 29/10/2024 Hải quan
Hành vi buôn lậu “khí cười” tại Công ty Hoa Việt diễn ra thế nào?
10:18 | 29/10/2024 An ninh XNK