Thế giới nới lỏng chính sách tiền tệ, Việt Nam sẽ như thế nào?

Cục Dự trữ liên bang Mỹ mới đây đã bất ngờ hạ lãi suất. Ảnh: ST

	Chính sách tiền tệ hỗ trợ nền kinh tế: Nới lỏng trong thận trọng
	Chính sách tiền tệ: “Tấm thảm êm” cho kinh tế đi lên
	Tín dụng 9 tháng tăng 8,64%, vẫn khó "bài toán" lãi suất
	Ngân hàng Nhà nước: Không thể lấy tỷ giá làm công cụ thúc đẩy xuất khẩu

Tuy nhiên, trong nước, các chuyên gia cho rằng, mặt bằng lãi suất của Việt Nam vẫn khó giảm thêm, do sẽ tạo áp lực lên lạm phát.

Lãi suất khó giảm thêm

Trong những ngày gần đây, nhiều ngân hàng thương mại đã có động thái giảm lãi suất huy động từ 0,1 đến 0,5 điểm phần trăm. Theo các chuyên gia, có nhiều yếu tố giúp các ngân hàng điều chỉnh giảm lãi suất huy động. Trước hết là do dòng tiền quay trở lại ngay sau Tết khiến thanh khoản của các ngân hàng dồi dào hơn so với thời điểm trước Tết. Bên cạnh đó, nhu cầu tín dụng của nền kinh tế giảm sau khi dịch Covid-19 bùng phát. Diễn biến này không nằm ngoài dự báo của các chuyên gia, thậm chí còn phù hợp với diễn biến lãi suất hàng năm bởi quy luật “cuối năm rút tiền, đầu năm gửi tiền”.

Bên cạnh đó, với những ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, để hỗ trợ cho các doanh nghiệp đang bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh, các ngân hàng tung hàng loạt gói tín dụng với lãi suất ưu đãi, giảm 1% so với mức lãi suất thông thường. Vì thế, để đảm bảo lợi nhuận, các ngân hàng khó có thể tăng lãi suất huy động. Do vậy, có thể nói, tình hình lãi suất trong nước hiện vẫn đang ổn định.

Trong một báo cáo phân tích mới đây, các chuyên gia của Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) nhận định, lãi suất năm 2020 nhiều khả năng ổn định, không tăng thêm so với cuối năm 2019. Nhưng mặt bằng lãi suất huy động nói chung vẫn duy trì ở mức như hiện tại, khó có khả năng giảm sâu tại các ngân hàng chưa đáp ứng được các yêu cầu về an toàn vốn.

Đặc biệt, các chuyên gia còn lưu ý, lãi suất khó tăng giảm mạnh bởi ảnh hưởng của diễn biến lạm phát. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 2 tháng đầu năm đã tăng 5,91% so với cùng kỳ năm 2019, ở mức cao nhất 7 năm trở lại đây. Chính vì thế, từ đầu năm đến gần cuối tháng 2, Ngân hàng Nhà nước đã tăng lượng hút tiền nhằm mục đích kiểm soát cung tiền trong bối cảnh lạm phát đang dần tăng cao trở lại, hiện đã lên tới gần 130.000 tỷ đồng.

Chính sách phải phù hợp

Tính từ đầu tháng 2 tới nay, đã có loạt ngân hàng trung ương các nước quyết định hạ lãi suất cơ sở, bao gồm: Mexico, Belarus, Nga, Philippines, Honduras, Brazil, Thái Lan, Malaysia, Iceland và mới nhất là Mỹ và Australia. Chính vì thế, đã có nhiều ý kiến băn khoăn về việc Việt Nam có nên nới lỏng chính sách tiền tệ để hỗ trợ nền kinh tế như các nước.

Theo chuyên gia tài chính – ngân hàng, TS. Nguyễn Trí Hiếu, việc các ngân hàng trung ương thế giới giảm lãi suất có thể kích thích Ngân hàng Nhà nước nới lỏng chính sách tiền tệ, giúp tỷ giá không giảm quá mạnh. Bởi trong bối cảnh này, nhiều đồng ngoại tệ đã giảm giá mạnh, tỷ giá của Việt Nam đồng nếu ở mức cao sẽ làm hạn chế sức cạnh tranh hàng hóa và bất lợi cho xuất khẩu.

Do đó, thực tế cho thấy, từ khoảng cuối tháng 2 đến nay, tỷ giá USD và VND đang liên tục giảm tại các ngân hàng thương mại, dù biên độ không lớn. Tuy nhiên, cũng như lãi suất, các chuyên gia cho rằng, Ngân hàng Nhà nước sẽ có biện pháp để kiểm soát, hài hòa thị trường, chống những cú sốc cho thị trường, đặc biệt là tránh gây áp lực lên lạm phát, vốn đã cao hơn so với cùng kỳ. Báo cáo của TS. Cấn Văn Lực và Nhóm tác giả Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV đã cho rằng, khi các nước nới lỏng chính sách tiền tệ thì tại Việt Nam, việc xác định đúng và trúng chính sách, công cụ hỗ trợ lúc này là rất quan trọng, trong điều kiện nguồn lực có hạn và dư địa chính sách không còn nhiều.

Theo nhóm nghiên cứu, trong những trường hợp chống cú sốc ngắn hạn như hiện nay, chính sách tài khóa nên được ưu tiên hơn là chính sách tiền tệ, do hiệu quả tức thì, ít độ trễ hơn của chính sách tài khóa. Tuy nhiên, vẫn phải kết hợp hài hòa cả hai nhóm chính sách này thì hiệu quả hỗ trợ mới tốt hơn. Hiện nay, để hỗ trợ hộ kinh doanh và doanh nghiệp về dòng tiền và tính thanh khoản, Ngân hàng Nhà nước đã yêu cầu các tổ chức tín dụng xem xét cho phép bên vay giãn, hoãn nợ, giảm lãi/phí, không chuyển nhóm nợ, cho vay mới phục vụ sản xuất kinh doanh. Đối với chính sách tài khóa, Chính phủ chỉ đạo sớm cho phép giãn, hoãn các nghĩa vụ tài chính (nộp thuế, chi trả bảo hiểm xã hội, tiền thuê đất…)… Điều này cho thấy, Chính phủ đã dùng nhiều công cụ, biện pháp để kiểm soát lạm phát, ổn định tỷ giá, thị trường ngoại hối và thị trường vàng - cũng là động lực quan trọng góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, giúp người dân và doanh nghiệp yên tâm kinh doanh, sản xuất.