Sức vươn ở Hải quan Nam Giang

Công chức Chi cục Hải quan cửa khẩu Nam Giang niêm phong xe chở hàng quá cảnh qua cửa khẩu. Ảnh: T.Hòa

Gian nan đường tới cửa khẩu

Khi biết chúng tôi sẽ tới cửa khẩu quốc tế Nam Giang vào sáng hôm sau để ghi nhận tình hình hoạt động ở cửa khẩu những ngày cuối năm, Giám đốc một doanh nghiệp logistics ở Quảng Nam tỏ ra ái ngại cho chúng tôi sẽ phải di chuyển trên cung đường quốc lộ 14D đã quá xuống cấp và nguy hiểm vào mùa mưa này, chân tình khuyên “các chị hãy cân nhắc”…

Cửa khẩu Nam Giang nằm trong khu vực miền núi, với địa hình đồi núi hiểm trở, đèo dốc quanh co, gây khó khăn cho việc di chuyển và vận chuyển hàng hóa. Tuyến quốc lộ 14D – con đường huyết mạch dẫn lên cửa khẩu – dù đã được cải tạo nhưng vẫn còn nhiều đoạn hẹp, chưa được nâng cấp đồng bộ, và nhiều đoạn xuống cấp nặng với những “ổ voi”, “ổ gà” liên tiếp. Mỗi ngày có trên 500 lượt xe tải chở hàng hóa qua lại con đường này, vì thế đường đã xấu lại càng nhanh chóng xuống cấp.

Trên đường đi, thỉnh thoảng chúng tôi lại bắt gặp một hai chiếc xe tải chở hàng bị sa lầy “ổ voi” đang phải nhờ cứu hộ. Vì thế mà với đoạn đường 120 km từ Quảng Nam lên cửa khẩu Nam Giang, xe chở chúng tôi phải đi mất hơn 6 tiếng, cuối giờ trưa chúng tôi mới có mặt tại cửa khẩu Nam Giang. Lạ là lúc này, cửa khẩu vẫn còn chìm trong giá lạnh, sương mù.

Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu Nam Giang Nguyễn Hoàng cho biết, những ngày cuối năm mặc dù đường sá lầy lội khó đi, mưa lạnh, sương mù nhưng hoạt động XNK, quá cảnh hàng hóa vẫn diễn ra bình thường và có phần gia tăng. Hoạt động thường diễn ra vào buổi chiều, nhưng từ sáng đến trưa nay cũng đã có hơn 100 xe tới làm thủ tục XNK hàng hóa...

Nam Giang giữ vai trò chiến lược

Trở lại cửa khẩu quốc tế Nam Giang sau hơn 3 năm chính thức đi vào hoạt động theo mô hình cửa khẩu quốc tế, chúng tôi ngỡ ngàng về sự thay đổi hoạt động giao thương ở nơi đây. Trái với cảnh đìu hiu trước đây, nay các xe hàng tấp nập nối đuôi nhau làm thủ tục thông quan qua cửa khẩu.

Chi cục Hải quan cửa khẩu Nam Giang chịu trách nhiệm quản lý và kiểm soát hoạt động XNK, xuất nhập cảnh qua cửa khẩu quốc tế Nam Giang của tỉnh Quảng Nam. Đây là khu vực có địa hình miền núi, dân cư thưa thớt, nhưng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an ninh biên giới, thúc đẩy giao thương và hợp tác kinh tế giữa Việt Nam và Lào.

Dẫn chúng tôi đi thực tế một lượt chi cục và khu vực cửa khẩu trong thời tiết giá rét, sương mù giăng kín trong chiều cuối năm, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu Nam Giang Nguyễn Hoàng cho biết, từ tháng 8/2021, khi cửa khẩu Nam Giang chính thức chuyển thành cửa khẩu quốc tế, hàng hóa và phương tiện quá cảnh tăng đột biến, nhưng số biên chế ít nên anh em cũng khá vất vả. Chi cục hiện mới chỉ có 8 cán bộ, công chức, trong đó có 2 lãnh đạo chi cục và 6 công chức thừa hành, nhưng mỗi ngày đơn vị làm thủ tục cho trên 500 lượt xe hàng quá cảnh nhập, xuất qua cửa khẩu và hàng hóa XNK. Năm 2024, Chi cục vừa đảm bảo vừa thực hiện nhiệm vụ thông quan phương tiện xuất nhập cảnh, hàng hóa XNK, quá cảnh một cách chính xác, nhanh chóng, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp theo đúng quy định pháp luật, vừa đảm bảo công tác phòng chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa trái phép qua biên giới.

Kết quả công tác năm 2024 của Chi cục được thể hiện qua những con số biết nói như: thực hiện thông quan hàng hóa cho 1.833 tờ khai hải quan, tăng 82%; tổng kim ngạch hàng hoá XNK đạt hơn 103,3 triệu USD, tăng 20%, so với cùng kỳ năm 2023; thực hiện thủ tục hải quan quá cảnh cho 3.180 tờ khai (tăng 293% so với cùng kỳ) với tổng trọng lượng đạt 1,47 triệu tấn (tăng 457% so với cùng kỳ). Đồng thời, giải quyết thủ tục xuất nhập cảnh cho 112.156 lượt phương tiện vận tải đường bộ (tăng 352% so với cùng kỳ).

Năm 2024, Chi cục Hải quan cửa khẩu Nam Giang đã thu nộp ngân sách nhà nước đạt 134,5 tỷ đồng, đạt 129% chỉ tiêu được giao. Bên cạnh đó, Chi cục còn đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tăng cường quan hệ đối tác với doanh nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho hoạt động XNK, xuất nhập cảnh, quá cảnh.

Chia sẻ về sự hỗ trợ, phối hợp của Hải quan Nam Giang với cảng Chu Lai, ông Bùi Minh Trực, Tổng giám đốc THILOGI cho biết, hiện nay, hàng hóa quá cảnh qua cửa khẩu quốc tế Nam Giang để xuất khẩu qua nước thứ ba đang chiếm khoảng một phần tư lượng hàng của cảng Chu Lai. “Chúng tôi may mắn được hợp tác với Cục Hải quan Quảng Nam cũng như Chi cục Hải quan cửa khẩu Nam Giang và Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà. Với sự hỗ trợ này, hàng hóa XNK được thông quan thuận lợi, nhanh chóng dựa trên tính tuân thủ cao của doanh nghiệp”- ông Bùi Minh Trực đánh giá.

Thấu hiểu và chia sẻ với những khó khăn, vất vả của Chi cục Hải quan cửa khẩu Nam Giang, Phó Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam Nguyễn Văn Dương cho biết, ngoài việc đi lại vất vả vì đơn vị ở xa, đường sá xuống cấp nguy hiểm, cán bộ, công chức nơi đây luôn phải làm việc ngoài giờ hành chính vì số lượng phương tiện quá cảnh tăng đột biến trong thời gian qua. “Với lòng yêu nghề, cùng với sự nỗ lực vượt bậc, CBCC Chi cục Hải quan cửa khẩu Nam Giang luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao”- Phó Cục trưởng Nguyễn Văn Dương chia sẻ.

Là công chức nữ đầu tiên được tăng cường về Chi cục Hải quan cửa khẩu Nam Giang, chị Phạm Thị Hoàng Thảo chia sẻ: “Tôi mới nhận nhiệm vụ được hơn 3 tháng, nhưng đã thấu hiểu được sự vất vả của công chức hải quan nơi vùng biên giới xa xôi. Vừa xa nhà, vừa sinh hoạt trong điều kiện khó khăn: không có nước máy, nước khoan, thời tiết khắc nghiệt mùa đông quá lạnh, mùa hè quá nóng… Nhưng nhờ sự động viên của các cấp lãnh đạo, cùng với hậu phương vững chắc, chúng tôi lấy công việc làm niềm vui, tự động viên nhau cùng vượt qua khó khăn, hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Trong bối cảnh còn nhiều khó khăn về địa hình, thời tiết và cơ sở hạ tầng, Chi cục Hải quan cửa khẩu Nam Giang vẫn nỗ lực không ngừng để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Bằng sự phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan, ứng dụng công nghệ hiện đại và định hướng phát triển bền vững, Hải quan cửa khẩu Nam Giang không chỉ góp phần thúc đẩy giao thương Việt – Lào mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh Quảng Nam và khu vực miền Trung.

Năm 2024, Chi cục đã phối hợp với Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Nam Giang bắt giữ 1 vụ vận chuyển trái phép chất ma túy tang vật thu được là 198 kg ma túy các loại, 1 vụ vận chuyển trái phép cá thể tê tê đã chết với trọng lượng 2,28 kg qua biên giới; 2 vụ vận chuyển hàng cấm tang vật thu được là 32,5 kg pháo hoa.