Sáng - tối bức tranh tài chính của doanh nghiệp nhà nước

	“Sức khỏe" doanh nghiệp sớm tác động tới thu ngân sách nhà nước
	Hà Nội: Quản lý thuế chặt hộ kinh doanh nhà nghỉ, tránh để người nước ngoài lưu trú không khai báo
	Tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước giai đoạn 2021-2025: Sẽ xử lý dứt điểm các dự án yếu kém

6 tháng đầu năm 2020, doanh thu Tập đoàn Viễn thông Quân đội là 65.736 tỷ đồng, tăng 52,64% so với cùng kỳ năm 2019 Ảnh: ST

Lợi nhuận sau thuế gần 66 nghìn tỷ đồng

Kết quả giám sát tài chính đối với các DN 100% vốn nhà nước thuộc các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ trên cả nước trong 6 tháng đầu năm 2020, cho thấy, tổng doanh thu của 141 DN là 455.698 tỷ đồng. Trong đó, một số doanh nghiệp có doanh thu lớn như Tập đoàn Viễn thông Quân đội là 65.736 tỷ đồng, tăng 52,64% so với 6 tháng đầu năm 2019; Tổng công ty Bưu điện Việt Nam là 11.599 tỷ đồng, tăng 1% so với 6 tháng đầu năm 2019; Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam là 21.018 tỷ đồng; Tổng công ty Viễn thông Mobifone là 12.579 tỷ đồng... Tổng lợi nhuận sau thuế của 141 DN này là 34.229 tỷ đồng, trong đó, một số doanh nghiệp có lợi nhuận cao như Tập đoàn Viễn thông Quân đội là 19.647 tỷ đồng, tăng 4,28% so với 6 tháng đầu năm 2019...

Theo Bộ Tài chính, các DN này cũng đã nộp ngân sách 6 tháng đầu năm 2020 là 54.222 tỷ đồng, trong đó, Tập đoàn Viễn thông Quân đội là 20.053 tỷ đồng, tăng 18% so với 6 tháng đầu năm 2019; Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) là 3.887 tỷ đồng, tăng 71,8% so với 6 tháng đầu năm 2019; Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam là 2.438 tỷ đồng; Tổng công ty Viễn thông Mobifone là 1.706 tỷ đồng. Cũng trong 6 tháng đầu năm 2020, có 119 đơn vị kinh doanh có lãi, 19 đơn vị kinh loanh lỗ và tổng số lỗ 6 tháng đầu năm 2020 là 980 tỷ đồng, các DN còn lại không báo cáo lãi, lỗ. Một con số đáng chú ý trong báo cáo của Bộ Tài chính là trong số 141 DN này có 17 đơn vị được chủ sở hữu đánh giá là mất an toàn và có dấu hiệu mất an toàn về tài chính.

Đối với doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ (với 28 doanh nghiệp), Bộ Tài chính cho biết, tổng doanh thu của các DN này là 229.484 tỷ đồng, tổng lợi nhuận sau thuế là 21.011 tỷ đồng và các DN này cũng đã nộp ngân sách nhà nước 11.062 tỷ đồng. Trong số 28 DN nêu trên, có 19 đơn vị kinh doanh có lãi, 7 đơn vị kinh loanh lỗ, tổng số lỗ 6 tháng đầu năm 2020 là 6.433 tỷ đồng.

Nhiều doanh nghiệp lỗ lớn

Liên quan đến 19 DN có số lỗ tăng cao trong nửa đầu năm 2020, theo báo cáo của Bộ Tài chính, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam lỗ 171 tỷ đồng. Nguyên nhân chủ yếu là do tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh 6 tháng đầu năm 2020 chịu tác động bởi Covid-19 và việc triển khai thi công các hạng mục công trình thiết yếu đường sắt tuyến Hà Nội – TPHCM, doanh thu bị giảm sâu so với thực hiện của năm 2019 dẫn đến sản lượng dịch vụ điều hành giao thông vận tải đường sắt, dịch vụ sức kéo và các dịch vụ kỹ thuật hỗ trợ phục vụ vận tải Tổng công ty cung cấp cho các công ty vận tải bị sụt giảm nghiêm trọng. Cũng trong thời gian này, Tổng công ty Hàng hải Việt Nam lỗ 76,9 tỷ đồng. Nguyên nhân do chịu ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh vận tải biển thấp, sụt giảm nhu cầu vận chuyển, phải giảm hoạt động cho thuê định hạn, tăng tự khai thác, việc cách ly phong tỏa của các nước để phòng chống dịch cũng làm tăng chi phí. Tổng công ty Cà phê Việt Nam lỗ 36 tỷ đồng. Nguyên nhân rất lớn là do ảnh hưởng của đại dịch của Covid-19 làm cho giá cà phê càng giảm mạnh hơn do các nước tiêu thụ cả phê lớn như Mỹ, Đức, Anh, Pháp, Thụy Sỹ, Tây Ban Nha, Nhật Bản, Hàn Quốc... thực hiện giãn cách, các trung tâm thương mại lớn, các quán cà phê đóng cửa...

Tập đoàn Hóa chất Việt Nam cũng có số lỗ 654 tỷ đồng. Nguyên nhân chủ yếu là do doanh thu từ thoái vốn và thu cổ tức từ các công ty thành viên đạt thấp và trích lập bổ sung dự phòng nợ phải thu khó đòi đối với Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình, trích lập dự phòng tổn thất đầu tư đối với phần vốn đầu tư tại Công ty cổ phần DAP – Vinachem.

Liên quan đến vấn đề cơ quan chủ sở hữu sẽ giám sát vốn nhà nước tại DN như thế nào để đảm bảo hiệu quả, trao đổi với báo chí tại Hội thảo về sửa đổi Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất kinh doanh tại DN, ông Đặng Quyết Tiến, Cục trưởng Cục Tài chính DN (Bộ Tài chính) cho biết, định hướng sửa đổi, bổ sung Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp. Luật số 69 là cơ quan chủ sở hữu sẽ giám sát với vai trò là cổ đông lớn nhà nước cũng như các cổ đông tư nhân khác, các cổ đông chỉ quan tâm đồng vốn đầu tư vào DN sau 1 năm tăng lên bao nhiêu, lợi ích thu được bao nhiêu, mọi hoạt động điều hành của DN do DN phải tự quyết định. Khi đã ở vai trò cổ đông thì chủ sở hữu không phải quan tâm vấn đề điều hành của DN, chỉ quan tâm giám sát điều hành có minh bạch không, có đúng không, còn DN có toàn quyền quyết định số vốn đầu tư vào nhiều dự án, trong đó có dự án hiệu quả, có dự án không hiệu quả, nhưng tổng thể chung vốn đầu tư phải thu hồi đủ.

"Điều này sẽ tạo tính tự chủ cho hoạt động của DN, DN không phải e ngại, lo sợ nữa, bởi hiện nay DN đang lo sẽ bị truy cứu trách nhiệm nếu không bảo toàn vốn. Tuy nhiên, cần lưu ý, đó là hệ thống quản trị của DN phải minh bạch. Để làm được điều này, phải có thời gian để rà soát kỹ, đảm bảo tính đồng bộ, nếu ta phân định rõ quá mà không có hệ thống giám sát kiểm tra, quản lý, không công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình thì lại tạo ra lỗ hổng”, ông Đặng Quyết Tiến lưu ý.