“Quy hoạch” lại các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách

	Sửa Luật Chứng khoán: Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước nên trực thuộc Bộ Tài chính
	Đề xuất giảm thuế của Bộ Tài chính đã được đưa vào chương trình xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội
	Khai mạc phiên họp thứ 35 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho ý kiến tại phiên họp. Ảnh: Quochoi.vn.

Đề nghị bãi bỏ, sáp nhập một số quỹ

Báo cáo kết qủa giám sát, ông Nguyễn Đức Hải, Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội cho biết, đối với các Quỹ về an sinh xã hội (Quỹ Bảo hiểm xã hội, Quỹ Bảo hiểm y tế, Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp), Đoàn giám sát của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đề nghị sớm nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện hệ thống pháp luật có liên quan phù hợp với tinh thần Nghị quyết số 28-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về cải cách chính sách Bảo hiểm xã hội và các Nghị quyết của Trung ương về chính sách Bảo hiểm y tế, Bảo hiểm xã hội, mở rộng đối tượng tham gia.

Đoàn giám sát cũng đề nghị nghiên cứu trình cấp có thẩm quyền để bãi bỏ ngay đối với 6 quỹ: Bảo trì đường bộ ở trung ương và ở địa phương; Hỗ trợ sắp xếp và Phát triển doanh nghiệp; Hỗ trợ người nhiễm HIV/AIDS; Hỗ trợ các hoạt động ngoại giao phục vụ kinh tế; Quỹ hỗ trợ vận động cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài; Hỗ trợ việc làm ngoài nước; Phòng chống thiên tai.

Bên cạnh đó, ông Nguyễn Đức Hải cũng cho biết, đoàn giám sát cũng đề nghị nghiên cứu xác định rõ lộ trình bãi bỏ đối với 3 quỹ: Quỹ phòng chống tác hại thuốc lá, Quỹ bình ổn giá xăng dầu, Quỹ dịch vụ viễn thông công ích.

Ngoài ra, đoàn giám sát đề nghị thực hiện việc sáp nhập đối với các Quỹ trùng lặp về mục tiêu, nhiệm vụ, phương thức hoạt động, đối tượng phục vụ hoặc trùng lặp về đối tượng hoặc trùng với nhiệm vụ chi của ngân sách nhà nước và thực hiện cơ cấu lại hoạt động đối với các quỹ như Quỹ bảo vệ môi trường Việt Nam, Quỹ bảo vệ và phát triển rừng, Quỹ đổi mới công nghệ quốc gia, Quỹ phát triển khoa học công nghệ quốc gia. Một số Quỹ tài chính khác ở địa phương, như: Quỹ hỗ trợ phát triển hợp tác xã; Quỹ hỗ trợ nông dân; Quỹ đầu tư phát triển; Quỹ hỗ trợ phát triển đất; Quỹ bảo lãnh tín dụng….

Đoàn giám sát cũng đề nghị thực hiện rà soát, đánh giá hiệu quả hoạt động các Quỹ, xem xét, sáp nhập để giảm đầu mối Quỹ, giảm chi phí quản lý, tập trung nguồn lực tài chính để hình thành các định chế tài chính mạnh ở địa phương, có bộ máy quản lý chuyên trách đủ năng lực, phát huy vai trò và hiệu quả của các Quỹ....

Phát biểu tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, thời gian qua Bộ Tài chính đã phối hợp chặt chẽ với Đoàn giám sát và những định hướng sắp xếp được nêu ra cũng rất phù hợp với báo cáo của Chính phủ.

Theo thống kê hiện có 48 quỹ, trong đó có 28 quỹ ở trung ương và 20 quỹ ở địa phương. Trong đó phần lớn được thành lập trước khi Luật Ngân sách Nhà nước năm 2015 có hiệu lực thi hành. Nhìn chung việc ra đời các quỹ là cần thiết, góp phần tích cực trong huy động, phân bổ nguồn lực xã hội,... Tuy nhiên, việc quản lý các quỹ này còn những hạn chế.

Chính vì vậy, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng nhất trí với kiến nghị của Đoàn giám sát về mục tiêu, nguyên tắc và các vấn đề cụ thể. Trong quá trình xử lý, Chính phủ sẽ có lộ tình, kế hoạch báo cáo Uỷ ban Thường vụ Quốc hội.

Xây dựng lộ trình, kế hoạch sắp xếp các quỹ

Cho ý kiến tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng đây là lần đầu tiên có báo cáo đầy đủ, chi tiết về tình hình hoạt động của các tài chính nhà nước ngoài ngân sách nhà nước.

“Qua giám sát có thể thấy cơ sở pháp lý hình thành các quỹ là khác nhau. Có quỹ hình thành do luật, có quỹ hình thành do Nghị định của Chính phủ hay quyết định của Thủ tướng, có quỹ từ thông báo ý kiến của Thủ tướng là được thành lập, có quỹ do Thông tư của Bộ, quyết định quy chế của Liên hiệp hội, hiệp hội... Rõ ràng có quá nhiều quỹ và hoạt động quá khác nhau làm phân tán nguồn lực Nhà nước. Hiên ngân sách nhà nước như dòng sông cạn nước nhưng các quỹ như hồ lớn hồ nhỏ xung quanh vẫn còn giữ nước lại. Việc này phải chấn chỉnh và có cơ sở pháp lý thống nhất", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Chủ tịch Quốc hội cũng thống nhất việc Uỷ ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết đánh giá thực trạng ở các quỹ và yêu cầu Chính phủ rà soát, xây dựng lộ trình, kế hoạch sắp xếp. Nghị quyết này sẽ mang tính định hướng chung, những quỹ nào hoạt động không rõ mục đích, không hiệu quả hoặc không hoạt động, thu nhiều nhưng chi rất ít, để tồn kết dư quỹ rất lớn thì xem xét lại. Còn quỹ nào hoạt động hiệu quả, đúng tôn chỉ mục đích thì tiếp tục cho tồn tại.

Phát biểu kết luận tại cuộc họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho biết, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đồng tình với một số kiến nghị của Đoàn giám sát; ban hành nghị quyết để tăng cường quản lý và đề xuất một số hướng hoàn thiện hệ thống pháp luật quản lý các quỹ.

Uỷ ban Thường vụ Quốc hội giao Chính phủ trên cơ sở báo cáo giám sát rà soát lại tất cả các quỹ, đánh giá tác động hiệu quả từng quỹ và báo cáo Uỷ ban Thường vụ Quốc hội sắp xếp lại các quỹ theo thẩm quyền; cơ cấu lại các quỹ thuộc thẩm quyền của Chính phủ, bộ ngành, địa phương; cương quyết loại bỏ quỹ có tên nhưng không quan trọng, kém hiệu quả và không cần thiết.

Đồng thời, giao Chính phủ nghiên cứu xây dựng luật nếu cần thiết để thống nhât quản lý các quỹ; phân công bộ máy quản lý nhà nước; tăng cường thanh kiểm tra, giám sát các quỹ, xử lý nghiêm sai phạm.