Quản lý giá xăng dầu theo cơ chế thị trường, có sự điều tiết của Nhà nước

	“Tư lệnh” ngành Tài chính, Công Thương làm rõ việc giảm thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu
	Giá xăng có giảm hay không phải tuỳ thuộc thị trường thế giới
	Nguồn cung xăng dầu ra sao khi tạm bỏ qua nguồn từ lọc dầu Nghi Sơn?

Phó Thủ tướng Lê Văn Thành làm rõ thêm về vấn đề cung ứng xăng dầu tại phiên chất vấn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ngày 16/3. Ảnh: VGP

Phó Thủ tướng Lê Văn Thành khẳng định, xăng dầu là mặt hàng thiết yếu, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống, sản xuất kinh doanh của người dân, doanh nghiệp và là một trong những mặt hàng có tác động rất lớn tới các chỉ tiêu về kinh tế vĩ mô, nhất là kiềm chế lạm phát.

Vì vậy, Chính phủ đã ban hành nhiều quy định, nghị định để quản lý mặt hàng quan trọng này. Hiện có đầy đủ công cụ pháp lý để quản lý chặt chẽ mặt hàng xăng dầu, bảo đảm cung ứng cho sản xuất, đời sống.

Tuy nhiên, trong tháng 2/2022, có tình trạng một số cửa hàng xăng dầu đóng cửa, không bán hàng và giá xăng dầu tăng liên tục trong mấy kỳ điều hành liên tiếp.

“Trong tháng 2/2022, sản lượng của Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn có suy giảm nhưng đây không phải là nguyên nhân chính gây ra tình trạng cửa hàng xăng dầu đóng cửa. Nguyên nhân chính là do các kênh phân phối, điều phối giữa nhà phân phối cấp 1, cấp 2, cấp 3 với các cửa hàng xăng dầu có vấn đề", Phó Thủ tướng nói.

Theo Phó Thủ tướng, hiện Việt Nam chưa tự chủ được nguồn cung xăng dầu, vẫn còn phụ thuộc vào nhập khẩu. Hiện nay, cả nước mới có 2 nhà máy sản xuất xăng dầu, bao gồm Nhà máy lọc hoá dầu Dung Quất, đưa vào hoạt động từ năm 2009 và Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn, đưa vào hoạt động năm 2018.

Cả 2 nhà máy hiện đáp ứng khoảng 70% nhu cầu xăng dầu cả nước. “Nguồn dầu thô dùng cho Nhà máy lọc hoá dầu Dung Quất và Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn vẫn phải nhập khẩu. Khai thác dầu thô của Việt Nam cũng chưa đáp ứng được yêu cầu”, Phó Thủ tướng nói.

Nhấn mạnh tinh thần điều hành là bảo đảm đủ nguồn cung xăng dầu phục vụ sản xuất và đời sống, Phó Thủ tướng cho biết, Chính phủ đã có giải pháp đối với cả 3 lĩnh vực: Sản xuất, nhập khẩu và phân phối xăng dầu.

Về sản xuất, hiện Nhà máy lọc hoá dầu Dung Quất đã tăng sản lượng lên 105% và Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn cũng cam kết tăng công suất trở lại. Về nhập khẩu, Bộ Công Thương đã có văn bản giao bổ sung hạn mức xăng dầu nhập khẩu cho các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu...

Chính phủ đã giao Thanh tra Chính phủ, các cơ quan pháp luật làm rõ việc dự trữ xăng dầu có bảo đảm đúng quy định như trong Nghị định mà Chính phủ đã ban hành hay không. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cũng làm rõ vấn đề mức chiết khấu xăng dầu bằng 0 giữa một số thương nhân phân phối và cửa hàng bán lẻ xăng dầu, một trong các lý do khiến các cây xăng đóng cửa.

Về vấn đề điều hành giá xăng dầu, Phó Thủ tướng nêu rõ, bảo đảm theo cơ chế thị trường nhưng có sự kiểm soát của Nhà nước, không để mặt hàng xăng dầu ảnh hưởng tới sản xuất, kinh tế vĩ mô.

Với tinh thần đó, Chính phủ đã thực hiện một loạt giải pháp như: sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu; đã có Nghị quyết báo cáo cấp có thẩm quyền để giảm thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu. Bên cạnh đó, nếu giá xăng dầu còn tiếp tục tăng thì có cơ chế, chính sách hỗ trợ các đối tượng để bảo đảm sao cho sản xuất ổn định, giá cả ổn định.

Hiện nay, Việt Nam mới đáp ứng được 50% dầu thô phục vụ sản xuất xăng dầu trong nước. Bởi vậy, trong dài hạn Phó Thủ tướng cho biết, ông đã có cuộc làm việc với Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam, với tinh thần dứt khoát phải làm chủ mặt hàng xăng dầu và sản xuất trong nước.

Chính phủ đã yêu cầu Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam sớm đầu tư xây dựng nhà máy lọc dầu tại Vũng Tàu; bên cạnh đó, cần tăng sản lượng khai thác, chú trọng việc tìm kiếm, thăm dò thêm các mỏ dầu mới.

Cho rằng vẫn còn một số bất cập trong điều hành hợp đồng khoan thăm dò, Phó Thủ tướng nêu rõ sẽ điều chỉnh cơ chế, chính sách để khi khoan được dầu thô thì ưu tiên phục vụ cho sản xuất xăng dầu trong nước, phát huy tối đa hiệu quả của nguồn tài nguyên đặc biệt này.