Nỗ lực giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh

	Mất cân bằng giới tính khi sinh vẫn ở mức báo động
	Bất an mất cân bằng giới tính khi sinh
	Có đến 55 tỉnh, thành mất cân bằng giới tính khi sinh
	Mất cân bằng giới tính khi sinh vẫn ở mức cao

Phát biểu tại sự kiện, bà Nguyễn Thị Ngọc Lan, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số-KHHGĐ cho rằng hiện, theo kết quả của cuộc Tổng điều tra Dân số và Nhà ở năm 1999, tỷ số giới tính khi sinh là 107 bé trai/100 bé gái, 10 năm sau đến cuộc Tổng điều tra Dân số và Nhà ở năm 2009, tỉ số này là 110,5 và tăng lên 113,8 năm 2013. Đến nay, tỉ số này vẫn dao động xung quanh ngưỡng 114,8.

Mất cân bằng giới tính khi sinh có xu hướng tiếp tục tăng và lan rộng, cả nông thôn, thành thị và tại tất cả các vùng miền. Cả nước đã có 55/63 tỉnh thành có tỷ số giới tính khi sinh cao trên 108/100. Riêng tại tỉnh Lạng Sơn, tỷ số giới tính khi sinh là 116,3[1] năm 2018, cao hơn mức bình quân chung của cả nước.

Về mối liên hệ giữa bất bình đẳng giới và tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh bà Lan cho rằng hai vấn đề này có mối quan hệ quyết định đến nhau. Bất bình đẳng giới là nguyên nhân làm gia tăng tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, ngược lại mất cân bằng giới tính sẽ làm sâu sắc thêm vấn đề bất bình đẳng giới.

Lãnh đạo Tổng cục Dân số cho rằng hệ lụy của mất cân bằng giới tính khi sinh rất lớn, ảnh hưởng tiêu cực tới cấu trúc dân số Việt Nam trong tương lai, dẫn tới việc dư thừa nam giới trong xã hội. Mất cân bằng giới tính có thể gây ra các hậu quả nghiêm trọng đối với phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và ảnh hưởng tới cuộc sống của phụ nữ, nam giới, gia đình và cộng đồng.

“Nếu không có những biện pháp can thiệp kịp thời, dự báo đến năm 2050, Việt Nam sẽ thiếu từ 2,3 đến 4,3 triệu phụ nữ”, bà Lan lo ngại.

Chưa kể, mất cân bằng giới tính khi sinh sẽ tạo ra những hậu quả lâu dài về mặt xã hội và nhân khẩu học như gia tăng áp lực buộc các em gái phải kết hôn sớm; làm tăng tệ nạn mại dâm, HIV/AIDS, nạn buôn bán phụ nữ, trẻ em gái và các hình thức bạo lực gia đình đối với phụ nữ và trẻ em gái, bất bình đẳng, ly hôn; bất ổn xã hội, suy giảm sức khoẻ, sức khỏe sinh sản do những thất vọng về mặt xã hội và tình dục ở nam giới…

Nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh theo lãnh đạo Tổng cục Dân số- KHHGĐ là do hành vi lựa chọn giới tính thai nhi của các cặp vợ chồng. Mong muốn có con trai hiện nay không chỉ dừng ở biểu hiện tâm lý mà đã thể hiện thành hành động tìm kiếm con trai.

Bên cạnh đó, các quan niệm xã hội và tín ngưỡng đòi hỏi con trai phải gánh vác việc thờ cúng tổ tiên; con trai giúp củng cố địa vị của cha mẹ trong xã hội; người con sinh ra phải mang họ của bố; người chồng thường là chủ hộ trong gia đình, có quyền quyết định những việc lớn.

Chưa kể, theo phong tục ở nhiều địa phương chỉ có con trai được thừa kế tài sản của cha mẹ, vị thế của người phụ nữ không được coi trọng, chính sách sinh ít con kéo dài... Tất cả những điều đó đã ăn sâu vào tiềm thức của mỗi cá nhân, các cặp vợ chồng, gia đình và dòng họ.

“Văn hóa- xã hội phát triển ngày càng đa dạng, phong phú, nhiều phong tục cũ không còn phù hợp với xã hội hiện đại, tư tưởng bất bình đẳng giới cần phải được xóa bỏ”, bà Lan nêu.

Trước thực tế nêu trên, theo lãnh đạo Tổng cục Dân số, giải pháp then chốt nhằm ngăn chặn tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh mà các cơ quan quản lý đang tiến hành là tăng cường công tác bình đẳng giới và nâng cao vị thế của phụ nữ và trẻ em gái; đẩy mạnh tuyên truyền, vận động thay đổi nhận thức của người dân, phát huy hơn nữa sự tham gia của nam giới vì bình đẳng giới.

Ngoài ra, theo bà Lan để giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh các cơ quan quản lý cần có những hành động thiết thực bảo vệ trẻ em để các em sinh ra được bình đẳng, dù là trai hay gái.

Đặc biệt, nhằm hưởng ứng Ngày quốc tế trẻ em gái 11/10 với chủ đề “Thúc đẩy bình đẳng giới góp phần giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh”, theo bà Lan,Tổng cục DS-KHHGĐ mong nhận được sự quan tâm, hỗ trợ vào cuộc tích cực của các cấp, các ngành, các tổ chức đoàn thể từ trung ương đến cơ sở và mọi tầng lớp nhân dân, nhằm góp phần kiểm soát và giảm thiểu tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh trong thời gian tới.

"Đồng thời, thúc đẩy mạnh mẽ việc thực thi nghiêm minh pháp luật về giải quyết mất cân bằng giới tính khi sinh, nghiêm cấm các hành vi hướng dẫn, tư vấn, cung cấp dịch vụ lựa chọn, xác định giới tính trước khi sinh trong các cơ sở y tế, tại cộng đồng và trong toàn xã hội", lãnh đạo Tổng cục Dân số nêu.