Nhà của má

Căn nhà của má - căn nhà mà hắn dành dụm tiền bạc xây dựng cho má để an dưỡng cuối đời. Ngày về nhà mới, má mừng rơi nước mắt, hắn cũng âm thầm rơi nước mắt suốt hai năm sau vì phải nghe người ta nặng nhẹ về số tiền trả góp trễ hạn khi mua vật liệu lúc xây nhà. Khổ sở thế nào hắn cũng chịu được, miễn là má vui.

Cả đời của má, ít có căn nhà nào kỷ niệm lâu, thời giặc giã, mỗi lần tản cư quay về thấy cửa nhà chỏng chơ tan hoác. Vậy mà có lúc cũng chẳng phải nhà, chỉ là vuông đệm tá túc đình làng, sân chùa hoặc ẩn vật lắt lay trong ấp chiến lược. Hồi đó quê mình cùng một kiểu nhà, cùng kiến trúc như nhau, nhà nào cũng thấp lè tè, cũng mái tranh vách đất, bước ra bước vô đều phải khum đầu. Hông nhà là cái chái bếp, bên cạnh có khạp nước lu. Riêng nhà má có lò tráng bánh bên cạnh. Bột bánh làm từ khoai mì đem ngâm nên quanh năm có mùi in ỉn. Khi nhà hết gạo, bữa cơm trở thành bữa bánh, bữa bánh ướt, bữa bánh khô nên ngồi vào bàn ăn, bụng đói cồn cào mà nuốt vào không được, chẳng biết đau chỗ nào mà nước mắt cứ rưng rưng.

Bữa nọ má tráng bánh xong thì vội vã ra đồng. Hắn ở nhà chọt ngoáy lò bánh nướng củ khoai lang. Lọ mọ kiểu gì mà lửa bò ra ngoài, bò lên mái tranh bốc cháy làm sáng cả một góc trời chiều. Khi hay tin, má quăng cái cuốc tất tả chạy về, tất tả chạy quanh căn nhà đang cháy mà dáo dác tìm, rồi nhận ra bầy con nheo nhóc mặt mày tái xanh lem luốc ngồi co ro nơi bụi chuối sau nhà. Má ôm bầy con vào lòng mà khóc. Má khóc thật nhiều, má ôm thật chặt, sợ buông lơi con mình lẫn vào tro than mà bay lên trời. Từ đó về sau, suốt tuổi thơ của hắn, cháy nhà là nỗi ám ảnh kinh hoàng.

Rồi thời gian trôi như bóng câu nhưng căn nhà của má vẫn cứ vẹn nguyên như vật kỷ niệm. Bao lần hắn định xây lại căn nhà nhưng má can ngăn bảo đời má như vậy là đã đủ đầy. Có điều, căn nhà giờ đây trở nên ọp ẹp, lẩn khuất trong các căn hộ cao tầng giăng mắc ngổn ngang như tơ nhện mà thấy chạnh lòng. Đến khi cuối đời, căn nhà kỷ niệm nghe được hơi thở yếu ớt của má trút xuống trong đêm mưa gió trở trời để chìm vào giấc ngủ thiên thu. Ngay ngày hữu sự, hắn dạo quanh căn nhà quấn tang cây xoài, cây mít, quấn tang cho con chó, con mèo… Và mọi thứ buồn tênh cô độc, kể từ ngày má hắn đi xa… Ngày thằng Út xây lại nhà mới, máy cào máy xúc vô tình hất tung kỷ niệm mấy chục năm qua, với má.

Rồi trên nền nhà cũ, thằng Út xây lại căn nhà cao tầng nên má được thờ phụng ở tận lầu 3. Má ngồi một mình trên cao nhìn khoảng không ngơ ngác mà thèm được nghe tiếng người, tiếng bước chân qua lại, tiếng trẻ nô đùa bên nhà hàng xóm vọng sang. Mỗi lần nghe tiếng con cháu bước lên cầu thang là má mừng thầm, vậy là chúng đến với má, nhưng bên má thắp vài nén nhang rồi quày quã bỏ đi như cái nghĩa phải làm, ít lâu sau cái nghĩa cũng quên nên lầu 3 đã vơi dần nhang khói, không khí lạnh lẽo bao trùm. Mỗi lần về nhà, hắn chạy thẳng lên tận lầu 3, hắn ngồi với má rất lâu nhưng không tìm đâu căn nhà của má. Dù sang trọng nhưng hắn thấy xa lạ, chắc má cũng xa lạ, giá như ngày xưa còn căn nhà cũ, hắn thường thấy má ngồi ngay bậu cửa dõi mắt nhìn con mỗi bận đi về.

Ngày má mất, hắn chôn má ở tại nghĩa trang có hàng ngàn ngôi mộ. Vì quy hoạch tương đồng nên tất cả ngôi mộ buộc xây dựng giống nhau, không giăng mắc ngổn ngang như tơ nhện. Vậy là lần nữa hắn lại xây nhà cho má, nhưng lần này không vui bởi gạch đá giờ đây cũng đã biết buồn. Mỗi năm vào ngày giáp Tết, anh em của hắn lại đi tảo mộ, sửa sang nhà má thêm phần khang trang. Dù có người làm thuê, nhưng hắn muốn tự tay sơn phết, tự tay dọn nhà cho má, chưng lại cho má vài cây vạn thọ - loài hoa má thích và hay mua chưng trong mỗi dịp xuân về. Chiều nay cũng vậy, hắn ra nghĩa trang giẫy mộ trong chiều cuối năm.

Vào những ngày tất niên, dòng người đến đây lũ lượt chen chân cùng khói nhang bay lên bảng lảng. Sau khi lau dọn và cúng kiếng cho má, anh em nhà hắn vái thỉnh má về ăn Tết cùng con cháu trong 3 ngày xuân. Nhưng về nhà đứa nào trong 3 ngày Tết, hay về nhà của má, nhưng căn nhà của thời quá vãng nay còn đâu! Bất hiếu nhi để đầu tạ lỗi với má.