Nghiên cứu hai phương án xử lý thuốc lá ngoại nhập lậu bị tịch thu

	Long An chưa thể “hạ nhiệt” thuốc lá lậu
	Gặp vướng khi xử lý trên 100.000 gói thuốc lá lậu
	An Giang “siết” buôn lậu ngay từ đầu năm

Thuốc lá ngoại nhập lậu bị Hải quan TP Hồ Chí Minh và Công an bắt giữ. Ảnh: Thu Hòa.

Theo rà soát của Tổng cục Hải quan, kể từ khi Quyết định 20/2018/QĐ-TTg có hiệu lực, các địa phương chưa tổ chức bán đấu giá để tái xuất và tiêu hủy được lô thuốc lá tịch thu nào.

Nhiều vấn đề vướng mắc gây ảnh hưởng trực tiếp trong quá trình triển khai dẫn tới tiếp tục thực hiện theo quy định hiện hành tại Quyết định 20/2018/QĐ-TTg là khó khả thi.

Thứ nhất, khó khăn trong việc xác định tổ chức giám định. Có ý kiến cho rằng có thể trưng cầu giám định tại Viện thuốc lá, Viên Khoa học hình sự-Bộ Công an. Tuy nhiên không khả thi vì để xử lý việc phân tích, kiểm nghiệm chất lượng một mẫu mất rất nhiều thời gian, trong khi quá trình bắt giữ thường xuyên, liên tục, nhiều mẫu mã, chủng loại. Việc mời cơ quan có thẩm quyền đánh giá chất lượng tới địa bàn tỉnh rất khó khăn, chi phí thuê cơ quan chuyên môn có thẩm quyền cao…

Thứ hai, khó khăn trong việc xác định tiêu chí chất lượng. Thuốc lá nhập lậu là thuốc lá ngoại, ngoài nhãn hiệu thường phát hiện vi phạm là Jet, Hero còn rất nhiều chủng loại, nhãn hiệu ngoại khác. Trong khi tiêu chí xác định chất lượng thuốc lá hiện hành chỉ áp dụng với thuốc lá sản xuất trong nước hoặc thuốc nhập khẩu theo tiêu chuẩn nội địa của Việt Nam, không phù hợp để xác định chất lượng thuốc lá ngoại làm cơ sở xác định điều kiện có được phép đấu giá xuất khẩu ra nước ngoài hay không. Thực tế là cho tới nay, kể từ khi Quyết định 20/2018/QĐ-TTg có hiệu lực từ 15/6/2018 thì cũng chưa XK được trường hợp nào.

Thứ ba, Quyết định 20/2018/QĐ-TTg tạm ngừng hiệu lực của Quyết định 2371/QĐ-TTg ngày 26/4/2014 về việc tiêu hủy toàn bộ thuốc lá ngoại nhập lậu bị tịch thu dẫn tới việc hỗ trợ kinh phí tiêu hủy theo Thông tư 19/2015/TT-BTC (có căn cứ ban hành theo Quyết định 2371/QĐ-TTg) không thực hiện được nữa. Hiện tại số lượng thuốc lá lậu bị bắt giữ còn tồn đọng số lượng lớn (hơn 2 triệu bao) mà không có phương án xử lý…

Từ những vướng mắc trong quá trình thực hiện Quyết định 20/2018/QĐ-TTg, hiện nay, Tổng cục Hải quan đang báo cáo Bộ Tài chính nghiên cứu trình Thủ tướng Chính phủ việc sửa đổi, bổ sung Quyết định theo một trong hai phương án:

Phương án 1: Trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định bãi bỏ Quyết định 20/2018/QĐ-TTg; tiếp tục thực hiện việc tiêu hủy toàn bộ thuốc lá nhập lậu bị tịch thu theo Quyết định 2371/QĐ-TTg.

Phương án 2: Trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định thay thế Quyết định 20/2018/QĐ-TTg theo hướng giao quyền chủ động trong việc lựa chọn phương án tiêu hủy hoặc bán đấu giá để XK cho cơ quan có thẩm quyền ra quyết định tịch thu.