Ngân hàng “thừa vốn", lãi suất giảm diện rộng

	Lãi suất huy động ngân hàng tháng 7 đồng loạt giảm mạnh
	Lãi suất huy động giảm, dòng tiền vẫn đổ vào ngân hàng
	Agribank miễn giảm lãi, hạ lãi suất cho 29.000 khách hàng bị ảnh hưởng bởi COVID-19
	Tín dụng giảm thấp, doanh nghiệp vẫn mong giảm thêm lãi suất cho vay
	Lãi suất cho vay đã giảm thực chất?

Các ngân hàng đã giảm cả lãi suất huy động và cho vay. Ảnh: ST

Ngân hàng "thừa vốn"

Khảo sát hiện nay cho thấy, một loạt ngân hàng lớn không chỉ hạ lãi suất huy động mà còn giảm mạnh lãi suất cho vay. Tiêu biểu như Ngân hàng BIDV, biểu lãi suất áp dụng từ ngày 1/7 cũng giảm 0,3%/năm đối với kỳ hạn 1-2 tháng, xuống còn 3,7%/năm. Kỳ hạn 3-5 tháng giảm từ 4,25%/năm xuống còn 4%/năm. Kỳ hạn 6 tháng, 9 tháng lần lượt còn 4,4%/năm và 4,6%/năm. Lãi suất cao nhất ở ngân hàng này đang áp dụng cho các kỳ hạn từ 364 ngày trở lên, ở mức chỉ 6%/năm, giảm mạnh so với 6,8%/năm trước đó. Nhưng cùng thời điểm này, BIDV cũng công bố giảm lãi suất cho vay thêm 0,5%/năm. Như vậy, tính từ đầu năm đến nay, BIDV đã 3 lần thực hiện giảm lãi suất cho vay đối với khách hàng, với mức giảm 2,5-3%/năm so thời điểm trước Covid-19.

Tương tự, các ngân hàng như Vietcombank, VietinBank, Agribank, VPBank, Techcombank, Eximbank... cũng giảm thêm lãi suất huy động, với mức giảm 0,1-0,5%/năm, tùy từng kỳ hạn. Các ngân hàng này cũng có thêm đợt giảm lãi suất cho vay, như Agribank giảm lãi suất cho vay thêm 0,2%/năm để tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất - kinh doanh, giúp khách hàng thuộc 5 lĩnh vực ưu tiên chỉ phải trả lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa là 4,8%/năm; lãi vay trung, dài hạn tối thiểu 7,5%/năm, thấp nhất thị trường hiện nay. Trong khi đó, Vietcombank đang có chương trình giảm tiền lãi phải trả cho khách hàng trong giai đoạn 3, từ 15/5 đến hết 31/7, cho khoảng 85.000 khách hàng với dư nợ 64.000 tỷ đồng…

Có thể thấy, các ngân hàng đều đang giảm mạnh lãi suất dù không có chỉ thị mới của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) về lãi suất điều hành. Theo phân tích tại báo cáo của Công ty Chứng khoán KBSV, nguyên nhân để lãi suất huy động hạ xuống là do thanh khoản tiếp tục duy trì trạng thái dư thừa mạnh, với tín dụng tăng trưởng thấp, trong khi kể từ tháng 4 đến nay có một lượng lớn tín phiếu NHNN đáo hạn (đồng nghĩa với việc NHNN đã bơm ra hệ thống khoảng gần 150 nghìn tỷ đồng). Do vậy, lãi suất liên ngân hàng trong tháng 6 đã tiệm cận về 0% trong khi dòng tiền chuyển hướng sang đầu tư trái phiếu Chính phủ giúp lượng phát hành trái phiếu Chính phủ của Kho bạc Nhà nước trong tháng 6 lớn nhất trong 1 năm gần đây.

Báo cáo mới đây tại Hội nghị với Chính phủ, Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng cho biết, tính đến 29/6, tín dụng mới tăng 3,26%, dù đây là mức tăng thấp so với cùng kỳ năm trước nhưng nếu so từng tháng thì tín dụng đã có sự tăng mạnh trở lại. Trong khi theo số liệu của Tổng cục Thống kê, tính đến ngày 19/6/2020, huy động vốn của các tổ chức tín dụng tăng 4,35% (cùng thời điểm năm 2019 tăng 6,09%). Điều này cho thấy, tốc đố tăng trưởng huy động vốn đang cao hơn tốc độ tăng của tín dụng, dẫn đến tình trạng thừa vốn của ngân hàng.

Giúp tăng trưởng tín dụng

Theo Thống đốc NHNN, mục tiêu của ngành ngân hàng đến cuối năm là hỗ trợ tăng trưởng kinh tế nên cam kết sẽ cung ứng đầy đủ, kịp thời vốn cho nền kinh tế. Do đó, NHNN sẽ tiếp tục chỉ đạo các tổ chức tín dụng triệt để tiết giảm chi phí, giảm lợi nhuận để giảm lãi suất cho vay, đảm bảo chất lượng tín dụng. Vì vậy, động thái giảm lãi suất như thời gian này được kỳ vọng là sẽ hỗ trợ các doanh nghiệp phục hồi sau dịch Covid-19. Hơn nữa, NHNN cũng cho biết đã điều chỉnh chỉ tiêu tín dụng cho nhiều ngân hàng, những ngân hàng lành mạnh, tín dụng đổ mạnh vào các lĩnh vực phục vụ tăng trưởng kinh tế thì còn có thể được điều chỉnh cao hơn nhu cầu. Do đó, động thái hạ lãi suất cho vay được nhận định nhằm thu hút khách hàng, giúp tăng trưởng tín dụng mạnh mẽ hơn.

Đặc biệt, với doanh nghiệp, lãi suất hạ thêm luôn là mong muốn để hỗ trợ cho hoạt động kinh doanh vốn đã có nhiều khó khăn. Bà Lê Thị Hồng Minh, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Nhà ga Quốc tế Cam Ranh chia sẻ, công ty đã 2 lần được giảm lãi suất, lần đầu là 1%, lần 2 thêm 0,5% và kéo dài thêm thời gian vay vốn. Tuy nhiên, các kịch bản hiện chỉ tính đến tháng 9 và dịch bệnh trên thế giới còn phức tạp và kéo dài, nên bà Minh kiến nghị tiếp tục được giảm thêm lãi suất và kéo dài thời gian cơ cấu nợ đến năm 2021.

Tuy vậy, trên thực tế, việc vay vốn hiện vẫn không dễ dàng với nhiều doanh nghiệp, với chính cả các ngân hàng. Bởi việc mở rộng điều kiện cho vay sẽ giúp ngân hàng tăng trưởng tín dụng, nhưng làm thế nào để bảm đảm chất lượng tín dụng trong bối cảnh nền kinh tế còn khó khăn thì lại là vấn đề làm “đau đầu” các ngân hàng. Vì thế, không hạ chuẩn tín dụng, không nới điều kiện vay vốn vẫn được các ngân hàng duy trì. Do đó, theo một số chuyên gia kinh tế, giảm lãi suất chỉ là yếu tố hỗ trợ nền kinh tế chủ yếu về mặt tâm lý. Xu hướng mặt bằng lãi suất huy động trong thời gian tới nhiều khả năng sẽ tăng nhẹ nếu tín dụng hồi phục.

Một vấn đề khác của động thái hạ lãi suất là những lo ngại xu hướng dòng tiền sẽ chảy sang các lĩnh vực đầu tư khác, như bất động sản, vàng, ngoại tệ, chứng khoán. Nhưng theo chuyên gia tài chính – ngân hàng TS. Nguyễn Trí Hiếu, dưới tác động của dịch Covid-19, các kênh đầu tư như vàng, chứng khoán, bất động sản đều gặp nhiều rủi ro, biến động thất thường hoặc “đứng im”, nên giới đầu tư lo ngại, muốn tìm “hầm trú ẩn” tài sản an toàn hơn, dẫn đến dòng tiền vẫn đổ vào ngân hàng nhiều hơn, dù lãi suất huy động vẫn có nhiều động lực tiếp tục giảm trong thời gian tới.