Ngăn chặn gian lận hoàn thuế giá trị gia tăng

	Giảm thuế giá trị gia tăng: Để chính sách nhanh chóng đi vào cuộc sống
	Infographics: Hướng dẫn thực hiện giảm thuế giá trị gia tăng theo Nghị quyết 43/2022/QH15
	Xử lý nghiêm các trường hợp không giảm thuế giá trị gia tăng

Ngành Thuế xây dựng kế hoạch dài hạn và ngắn hạn nhằm ngăn chặn và phấn đấu chấm dứt tình trạng gian lận trong hoàn thuế GTGT. Ảnh: ST

Quyết liệt xử lý

Thời gian qua, triển khai yêu cầu của Bộ Tài chính về chống gian lận hoàn thuế GTGT, Tổng cục Thuế đã xây dựng và triển khai thống nhất trong Ngành các giải pháp giảm thiểu tình trạng giạn lận hoàn thuế GTGT. Theo đó, Tổng cục Thuế đã thành lập Ban chỉ đạo 1385 để tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, chống gian lận hoàn thuế GTGT. Ban chỉ đạo 1385 đã xây dựng kế hoạch và chỉ đạo thống nhất toàn Ngành trong việc triển khai đồng bộ công tác thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp có dấu hiệu rủi ro cao trong hoàn thuế GTGT.

Theo số liệu thống kê của Tổng cục Thuế, năm 2021, trong quá trình tiếp nhận và giải quyết hoàn thuế, cơ quan Thuế các cấp đã thông báo từ chối không hoàn 18.673 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 9,8% số tiền đề nghị hoàn. Đối với thanh tra, kiểm tra sau hoàn thuế, 63 cục thuế đã thực hiện được 5.240 cuộc thanh tra, kiểm tra sau hoàn, tương ứng với tổng số tiền hoàn là 43.712 tỷ đồng. Tổng số thuế truy hoàn và phạt là 811 tỷ đồng, trong đó, số thuế truy hoàn là 640 tỷ đồng; phạt là 170 tỷ đồng. Từ đó đã nộp ngân sách nhà nước 311 tỷ đồng.

Theo Cục Thanh tra kiểm tra thuế, thời gian qua, tình trạng doanh nghiệp lợi dụng chính sách thuế để chiếm đoạt tiền hoàn thuế GTGT diễn ra hết sức phức tạp với các thủ đoạn ngày càng tinh vi và liên quan đến nhiều địa bàn. Thanh tra Tổng cục Thuế, Thanh tra Bộ Tài chính đã phát hiện nhiều doanh nghiệp có dấu hiệu gian lận hàng tỷ đồng tiền hoàn thuế GTGT.

Từng bước điện tử hoá

Để từng bước ngăn chặn và phấn đấu chấm dứt tình trạng gian lận trong hoàn thuế GTGT, Tổng cục Thuế đề ra yêu cầu phải xây dựng kế hoạch dài hạn và ngắn hạn nhằm ngăn chặn và phấn đấu chấm dứt tình trạng gian lận trong hoàn thuế GTGT.

Trước mắt, các cục thuế cần chủ động đẩy mạnh rà soát, phát hiện các trường hợp doanh nghiệp có dấu hiệu rủi ro về hoàn thuế để triển khai các biện pháp nghiệp vụ nhằm ngăn chặn từ xa các trường hợp vi phạm, kịp thời báo cáo Tổng cục đối với các vi phạm có tính chất phức tạp liên quan đến nhiều địa phương hoặc mang tính hệ thống. Cùng với đó, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoàn thuế, đặc biệt đối với các ngành như tinh bột sắn, dăm gỗ, sản phẩm điều… tại một số cục thuế.

Để xác minh được nguồn gốc hàng hóa, hóa đơn của các doanh nghiệp, Tổng cục thuế yêu cầu các cục thuế rà soát, đánh giá rủi ro trên cơ sở các chỉ tiêu để lựa chọn các doanh nghiệp có dấu hiệu rủi ro; bố trí nguồn lực phối hợp, rà soát, xác minh các doanh nghiệp cung cấp hàng hóa dịch vụ cho các doanh nghiệp đang bị thanh tra, kiểm tra hoàn thuế; nghiên cứu kinh nghiệm của một số cục thuế là khi phát hiện các trường hợp thì đưa về cục để giám sát trọng điểm. Đối với các địa phương triển khai thí điểm hóa đơn điện tử, cần nghiên cứu để đề ra các giải pháp xác định các dấu hiệu rủi ro về hoàn thuế, từ đó đề xuất kiến nghị và giải pháp.

Song song với đó, Cục Thanh tra kiểm tra phải chủ trì phối hợp với các đơn vị chỉ đạo của cục thuế rà soát, kiểm tra ngay đối với các trường hợp rủi ro. Vụ Chính sách, Vụ Pháp chế nghiên cứu, đề xuất căn cứ pháp lý đối với dừng hoàn thuế GTGT trong quá trình chờ xác minh trong khi mua hàng, nhập khẩu hàng, các giao dịch chuyển tiền, kê khai hải quan, xác minh từ cơ quan thuế các nước, các cơ quan ban ngành khác; xử lý thu hồi tiền hoàn thuế đối với các trường hợp hoàn thuế mua hàng qua khâu trung gian ngừng, nghỉ, bỏ khỏi địa chỉ kinh doanh...

Mới đây, Tổng cục Thuế cũng đã xây dựng dự thảo quy trình hoàn thuế thay thế Quy trình hoàn thuế hiện hành. Tổng cục Thuế cho biết, việc xây dựng quy trình hoàn thuế mới dựa trên nền tảng tự động hoá tối đa các bước công việc nhằm đảm bảo kiểm soát tiến độ giải quyết hoàn thuế, trách nhiệm của từng cá nhân, kiểm soát công tác quyết toán hoàn thuế. Quy trình phải có sự kết nối, đồng bộ giữa các quy trình quản lý thuế khác có liên quan trên cơ sở quản lý rủi ro, ứng dụng thanh tra, kiểm tra, ứng dụng về kiểm tra nội bộ trong công tác kiểm soát hoàn thuế.

Bà Lê Thị Duyên Hải, Vụ trưởng Vụ Kê khai và Kế toán thuế cho biết, dự thảo quy trình hướng dẫn lần này rõ và cụ thể hơn đối với bước tiếp nhận hồ sơ qua giao dịch điện tử, đảm bảo điện tử hoá một cách tối đa các bước công việc cần thực hiện; danh mục hóa các trạng thái hồ sơ hoàn thuế, mã lỗi, phân công xử lý, giải quyết hồ sơ hoàn thuế… từ đó hỗ trợ cho công tác giải quyết hoàn thuế.

Tổng cục Thuế kỳ vọng, với việc sửa đổi Quy trình hoàn thuế GTGT lần này sẽ giúp cho việc giải quyết hồ sơ hoàn thuế nhanh, nhưng cũng đảm bảo chính xác và đúng đối tượng, góp phần chống thất thu ngân sách nhà nước.