Nâng hạng thị trường chứng khoán là cú hích cho mục tiêu nâng bậc tín nhiệm quốc gia

Thưa ông, được nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi là mục tiêu quan trọng của Việt Nam, đây không chỉ là bước tiến của riêng TTCK mà còn là của cả nền kinh tế. Ông có thể cho biết cụ thể hơn về điều này?

- Một trong những tiêu chí cốt yếu để đánh giá mức độ phát triển nền kinh tế thị trường của một quốc gia, vùng lãnh thổ là TTCK phát triển chất lượng, hiệu quả. Do đó, nâng hạng TTCK sẽ là một tín hiệu quan trọng đối với cộng đồng quốc tế, cho thấy nền kinh tế Việt Nam đang trên đà phát triển với nhiều tiềm năng tăng trưởng. Từ đó, góc nhìn của các nhà đầu tư quốc tế về môi trường đầu tư - kinh doanh tại Việt Nam cũng sẽ có chuyển biến tích cực hơn.

Nâng hạng TTCK đồng thời cũng sẽ là cú hích gián tiếp dành cho mục tiêu từng bước nâng bậc tín nhiệm quốc gia theo “Đề án cải thiện xếp hạng tín nhiệm quốc gia đến năm 2030” theo Quyết định số 412/QĐ-TTg ngày 31/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ. Việc nâng hạng TTCK sẽ là tín hiệu rõ ràng cho thấy Việt Nam đã tiến bước dài hơn trong lộ trình hội nhập kinh tế quốc tế, khẳng định vị thế và nâng cao hình ảnh không chỉ của riêng TTCK mà còn của cả nền kinh tế Việt Nam đối với cộng đồng quốc tế.

Việc được nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi sẽ đem lại những lợi ích gì cho TTCK Việt Nam, thưa ông?

- Nhiều tổ chức tài chính lớn, uy tín trên thế giới đánh giá, việc được nâng hạng sẽ đem lại nhiều lợi ích cho TTCK Việt Nam. Theo số liệu ước tính mới đây của Ngân hàng thế giới, trong trường hợp nếu TTCK Việt Nam được MSCI và FTSE Russell nâng hạng lên thị trường mới nổi, sẽ có khả năng thu hút thêm được khoảng 25 tỷ USD vốn đầu tư mới từ các nhà đầu tư quốc tế vào thị trường Việt Nam cho đến năm 2030. Trước đó, ngân hàng này cũng dự báo, Việt Nam sẽ thu hút thêm dòng vốn ngoại gián tiếp ròng khoảng 7,2 tỷ USD/năm nếu được nâng hạng. Dòng vốn này chủ yếu đến từ các quỹ đầu tư và nhà đầu tư nước ngoài lớn trên thế giới.

Đồng thời, TTCK cũng sẽ cải thiện khả năng định giá cổ phiếu nếu được nâng hạng. Theo đó, giá cổ phiếu trên thị trường sẽ được nhiều nhà đầu tư nước ngoài chuyên nghiệp tham gia đánh giá, thể hiện đúng nhu cầu thực tế và đánh giá đúng tiềm năng phát triển của các doanh nghiệp. Điều này sẽ hỗ trợ tích cực cho quá trình cổ phần hoá, giúp cho việc thoái vốn của DNNN có thể thu được nguồn thu cao hơn cho ngân sách nhà nước.

Cùng với đó, việc TTCK được nâng hạng sẽ giúp thị trường gia tăng số lượng nhà đầu tư có tổ chức, nhà đầu tư có quy mô lớn trên thị trường, tăng tính chuyên nghiệp và bền vững trong hoạt động đầu tư, giảm thiểu các biến động mạnh của thị trường do bị tác động tâm lý của số lượng lớn nhà đầu tư cá nhân. Việc nâng hạng cũng sẽ góp phần cải thiện tích cực thanh khoản của TTCK và chất lượng thị trường theo hướng tiếp cận tốt hơn các tiêu chuẩn, thông lệ quốc tế trong hoạt động của doanh nghiệp, quản trị công ty.

Chúng tôi cho rằng, nếu được nâng hạng, TTCK Việt Nam không chỉ gia tăng số lượng nhà đầu tư, mà chất lượng của nhà đầu tư cũng sẽ được nâng cao với sự tham gia của các quỹ đầu tư, các tổ chức đầu tư quốc tế lớn với mục tiêu đầu tư dài hạn. Đi kèm theo đó là nội tại các doanh nghiệp và tổ chức kinh doanh chứng khoán trong nước chịu áp lực buộc phải nâng cao chất lượng doanh nghiệp để đáp ứng yêu cầu của nhà đầu tư nước ngoài theo chuẩn mực quốc tế. Sự tham gia của nhà đầu tư nước ngoài có tổ chức mang lại lợi ích từ việc chia sẻ kinh nghiệm quản lý, chiến lược đầu tư và công nghệ mới.

Ông có thể làm rõ hơn sự hỗ trợ tích cực của việc nâng hạng TTCK đối với quá trình cổ phần hoá, thoái vốn DNNN?

- Trong trường hợp TTCK Việt Nam được nâng hạng, không chỉ lượng vốn từ các quỹ đầu tư thụ động chảy vào thị trường mà cả nguồn vốn của các quỹ đầu tư chủ động và nhiều nhà đầu tư lớn, bao gồm cả nhà đầu tư vốn cổ phần (private equity) chuyên đầu tư vào các công ty cổ phần hóa, công ty chưa niêm yết trên toàn cầu sẽ tham gia vào thị trường vốn của Việt Nam. Các nhà đầu tư này sẽ góp phần mở rộng cơ sở nhà đầu tư, cung cấp thêm nguồn vốn mới để Việt Nam đạt được tốt hơn mục tiêu cổ phần hóa, nhất là đối với các DNNN lớn.

Ngoài ra, nâng hạng thị trường cũng thúc đẩy phát triển thị trường vốn cổ phần - M&A và hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo. TTCK mở rộng và phát triển là điểm đến hấp dẫn trong quá trình huy động vốn của thị trường vốn cổ phần của các công ty khởi nghiệp sáng tạo, công ty cổ phần nhỏ và vừa, các công ty cổ phần lớn chưa niêm yết, hỗ trợ cho các hoạt động chào bán lần đầu ra công chúng (IPO), niêm yết công ty để thoái vốn trên TTCK. Trong đó, huy động vốn thông qua IPO, niêm yết trên TTCK là hình thức mang lại hiệu quả và tỷ suất sinh lời cao, vì vậy, góp phần hoàn thiện thêm sự hấp dẫn của thị trường vốn cổ phần và hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo.

Nâng hạng TTCK không chỉ thu hút nguồn vốn dành cho TTCK niêm yết mà còn thu hút cả nguồn vốn dành cho thị trường vốn cổ phần chưa niêm yết. Nâng hạng TTCK sẽ trực tiếp góp phần nâng cao tiêu chuẩn về thị trường vốn cổ phần của Việt Nam, sẽ thu hút nguồn vốn lớn hơn và mở rộng thêm số lượng cũng như chất lượng các nhà đầu tư vốn cổ phần vào Việt Nam. Điều này phù hợp với mục tiêu của Đề án Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025 theo Quyết định số 844/QĐ-TTg ngày 18/5/2016 của Thủ tướng Chính phủ.

Với vai trò là cơ quan trực tiếp quản lý, giám sát TTCK, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước đã, đang và sẽ tiếp tục nỗ lực đưa ra những giải pháp phù hợp đáp ứng được các tiêu chí của các tổ chức đánh giá xếp hạng thị trường hướng tới mục tiêu nâng hạng TTCK Việt Nam từ cận biên lên mới nổi và đảm bảo sự vận hành liên tục, thông suốt, ổn định, minh bạch của thị trường.

Trân trọng cảm ơn ông!