Nâng hạng chỉ số Giao dịch thương mại qua biên giới: Cần sự đồng bộ

	Thủ tướng yêu cầu tập trung tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy tăng trưởng
	Ngành Hải quan: Tăng cường trách nhiệm người đứng đầu trong thực hiện cải cách hành chính
	Chính sách pháp luật hải quan đã tạo nền tảng cho cải cách
	Chỉ số giao dịch thương mại qua biên giới: Thời gian và chi phí đã rút ngắn

Phó Tổng cục trưởng Hoàng Việt Cường phát biểu tại cuộc làm việc với các cơ quan tại Hải Phòng. Ảnh: N.Linh

Tìm giải pháp nâng hạng chỉ số

Ngày 22/3, tại Hải Phòng, đoàn công tác của Tổng cục Hải quan do Phó Tổng cục trưởng Hoàng Việt Cường chủ trì đã có cuộc làm việc với các đơn vị chức năng tại Hải Phòng bàn giải pháp nhằm nâng cao xếp hạng chỉ số Giao dịch thương mại qua biên giới.

Tại cuộc họp, Phó Tổng cục trưởng Hoàng Việt Cường đã chuyển tải những chỉ đạo và định hướng của Chính phủ về nâng hạng chỉ số Giao dịch thương mại qua biên giới, một chỉ số nằm trong báo cáo Môi trường kinh doanh do có Ngân hàng Thế giới (WB) định kỳ hàng năm tổ chức đánh giá tại 190 quốc gia.

Theo báo cáo Môi trường kinh doanh của WB năm 2018 về chỉ số Giao dịch thương mại qua biên giới giảm 6 bậc (từ vị trí 94 lên đến vị trí 100/190 nước) mặc dù các chỉ số thành phần về thời gian và chi phí đều không có sự thay đổi so với năm trước (thời gian giao dịch thương mại qua biên giới đối với hàng NK là 132 giờ; đối với hàng XK là 105 giờ; chi phí giao dịch thương mại qua biên giới đối với hàng NK là 556USD/lô hàng và XK là 429USD/lô hàng).

Theo phân tích của WB thì thời gian thuộc trách nhiệm của cơ quan Hải quan chỉ chiếm 11% đối với hàng nhập khẩu, 4% đối với hàng XK trong tổng thời gian XNK qua biên giới; thời gian thuộc trách nhiệm của đơn vị xếp dỡ, lưu kho tại cảng và logistic chiếm 28% đối với hàng nhập và 50% đối với hàng xuất; thời gian thuộc trách nhiệm của cơ quan kiểm tra chuyên ngành là rất lớn 61% đối với hàng nhập; 46% đối với hàng xuất.

Phó Tổng cục trưởng Hoàng Việt Cường cho biết, nhìn vào con số trên có thể thấy thời gian đối với cơ quan Hải quan thấp nhất, thời gian xếp dỡ tương đối cao, đặc biệt thời gian kiểm tra chuyên ngành rất cao.

Chính vì thế, đầu năm 2019, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 02/2019/NQ-CP, trong đó đầu xác định mục tiêu cụ thể về chỉ số Giao dịch thương mại qua biên giới. Xác định mục tiêu cho 3 năm (từ 2019-2021), phải giảm được 10-15 bậc. Trước mắt, năm 2019 phải giảm 3-5 bậc, phấn đấu đến năm 2021, Việt Nam đứng ở thứ hạng 85/190 về chỉ số Giao dịch thương mại qua biên giới.

Tại Nghị quyết 02/2019/NQ-CP, Chính phủ giao Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành tổ chức triển khai. Trước yêu cầu đó, Phó Tổng cục trưởng Hoàng Việt Cường cho biết, Tổng cục Hải quan đã nghiên cứu, phân tích nội hàm kết quả chỉ số Giao dịch thương mại qua biên giới của Việt Nam và xây dựng các giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu nâng cao xếp hạng chỉ số trên.

“Thời gian qua, Tổng cục Hải quan được Bộ Tài chính giao soạn thảo một lộ trình, chương trình hành động về vấn đề này. Để tổ chức thực hiện hiệu quả, các bộ, ngành cần chung tay với cơ quan Hải quan tìm ra các giải pháp hiệu quả nhất để thực hiện trong 3 năm tới, nhằm đạt mục tiêu Chính phủ đã giao. Nếu có giải pháp tốt, phối hợp liên ngành tốt thì mục tiêu thứ hạng 85 không phải là quá khó”-Phó Tổng cục trưởng Hoàng Việt Cường nhấn mạnh.

Cần có sự đồng bộ

Đứng ở vai trò đơn vị thực thi, thời gian qua, ngành Hải quan đã có nhiều giải pháp cải cách hiện đại hóa nhằm giảm thời gian thông quan hàng hóa XNK như: Triển khai hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS, chương trình quản lý hải quan tự động tại cảng biển, hàng không, là đơn vị chủ trì triển khai thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN… Tuy nhiên với yêu cầu đặt ra Phó Tổng cục trưởng cho biết, ngành Hải quan vẫn còn để cải cách.

Đối với nhóm các cơ quan vận chuyển, bốc xếp, logictics và kinh doanh cảng cần rà soát lại quy trình thủ tục, đặc biệt thời gian giấy tờ, chi phí để rút ngắn cho DN.

Đặc biệt với nhóm vấn đề kiểm tra chuyên ngành, đang là rất nổi cộm. Trong Nghị quyết 02/2019/NQ-CP quy định cụ thể về giảm 50% danh mục hàng hóa kiểm tra chuyên ngành. Tuy nhiên mấu chốt là tìm ra giải pháp giảm.

Phát biểu tại cuộc họp, Phó Cục trưởng Cục Hải quan Hải Phòng Nguyễn Duy Ngọc kiến nghị các giải nhằm giảm thời gian thông quan hàng hóa. Cụ thể, đối với công tác kiểm tra chuyên ngành phải có sự đánh giá sát thực, rà soát tổng thể liên quan đến từng bộ ngành, loại hàng nào thường xuyên đúng thì phải áp dụng quản lý rủi ro. Tổng cục Hải quan thường xuyên rà soát tỉ lệ phân luồng, mục tiêu giảm tỉ lệ luồng Vàng, Đỏ, nâng tỉ lệ luồng Xanh. Bên cạnh đó, tạo sự đồng bộ, tự đồng hóa cao trong triển khai Cơ chế một cửa quốc gia.

Đại diện một số cơ quan quản lý chuyên ngành, hiệp hội DN, DN kinh doanh kho, bãi, cảng, DN XNK tham dự cuộc họp đều đồng tình, thống nhất cao trong việc chung tay tạo thuận lợi thương mại cho hoạt động XNK, nâng cao xếp hạng chỉ số Giao dịch thương mại quan biên giới. Các DN cho rằng, chỉ cần mỗi công đoạn trong quá trình thông quan hàng hóa được rút ngắn, đơn giản sẽ tạo thuận lợi rất lớn cho DN trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Đại diện Công ty TNHH vận tải Tuấn Trinh cho rằng, các giải pháp cải cách của các cơ quan quản lý nhà nước phải có tính đồng bộ. Cơ quan Hải quan đã có rất nhiều giải pháp cải cách, nhưng thông quan hàng hóa không đơn giản chỉ có vai trò của cơ quan Hải quan mà còn liên quan đến nhiều đơn vị, bộ, ngành.

Trước những ý kiến góp ý, Phó Tổng cục trưởng cho biết, các đơn vị có liên quan đều thống nhất quyết tâm thực hiện chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước đã cụ thể hóa ở Nghị quyết 02/2019/NQ-CP, trong đó có liên quan chỉ số Giao dịch thương mại qua biên giới. Đây là uy tín quốc gia, uy tín của từng ngành trong cải cách tạo thuận lợi cho DN, nâng cao tính cạnh tranh quốc gia. Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) sẽ nhanh chóng thực hiện ngay chương trình kế hoạch hành động để tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Trước mắt, Cục Hải quan Hải Phòng cần rà soát lại các khâu, quy trình nghiệp vụ đảm bảo thực hiện đúng, đồng thời tối ưu hóa các quy trình, thủ tục. Xử lý kịp thời các vấn đề vướng mắc phát sinh của hệ thống quản lý hải quan tự động, tập trung rà soát các hàng hóa thuộc diện KTCN trong đó quan tâm trước mắt đến hai nhóm hàng mà WB quan tâm khảo sát thuộc mã số HS 8708 (Phụ tùng ô tô); nhóm hàng có mã số HS85 (hàng điện máy, thiết bị điện, máy thu, tái tạo âm thanh, máy ghi hình…).

Về vấn đề kiểm tra chuyên ngành, Tổng cục Hải quan sẽ tiếp tục làm việc với các bộ để làm rõ 3 danh mục: Danh mục những mặt hàng cần cắt giảm năm 2019 và các năm tiếp theo; danh mục chồng lấn trong cùng một bộ; danh mục chồng lấn giữa các bộ, ngành nhằm mục tiêu đơn giản thủ tục, giấy tờ, thực hiện kiểm tra nhanh.

Phó Tổng cục trưởng cũng đề nghị DN XNK cùng đồng hành với các cơ quan quản lý nhà nước và các cơ quan có liên quan trong việc cải cách hiện đại hóa, nâng cao chỉ số Giao dịch thương mại qua biên giới. “Nếu DN không nhận thức hết, không sẵn sàng phối hợp cùng cơ quan chức năng trong triển khai các giải pháp thì rất khó đạt mục tiêu”-Phó Tổng cục trưởng Hoàng Việt Cường nhấn mạnh.