Nâng cao quản lý tuân thủ pháp luật hải quan cho doanh nghiệp châu Âu

Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Công Bình phát biểu tại hội thảo. Ảnh: Q.H

Phát biểu tại hội thảo, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Công Bình nhấn mạnh, việc tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp là cơ sở để thực hiện các hiệp định, đáp ứng các chuẩn mực quan trọng trong tự do hóa thương mại tại Việt Nam. Quá trình này phần nào cũng tác động đến tiến trình cải cách hiện đại hóa của Hải quan Việt Nam.

Hải quan Việt Nam áp dụng các phương thức quản lý rủi ro (QLRR) dựa trên nền tảng CNTT, các ứng dụng tự động hóa. Năm 2015, Hải quan Việt Nam cơ bản hoàn thành mục tiêu chiến lược phát triển và hiện đại hóa 5 năm (từ năm 2011 đến năm 2015). Thanh toán thuế điện tử, C/O điện tử… giúp cho cộng đồng doanh nghiêp tiết kiệm chí phí, tăng lợi nhuận trong hoạt động sản xuất kinh doanh.

Khi áp dụng cơ chế QLRR, thời gian thông quan giảm đáng kể. Cụ thể, luồng Xanh (miễn kiểm tra thực tế hàng hóa) chiếm 54%, luồng Vàng (kiểm tra hồ sơ) chiếm hơn 38% và luồng Đỏ chiếm hơn 7%. Đây là điểm mấu chốt quan trọng, đảm bảo mục tiêu của Hệ thống thống quan tự động VNACCS/VCIS mà Hải quan Việt Nam đã và đang thực hiện.

Qua đó, các quyết định kiểm tra hải quan, giám sát hải quan đều dựa trên quá trình tuân thủ pháp luật hải quan của cộng đồng doanh nghiệp. Hiện doanh nghiệp châu Âu chiếm 208/66.000 doanh nghiệp XNK, phần lớn có lịch sử tuân thủ pháp luật hải quan rất tốt.

Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Công Bình tin trưởng việc xây dựng chương trình quản lý tuân thủ tự nguyện sẽ tạo thuận lợi hơn, giảm thời gian làm thủ tục hải quan, hàng hóa thông quan nhanh, không phụ thuộc vào yếu tố mặt hàng, dựa trên niềm tin giữa cơ quan Hải quan và đối tác doanh nghiệp.

Nhân Hội thảo lần này hi vọng các bên tìm ra những tiêu chí chung, để làm sao thay đổi phương thức quản lý hải quan theo hướng tích cực hơn. Cùng với việc cơ quan Hải quan tăng cường quản lý nội bộ, năng lực của doanh nghiệp, nâng cấp chương trình khai báo, tránh nguy cơ phát sinh những vi phạm không theo ý muốn.

Hội thảo cũng là kênh phản hồi, trao đổi, đóng góp ý kiến để xây dựng chương trình tuân thủ mới, đáp ứng được yêu cầu thực tế. Ban QLRR Hải quan là đầu mối, tập hợp hoàn thiện chương trình này, để sớm đưa bào thực hiện, nâng cao hiệu quả kinh doanh, sức cạnh tranh của DN trong thời gian tới.

Mục tiêu của quản lý rủi ro là đơn giản hóa thủ tục, giảm thời gian thông quan. Ảnh: Q.H

Phó trưởng Ban QLRR Hải quan (Tổng cục Hải quan) Bùi Thái Quang cho biết, Hải quan Việt Nam triển khai QLRR được 9 năm. Tuy nhiên, thuật ngữ “QLRR” vẫn còn được hiểu là một biện pháp kỹ thuật rất khó, thậm chí nhiều DN vẫn còn chưa hiểu.

Hội thảo lần này là dịp để cơ quan Hải quan giới thiệu cho doanh nghiệp biết những vấn đề cốt lõi, bản chất về áp dụng QLRR chia làm 3 phần: QLRR, quản lý tuân thủ và tự nguyện tuân thủ, đây là những thông tin hữu ích đến từng doang nghiệp.

Hội thảo cũng đi trả lời các câu hỏi: Tại sao cơ quan Hải quan lại áp dụng QLRR? Mục tiêu của áp dụng QLRR, cơ sở pháp lý của hoạt động áp dụng QLRR? Cơ quan Hải quan và doanh nghiệp trao đổi thẳng thắn để cùng nhau xây dựng cơ chế quản lý tiên tiến, hiệu quả hơn.

Kết quả thống kê cho thấy, số lượng tờ khai hải quan được thông quan trong 5 năm từ 2010 đến năm 2015 tăng 73%; số lượng doanh nghiệp tăng 25%. Với số lượng phương tiện, hàng hóa, doanh nghiệp ngày càng tăng nhưng số lượng cán bộ công chức hải quan không tăng.

Ông Bùi Thái Quang nhấn mạnh, đứng trước yêu cầu trên, Hải quan Việt Nam chú trọng áp dụng QLRR trong nghiệp vụ hải quan (phân luồng: Xanh-Vàng-Đỏ). Hiện cơ sở pháp lý liên quan đến áp dụng QLRR đã được quy định một cách rõ ràng, cơ chế vận hành của cơ quan Hải quan. Trong số 66.000 doanh nghiệp tham gia hoạt động xuất nhập khẩu được chia nhóm: Doanh nghiệp rủi ro cao, doanh nghiệp rủi ro trung bình, doanh nghiệp không rủi ro…