Nâng cao hiệu quả quản lý khai thác thủy sản tại cảng cá để sớm gỡ “thẻ vàng” IUU
Điểm mặt chỉ tên những hạn chế
Phát biểu tại hội nghị về công tác quản lý hoạt động khai thác thủy sản tại cảng cá, ông Nguyễn Văn Trung, Trưởng phòng Quản lý tàu cá và cơ sở dịch vụ hậu cần nghề cá (Cục Thủy sản) cho biết, đến tháng 10/2023, cả nước có tổng số tàu cá với chiều dài từ 6m trở lên khoảng 83.427 tàu. Số tàu đã được đăng ký và cập nhật trên cơ sở dữ liệu VNFisbase là 72.217 chiếc, trong đó 29.341 chiếc có chiều dài từ 15m trở lên. Hiện còn khoảng 11.210 tàu chưa đăng ký, cập nhật trên VNFisbase, giảm 3.393 chiếc so với tháng 12/2022 do hư hỏng, không còn tồn tại trên thực tế tại địa phương. Bên cạnh đó, tổng số hạn ngạch đã xác định và công bố là 84.125 giấy phép.
“Dù số lượng tàu khai thác thủy sản đã giảm rõ rệt theo định hướng phát triển; cơ sở hạ tầng bước đầu được quan tâm đầu tư khi hàng loạt dự án đầu tư công trung hạn cho cảng cá, khu neo đậu được phê duyệt, khởi công năm 2023. Việc tổ chức kiểm tra, kiểm soát tàu cá ra vào cảng, cũng như sản lượng thủy sản qua cảng và thực thi pháp luật, xử phạt các hành vi khai thác IUU đã có tiến bộ, đi vào nề nếp… Tuy nhiên, hiện vẫn còn một số tồn tại như cơ sở hạ tầng chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển ngành; nguồn lực đầu tư còn hạn chế; quy mô, công suất các cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá chưa đáp ứng yêu cầu theo quy hoạch”, ông Nguyễn Văn Trung cho biết thêm.
Phân tích rõ hơn về những hạn chế của cảng cá trong thời gian vừa qua, ông Trần Đình Luân, Cục trưởng Cục Thủy sản cho biết, thời gian qua trong điều kiện còn nhiều hạn chế về nhân lực, cơ sở hạ tầng, các cơ quan quản lý cảng cá đã cố gắng để triển khai các quy định của pháp luật về quản lý hoạt động khai thác thủy sản tại cảng cá. Từ đó kiểm soát tàu cá ra vào cảng, sản lượng lên bến theo quy định. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vấn đề tồn tại đã được chỉ ra qua các đợt kiểm tra, nhất là đợt kiểm tra của đoàn Thanh tra của Ủy ban châu Âu (EC) lần thứ 4 vừa qua.
Cụ thể, nguồn nhân lực của các tổ chức quản lý cảng cá hiện nay rất thiếu và chưa được đào tạo về chuyên môn; chưa có phần mềm cơ sở dữ liệu về các cảng cá, kết nối hệ thống cảng cá, chia sẻ thông tin giữa các cảng cá để phục vụ công tác chỉ đạo điều hành; tình trạng tàu cá mất kết nối thiết bị VMS dẫn đến không thể kiểm soát được đầy đủ hoạt động của đội tàu nên việc theo dõi, xác nhận, chứng nhận không đảm bảo đủ dữ liệu theo quy định.
Bên cạnh đó, việc tổ chức kiểm tra, kiểm soát tàu cá ra vào cảng, lao động trên tàu cá, kiểm soát sản lượng thủy sản qua cảng và thực thi pháp luật, xử phạt các hành vi khai thác IUU khi phát hiện tại cảng cá còn rất thấp so với các vụ việc vi phạm. Việc kiểm soát, giám sát sản lượng thủy sản lên bến (cập cảng) còn nhiều hạn chế (không kiểm soát được 100% sản lượng lên bến), nhiều cảng còn xuất hiện tình trạng kiểm soát, giám sát gián tiếp thông qua các đầu mối (nậu vựa) thu mua sản phẩm thủy sản.
“Thẻ vàng” IUU là lực cản lớn nhất đối với việc xuất khẩu hải sản Việt Nam vào EU 6 năm qua và trong thời gian tới. Ảnh: T.H |
“Chìa khoá" gỡ “thẻ vàng” IUU
Để xuất khẩu sang các thị trường khó tính, chẳng hạn như châu Âu sẽ phải đáp ứng rất nhiều yêu cầu, trong đó, ngoài các vấn đề về IUU thì vấn đề an toàn thực phẩm đòi hỏi rất khắt khe. Bên cạnh đó, nhiệt độ bảo quản đối với thủy sản trên tàu cũng phải được chú trọng. Tuy nhiên, theo ông Lê Bá Anh, Phó Cục trưởng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), hầu như tất cả tàu cá của Việt Nam bảo quản sản phẩm bằng phương pháp ướp đá, điều này chỉ đảm bảo chất lượng con cá trong thời gian từ 10 - 15 ngày, trong khi trên thực tế các tàu vươn khơi khai thác thủy sản dài hơn 15 ngày rất nhiều.
Về công tác quản lý hoạt động khai thác thủy sản tại cảng cá, ông Trần Hòa Nam, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa cho biết thêm, trong đợt kiểm tra thực tế lần thứ 3 về IUU tại Việt Nam vào năm 2022, Đoàn Thanh tra của EC đã làm việc trực tiếp tại tỉnh Khánh Hòa để kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU tại địa phương. Trong đó, hoạt động kiểm tra giám sát tàu cá và sản lượng thủy sản bốc dỡ tại cảng cá là một nội dung kiểm tra quan trọng của EC. Đoàn thanh tra đã đánh giá Khánh Hòa cơ bản thực hiện tốt nhiệm vụ chống khai thác IUU, đáp ứng đầy đủ các yêu cầu phục vụ cho công tác thanh tra của Đoàn. Tuy công tác kiểm soát tàu cá, sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng tại các địa phương trên cả nước đã được cải thiện nhưng vẫn chưa đáp ứng được theo yêu cầu của EC. Đây cũng là tồn tại mà đoàn EC đã đưa ra tại đợt kiểm tra thực tế lần thứ 4 vừa qua.
“Việc nhìn nhận, đánh giá thực trạng công tác quản lý cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá và công tác kiểm soát tàu cá, sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng sẽ giúp các cơ quan chức năng có phương hướng, giải pháp khắc phục những tồn tại hiện nay. Từ đó cải thiện công tác quản lý cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá và công tác quản lý hoạt động khai thác thủy sản tại cảng cá được tốt hơn, đáp ứng được yêu cầu EC đưa ra góp phần sớm gỡ cảnh báo ‘thẻ vàng’ đối với hoạt động khai thác hải sản của Việt Nam”, ông Trần Hòa Nam nhấn mạnh.
Để làm tốt công tác quản lý tại cảng cá, bên cạnh việc đầu tư về cơ sở hạ tầng, Cục trưởng Thuỷ sản cho rằng, cần phải ổn định tổ chức bộ máy tại các cảng cá, ưu tiên đào tạo bồi dưỡng các cán bộ làm việc tại cảng cá để có đủ trình độ chuyên môn, thực hiện tốt công tác giám sát sản lượng, kiểm soát tàu cá ra vào cảng. Bên cạnh đó cần phải rà soát lại quy trình phối hợp giữa cảng cá và các Văn phòng đại diện thanh tra kiểm soát nghề cá đặt tại các cảng cá để khi phát hiện các vấn đề tồn tại có biện pháp xử lý kịp thời. Ngoài ra, các thuyền trưởng, chủ tàu cũng có trách nhiệm khi cho tàu vươn khơi và cập cảng phải thông báo, ghi chép nhật ký khai thác, bật thiết bị giám sát hành trình, thực hiện đúng các quy định… Có như vậy mới có thể giám sát được toàn bộ hoạt động của tàu cá theo đúng quy định, cũng như công khai, minh bạch về nguồn gốc của các sản phẩm hải sản khai thác của ngư dân cung cấp đến các nhà máy chế biến; đảm bảo một ngành khai thác thủy sản bền vững, trách nhiệm. |
Tin liên quan
Xuất khẩu 2024 có thể lập đỉnh mới hơn 400 tỷ USD
09:38 | 23/12/2024 Xuất nhập khẩu
Trung Đông- thị trường tiềm năng xuất khẩu thủy sản của Việt Nam
15:28 | 22/12/2024 Kinh tế
(INFOGRAPHICS) Xuất nhập khẩu nửa đầu tháng 12 có chiều hướng giảm
10:54 | 22/12/2024 Infographics
Đánh thức tiềm năng dược liệu vùng Đồng bằng sông Cửu Long
08:38 | 23/12/2024 Kinh tế
Cơ hội bền vững để hàng Việt Nam thâm nhập thị trường toàn cầu
08:00 | 20/12/2024 Kinh tế
Nắm bắt xu thế chuyển đổi xanh - Cơ hội sống còn của doanh nghiệp Việt Nam
07:53 | 20/12/2024 Kinh tế
Diễn biến nào của lãi suất cho vay trong năm 2025?
21:39 | 19/12/2024 Kinh tế
Nhập khẩu từ Trung Quốc cao kỷ lục đạt hơn 130 tỷ USD
14:40 | 19/12/2024 Xuất nhập khẩu
TP Hồ Chí Minh: Đa dạng hình thức hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa
07:46 | 19/12/2024 Kinh tế
Phòng vệ thương mại bảo vệ các ngành sản xuất trong nước
16:40 | 18/12/2024 Kinh tế
Thị trường xuất khẩu đầu tiên cán mốc 100 tỷ USD
16:38 | 18/12/2024 Xuất nhập khẩu
Hồng Kông: Cầu nối cho doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận thị trường khu vực Vịnh Lớn
09:11 | 18/12/2024 Kinh tế
Chuyển đổi số thúc đẩy kinh tế tuần hoàn và tiêu dùng bền vững trong bán lẻ
21:18 | 17/12/2024 Kinh tế
Không tạo cơ chế xin cho trong cấp tín dụng, tiếp tục giảm lãi suất cho vay
17:17 | 17/12/2024 Kinh tế
Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 8,8%
09:47 | 17/12/2024 Kinh tế
Xuất khẩu nông sản năm 2024 vượt 60 tỷ USD?
08:33 | 17/12/2024 Kinh tế
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
Xuất khẩu 2024 có thể lập đỉnh mới hơn 400 tỷ USD
Podcast Hải quan Online tổng hợp tuần 4 tháng 12/2024
Agribank quyết liệt đẩy mạnh ứng dụng dữ liệu dân cư theo Đề án 06
Doanh nghiệp đồng thuận, đánh giá cao hỗ trợ của Hải quan Quảng Ngãi
Đánh thức tiềm năng dược liệu vùng Đồng bằng sông Cửu Long
(Infographics) Tổng thu từ xuất nhập khẩu các tỉnh, thành vùng Tây Nguyên
10:50 | 15/12/2024 Hải quan
(INFOGRAPHICS) Kim ngạch hơn 67 tỷ USD, Hàn Quốc là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Việt Nam
11:29 | 04/12/2024 Infographics
(INFOGRAPHICS): Tiêu chí lựa chọn doanh nghiệp tham gia chương trình tự nguyện tuân thủ
16:30 | 06/12/2024 Infographics
(INFOGRAPHICS) Tổng thu từ XNK các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ
16:33 | 06/12/2024 Xuất nhập khẩu
(INFOGRAPHICS) 66 tỷ USD kim ngạch xuất nhập khẩu tháng 11
14:29 | 12/12/2024 Infographics