Một dân tộc có lịch sử 4.000 năm phải là một dân tộc mạnh

Nhân dịp kỷ niệm 90 năm Ngày truyền thống ngành Tuyên giáo của Đảng (1/8/1930-1/8/2020), chiều nay, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gặp gỡ 203 đại biểu đại diện cho 6,4 triệu trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ cả nước, nhằm tôn vinh những đóng góp quan trọng cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Cùng dự có Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng, lãnh đạo một số bộ, ngành. Phát biểu tại buổi gặp mặt, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc mong muốn ngành tuyên giáo, đội ngũ trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ chung tay gánh vác để một dân tộc có bề dày hơn 4.000 năm lịch sử văn hiến, một dân tộc sinh ra nhiều bậc hiền tài, danh nhân văn hóa phải là dân tộc mạnh, quyết không để thế giới coi thường như một dân tộc bạc nhược, quyết không thể là dân tộc nghèo.

Thủ tướng khẳng định, một dân tộc có bề dày hơn 4.000 năm lịch sử văn hiến thì đó phải là dân tộc mạnh.

Phát biểu tại buổi gặp gỡ, Giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Trung Việt, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Thủy Lợi, thay mặt cho các đại biểu trí thức, đề xuất một số cơ chế để thúc đẩy phát triển đội ngũ trí thức, khoa học công nghệ, giáo dục tại Việt Nam. Theo đó, cần chuyển tư duy quản lý nghiên cứu khoa học theo hình thức quản lý đầu tư, một hình thức đầu tư có rủi ro. Theo đó, đề tài khoa học công nghệ cần khoán gọn đến sản phẩm cuối cùng với một cơ chế tài chính thuận lợi hơn; tạo dựng những cơ chế tự chủ hơn cho các cơ sở nghiên cứu. Cùng với đó, nhà nước nên đầu tư vào các cơ sở giáo dục mũi nhọn để thu hút các nhà khoa học hàng đầu cả Việt Nam và quốc tế nghiên cứu tại Việt Nam, từ đó nâng cao chất lượng đào tạo trong nước thay vì tốn kém nhiều tiền để du học tại nước ngoài.

Cùng chung quan điểm này, Thiếu tướng Nguyễn Văn Chung, Phó hiệu trưởng Trường Sĩ quan chính trị thì cho rằng, cần đầu tư cho một số trường đào tạo mang tính tiên phong để là đầu tàu để lan tỏa hơn nữa sự phát triển, chất lượng đào tạo đội ngũ trí thức quân đội. Trong quá trình đào tạo cần hết sức coi trọng đạo đức, bồi dưỡng lý tưởng cho đội ngũ trí thức để hết lòng phục vụ Tổ quốc, phục vụ nhân dân.

Giám đốc Nhà hát Giao hưởng Nhạc vũ kịch Thành phố Hồ Chí Minh Trần Vương Thạch thì cho biết, hiện cả nước chỉ có 3 nhà hát chuyên nghiệp, nhưng cơ sở vật chất còn hạn chế. Ông đề nghị nhà nước quan tâm đầu tư hơn nữa cho các thiết chế văn hóa và gắn với các chương trình đào tạo văn nghệ sĩ, trong đó cần quan tâm đến việc có các quỹ hoặc chương trình học bổng để đưa các văn nghệ sĩ đi tu nghiệp tại nước ngoài. Bên cạnh đó, cần quan tâm hơn đến giáo dục âm nhạc và nghệ thuật ở trường phổ thông, bởi hiện còn thiếu thốn và chưa có chiều sâu cũng như tính hấp dẫn với học sinh. Nếu học sinh không được đào tạo âm nhạc và nghệ thuật đầy đủ thì thế hệ người Việt Nam trong tương lai sẽ không có nền tảng âm nhạc nghệ thuật đầy đủ.

“Đều có khát vọng về một Việt Nam hùng cường”

Cho biết lắng nghe, ghi nhận và sẽ xử lý các vấn đề mà các đại biểu đã tâm huyết nêu lên như tài chính, nhân sự, về vị trí địa điểm sinh hoạt điện ảnh và một số vấn đề có liên quan khác, Thủ tướng mong tiếp tục nhận được các góp ý chân thành để Trung ương Đảng, Chính phủ có định hướng tốt hơn tạo điều kiện cho đội ngũ trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ phát triển.

Gửi tới các đại biểu trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ cùng toàn thể đội ngũ làm công tác tuyên giáo cả nước lời chúc mừng tốt đẹp, Thủ tướng nhấn mạnh công tác tuyên giáo là một trong ba trụ cột quan trọng của công tác xây dựng đảng, đó là chính trị, tư tưởng và tổ chức, đóng vai trò đi trước mở đường là đảm bảo sự trường tồn và sự lãnh đạo toàn diện của Đảng. 90 năm nhìn lại với nhiều biến cố và bước ngoặt của đất nước đi cùng với tiến trình cách mạng của Đảng và dân tộc, ngành tuyên giáo của nước ta đã nhiều lần "thay tên, đổi họ" để thích ứng với bối cảnh từng giai đoạn, nhưng bản chất và sứ mệnh lịch sử trăm năm không hề thay đổi. Vai trò đi trước mở đường trong phát triển kinh tế-xã hội ngày nay của ngành tuyên giáo cũng to lớn, đồ sộ và vĩ đại không kém giai đoạn trước đây.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gặp gỡ các đại biểu đại diện cho 6,4 triệu trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ cả nước.

Thủ tướng khẳng định những thành tựu cách mạng vĩ đại của Đảng ta suốt hơn 90 năm qua có sự đóng góp to lớn của ngành tuyên giáo, mà trực tiếp là những người làm công tác tuyên giáo. Đây không phải là những vị quan cách mạng, mà là những chiến sĩ dũng cảm, kiên trung trên mặt trận tư tưởng văn hóa như Bác Hồ từng nói “một tấm gương sống còn giá trị hơn 100 bài diễn văn tuyên truyền”, "gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn", "bùn" ở đây chính là mặt trái cơ chế thị trường.

Và trong những dấu ấn quan trọng của ngành tuyên giáo 90 năm qua, Thủ tướng cho rằng, có sự đóng góp to lớn của đội ngũ trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ:

“Chúng ta có thể tự hào bằng tài năng, công sức và tâm huyết, văn nghệ sỹ trí thức, nhà khoa học của Việt Nam đã góp phần làm cho thế giới hiểu rằng Việt Nam không còn là tên gọi của một cuộc chiến tranh mà thực sự trở thành biểu tượng của tinh thần hòa bình, một hình mẫu đổi mới luôn nuôi cho mình khát vọng hùng cường không thua kém bất kỳ dân tộc nào trên thế giới, như mong muốn của Bác Hồ cách đây 50 năm. Tôi thấy phát biểu của các văn nghệ sỹ, các nhà khoa học hôm nay đều mang một khát vọng rất lớn đóng góp xây dựng một Việt Nam hùng cường. Đó là một điều đáng quý, một tinh thần khoa học công nghệ. Một tinh thần yêu nước, trung thành với Tổ quốc”, Thủ tướng nhấn mạnh.

“Phần thưởng” môi trường tự do sáng tạo

Với truyền thống của dân tộc ta là quý trọng hiền tài, Thủ tướng nhấn mạnh, Đảng và Nhà nước ta rất quan tâm xây dựng, phát triển đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, luôn trân trọng và tạo mọi điều kiện thuận lợi để đội ngũ trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ phát triển cả về số lượng, chất lượng nhằm đóng góp nhiều hơn cho đất nước.

Cùng với nhiều chính sách, cơ chế ưu tiên phát triển đội ngũ trí thức, tôn trọng, đảm bảo quyền tự do sáng tạo gắn với trách nhiệm xã hội của văn nghệ sĩ, trí thức đối với sự nghiệp văn hóa dân tộc, Thủ tướng cho rằng, cần tiếp tục có thêm nhiều hình thức vinh danh và tưởng thưởng xứng đáng hơn nữa về vật chất lẫn tinh thần, đặc biệt là kiến tạo môi trường tự do sáng tạo. Theo Thủ tướng, không có “phần thưởng” nào được đội ngũ trí thức, nhà khoa học và văn nghệ sỹ đón nhận nhiệt thành hơn môi trường tự do sáng tạo.

Cho biết, từ thế kỷ 21 trở đi, không phải tài nguyên tự nhiên, không phải đất đai mà con người với chất xám và khả năng sáng tạo của mình mới chính là thứ tài nguyên quý giá nhất, Thủ tướng nhấn mạnh đến tri thức là thứ tài nguyên duy nhất càng khai thác càng sinh sôi nảy nở. Khả năng, nhu cầu của các nhà khoa học, giới trí thức, văn nghệ sĩ là sáng tạo. Sứ mệnh của những người làm tư tưởng là cởi bỏ sợi dây để sự sáng tạo được khai phóng, bay lên. Đó cũng chính là lý do vì sao có sự kiện gặp gỡ đại biểu hôm nay.

Nhấn mạnh những thành tựu to lớn mà đội ngũ trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ đã đóng góp, nhưng theo Thủ tướng, vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế sâu rộng, phát triển bền vững đất nước trong thời kỳ mới. Đội ngũ trí thức tuy đã gia tăng về số lượng và trình độ nhưng còn thiếu trí thức đầu ngành, tổng công trình sư, các chuyên gia chủ trì thực hiện các chương trình, dự án nghiên cứu lớn của quốc gia và quốc tế. Cá biệt còn một số cá nhân, nhóm trí thức, văn nghệ sĩ chưa mạnh dạn thẳng thắn, ngại bày tỏ ý kiến chính kiến, thậm chí né tránh hoặc lợi dụng danh nghĩa để đưa ra ý kiến, quan điểm sai trái. Một số rất ít trí thức, dịch giả háo danh, hám lợi đã làm ảnh hưởng đến danh dự uy tín chung của những nhà trí thức chân chính. Nhiều văn nghệ sĩ thoát ly khỏi đời sống nhân dân, do đó bị mất đi nguồn nhựa sống để sáng tác.

Nêu thực tế đó, Thủ tướng nhấn mạnh, Đảng, Nhà nước của nhân dân ta đặt niềm tin tưởng và sự kỳ vọng vào đội ngũ trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ trong thời gian tới, góp phần xây dựng đất nước ngày càng phồn vinh, nhân dân ngày càng ấm no, hạnh phúc như di nguyện của Bác Hồ cách đây đúng 50 năm.

“Trong một thế giới phẳng, thách thức đặt ra đối với văn nghệ sỹ- nhà khoa học chính là sự giữ gìn, bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thừa ngàn năm của dân tộc hòa nhập chứ không hòa tan. Đây là thách thức lớn bởi xu hướng hội nhập toàn cầu hóa có thể tác động, làm phai nhạt đi những giá trị văn hóa có tính cội nguồn. Hàng ngàn năm nay tổ tiên chúng ta luôn biết cách đẩy lùi mọi âm mưu đồng hóa của ngoại bang. Các văn nghệ sỹ trí thức ngày nay chính là những chiến sỹ luôn đề cao cảnh giác, tinh thần đấu tranh trên mặt trận này để biết cách truyền cảm hứng, khơi gợi ý thức trong giới trẻ về cội nguồn về tổ tiên, về lý tưởng để phụng sự quốc gia, độc lập tự cường, thịnh vượng cho đất nước Việt Nam. Tôi xin nhấn mạnh đây là nhiệm vụ “sống còn”, thể hiện niềm tin, niềm tự hào của tinh thần dân tộc nằm trong tiềm thức, cháy bỏng trong huyết quản mỗi chúng ta, trong văn nghệ sỹ, nhà khoa học của chúng ta”, Thủ tướng khẳng định.

Nêu thực tế, một dân tộc giàu chưa hẳn là một dân tộc mạnh, một dân tộc mạnh phải là một dân tộc có khả năng trường tồn, một dân tộc mạnh thì phải có quyết tâm trở thành một dân tộc giàu, Thủ tướng khẳng định, một dân tộc có bề dày hơn 4.000 năm lịch sử văn hiến, một dân tộc sinh ra nhiều bậc hiền tài, danh nhân văn hóa, trong đó nhiều danh nhân được thế giới tôn vinh, một dân tộc đã hiển hách chống lại hàng trăm cuộc xâm lăng của ngoại bang để trường tồn, thì đó phải là dân tộc mạnh, dân tộc đó quyết không để thế giới coi thường như một dân tộc bạc nhược, quyết không thể là dân tộc nghèo. Đây cũng chính là sứ mạng mà ngành tuyên giáo, đội ngũ trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ chung tay gánh vác./.