Facebook Twitter youtube Tiktok

Loay hoay chống vi phạm sở hữu trí tuệ

(HQ Online)- Việt Nam tham gia nhiều công ước về SHTT nhưng nghịch lý là Việt Nam lại xếp hạng “bét” trong câu chuyện bảo vệ quyền SHTT.

loay hoay chong vi pham so huu tri tue

Hải quan Hải Phòng phát hiện lô hàng vi phạm sở hữu trí tuệ ngày 6/7/2017. Ảnh: Quang Hùng​​​.

Chế tài nhẹ, DN ngại ngần

Kết quả khảo sát 350 DN trong năm 2016 chủ yếu là DN nhỏ và siêu nhỏ ở khu vực Thái Nguyên, Thanh Hóa, Hà Nội cho thấy: Trong 350 DN, có 208 DN quan tâm đến bảo vệ thương hiệu, nhưng tỷ lệ DN thực hiện bằng hành vi rất nhỏ. Cụ thể, có 18/208 DN đã và đang xác lập quyền. 1/18 DN có đăng ký kiểu dáng công nghiệp; 17/18 DN chỉ đăng ký nhãn hiệu.

Đứng từ góc độ DN kinh doanh dịch vụ đại diện SHTT, ông Nguyễn Vũ Quân, Công ty TNHH Tầm nhìn và Liên danh, Hội SHTT Việt Nam đánh giá: Thời gian qua, những nỗ lực trong chống hàng giả, hàng xâm phạm quyền SHTT của cơ quan thực thi đã đạt được những chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, thực tế, còn một số tồn tại cần khắc phục, xuất phát từ hệ thống thực thi, từ đối tượng vi phạm và cả từ chủ thể quyền.

Cụ thể, hệ thống thực thi quyền SHTT tại Việt Nam đưa ra 3 biện pháp để xử lý hành vi xâm phạm quyền SHTT gồm: Dân sự, hành chính và hình sự. Trong đó, hành chính là biện pháp được sử dụng nhiều nhất vì ít tốn kém, nhanh gọn. Tuy nhiên, mức xử phạt nhẹ, chưa đủ tính răn đe. Ông Quân lấy ví dụ, với hành vi sản xuất thuốc xâm phạm quyền sáng chế, quy mô lớn, sản phẩm bán trên toàn quốc, mức phạt tối đa chỉ là 500 triệu đồng. Lợi nhuận thu được rất lớn so với mức phạt. Bên cạnh đó, lực lượng thực thi còn thiếu, chuyên môn chưa cao, lúng túng trong xử lý; tình trạng xử lý xâm phạm bị kéo dài khi có tranh chấp về quyền SHTT hoặc quyền SHTT bị yêu cầu hủy bỏ hiệu lực… Theo ông Quân, để xử lý các hành vi xâm phạm quyền SHTT, cả biện pháp dân sự và hình sự đều ít được sử dụng, trong đó hình sự ít được sử dụng nhất. Với biện pháp hình sự, việc chứng minh lỗi cố ý hết sức khó khăn (đối tượng cố ý buôn bán hàng giả nhưng khi bị bắt và điều tra lại khai không biết đó là hàng giả. Do thiếu yếu tố cấu thành tội nên phải xử lý hành chính).

Liên quan tới vấn đề này, PGS. TS Nguyễn Quốc Thịnh, Trưởng Bộ môn Quản trị Thương hiệu, Trường Đại học Thương mại nhấn mạnh: Ở Việt Nam, không có mặt hàng gì không tìm thấy hàng giả. Đáng chú ý, hiện nay đang phát sinh tình trạng xâm phạm SHTT là xâm phạm tên miền, kinh doanh hàng giả qua mạng… rất khó kiểm soát. Tồn tại điều này là bởi các vi phạm chủ yếu đang được xử lý bằng biện pháp hành chính. Những hành vi xâm phạm SHTT, tới hơn 98% đang xử lý bằng biện pháp hành chính, chỉ trên 1% xử lý bằng biện pháp tư pháp, thông qua tòa án, vận dụng các công ty luật để xử lý.

“Khung khổ pháp luật còn nhẹ, chế tài chưa đủ mạnh. Đây là vướng mắc trong thực thi. Cơ quan xử lý hành chính không có đủ nhân lực để đi xử lý, phải tư pháp hóa. Ở nước ngoài, vấn đề này được tư pháp hóa rất mạnh”, ông Thịnh nói.

Ngoài những hạn chế nêu trên, khó khăn, thách thức trong chống hàng giả, vi phạm SHTT còn xuất phát từ sự ngần ngại, bất hợp tác của chính DN. Ông Nguyễn Phương Minh, Phó phòng Thực thi giải quyết khiếu nại, Cục SHTT, Bộ Khoa học và Công nghệ cho hay: “Một số chủ DN e ngại, có ý sống chung với hàng giả. Khi cơ quan chức năng gọi lên hợp tác để xác minh thì rất ít khi hợp tác, có khi gọi 5-6 lần, DN cũng không lên”.

Đồng tình quan điểm này, ông Thịnh phân tích rõ hơn: Thực tế, có nhiều DN ngại hợp tác với cơ quan chức năng trong chống hàng giả bởi khi công bố sản phẩm của DN có hàng giả có thể gây ảnh hưởng tới uy tín, hàng hóa khiến DN bị người tiêu dùng tẩy chay. Đáng chú ý, có trường hợp, sau khi DN hợp tác với cơ quan chức năng chỉ rõ sự khác biệt, cách nhận biết hàng thật với hàng giả thì hàng giả được làm những lần sau ngày càng tinh vi, giống hàng thật hơn.

DN cần xác lập quyền

Theo chuyên gia kinh tế Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược Thương hiệu và Cạnh tranh: Việt Nam tham gia nhiều công ước về SHTT nhưng nghịch lý là Việt Nam lại xếp hạng “bét” trong câu chuyện bảo vệ quyền SHTT. Hiện nay, khi Việt Nam tham gia nhiều FTA, nhất là FTA Việt Nam-EU hay Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), cam kết về SHTT rất cao. “Câu chuyện chống hàng giả, bảo vệ quyền SHTT không đơn thuần là vấn đề thật-giả mà là cách thức làm ăn, làm chộp giật hay bài bản nghiêm túc; là câu chuyện về cạnh tranh sáng tạo, niềm tin vào DN Việt Nam và uy tín của Việt Nam. Vấn đề lan tỏa, cạnh tranh công bằng lớn hơn nhiều câu chuyện chỉ đi xử lý vi phạm. Tôi cho rằng, Việt Nam cần ưu tiên hai cái. Thứ nhất là sức khỏe, an toàn cho con người. Thứ hai là Việt Nam cần chuyển sang giai đoạn phát triển mới với nhiều sáng tạo, năng suất hơn”, chuyên gia Võ Trí Thành nói.

Đồng tình với cái nhìn bao quát của chuyên gia Võ Trí Thành, ông Nguyễn Quốc Thịnh nêu quan điểm: Bên cạnh khắc phục những điểm hạn chế đang hiện hữu, để chống hàng giả, xâm phạm quyền SHTT, DN cần lưu ý xác lập quyền. Hiện nay có hai quy tắc trong xác lập quyền SHTT. Một là ưu tiên người xác lập trước và hai là ưu tiên người nào sử dụng trước. Ở nhiều quốc gia và ở Việt Nam, ai đăng ký trước sẽ được ưu tiên, chậm chân là thua.

Ngoài ra, mỗi DN có nhiều tài sản trí tuệ như những bí mật kinh doanh, danh mục khách hàng, hệ thống thông tin khách hàng, bí quyết tiếp cận thị trường, hệ thống phân phối… Hiện nay, gần 90% DN được khảo sát không nhận diện được tài sản trí tuệ và không có biện pháp bảo vệ. Điều này rất đáng tiếc. Muốn bảo vệ tài sản trí tuệ không cần làm thủ tục xác lập quyền. Theo Luật SHTT, DN sẽ tự động được bảo vệ nhưng với điều kiện DN phải áp dụng biện pháp bảo mật, tài sản như phải đóng dấu mật, có quy chế bảo mật. Làm vậy, sau này khi DN bị xâm phạm mới có thể xử lý được. Ngay trước mắt, DN cũng cần gia tăng các điểm tiếp xúc thương hiệu, công bố công khai chính thức điểm bán, rà soát hệ thống phân phối để người tiêu dùng tin tưởng hơn vào sản phẩm của DN…

Ông Nguyễn Phương Minh, Phó Phòng Thực thi giải quyết khiếu nại, Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ: Hàng ra thị trường 1 tháng đã có hàng giả

Báo cáo của cơ quan thực thi cũng như các vụ việc đã được gửi đến Cục SHTT đề nghị cung cấp ý kiến chuyên môn cho thấy: Tình hình sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng xâm phạm SHTT diễn ra ngày càng phức tạp. Các hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả, xâm phạm SHTT xảy ra trên mọi lĩnh vực, địa bàn, ở cả khu vực sản xuất, chế biến, lưu thông và XNK, với mọi loại hàng hóa từ hàng tiêu dùng thông thường đến hàng hóa có giá trị cao, hàng hóa có chức năng quan trọng như thuốc chữa bệnh, thực phẩm, thực phẩm chức năng… Hàng giả, hàng nhái không chỉ sản xuất ở Việt Nam mà còn sản xuất ở nước ngoài đưa về Việt Nam tiêu thụ. Họ sang nước ngoài đặt chỉ trong vòng 1 tuần là có hàng trăm nghìn sản phẩm nhái đem về bán. DN than phiền, hàng hóa của họ chỉ mới ra thị trường trong 1 tháng là đã có hàng giả.

Thanh Nguyễn

Tin liên quan

Hải quan cửa khẩu cảng Phú Mỹ lưu ý nhiều thông tin quan trọng cho doanh nghiệp

Hải quan cửa khẩu cảng Phú Mỹ lưu ý nhiều thông tin quan trọng cho doanh nghiệp

Tại hội nghị đối thoại với doanh nghiệp kinh doanh kho, bãi, cảng; các đại lý hải quan và doanh nghiệp thường xuyên làm thủ tục XNK vừa được tổ chức, Hải quan cửa khẩu cảng Phú Mỹ (Chi cục Hải quan khu vực II) đã giải đáp vướng mắc và thông tin nhiều nội dung quan trọng cho doanh nghiệp.
Doanh nghiệp chuyển phát nhanh đánh giá cao sự hỗ trợ của cơ quan Hải quan

Doanh nghiệp chuyển phát nhanh đánh giá cao sự hỗ trợ của cơ quan Hải quan

Ngày 6/8, Hải quan Chuyển phát nhanh (thuộc Chi cục Hải quan khu vực II) tổ chức Hội nghị đối thoại với doanh nghiệp hoạt động XNK, doanh nghiệp chuyển phát nhanh trên địa bàn quản lý.
Hải quan khu vực XVIII: Đột phá trong chuyển đổi số, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp

Hải quan khu vực XVIII: Đột phá trong chuyển đổi số, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp

Trong bối cảnh nền kinh tế thế giới còn nhiều bất ổn và chính sách thuế đối ứng từ Hoa Kỳ vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro, Chi cục Hải quan khu vực XVIII đã và đang từng bước khẳng định vai trò tiên phong trong ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT), chuyển đổi số để tạo thuận lợi thương mại, đồng hành cùng doanh nghiệp vượt khó, phát triển bền vững.
Hải quan Khu công nghệ cao đối thoại với doanh nghiệp FDI

Hải quan Khu công nghệ cao đối thoại với doanh nghiệp FDI

Ngày 6/8, Hải quan Khu công nghệ cao (thuộc Chi cục Hải quan khu vực II) tổ chức Hội nghị đối thoại với các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài hoạt động XNK tại địa bàn quản lý.
Tháng 7 thu ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 38.121 tỷ đồng

Tháng 7 thu ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 38.121 tỷ đồng

Theo Cục Hải quan, số thu NSNN từ hoạt động XNK trong tháng 7 đạt 38.121 tỷ đồng, giảm 2,7% (tương ứng giảm 1.073 tỷ đồng) so với tháng 6.
Bài 1: Áp dụng quản lý rủi ro theo chuẩn mực quốc tế

Bài 1: Áp dụng quản lý rủi ro theo chuẩn mực quốc tế

Việc áp dụng quản lý rủi ro (QLRR) giúp tối ưu hoá việc áp dụng các biện pháp, quy trình thủ tục góp phần tạo ra những chuyển đổi căn bản trong phương thức quản lý của ngành Hải quan; bố trí, sắp xếp nguồn lực hợp lý để tập trung kiểm soát các rủi ro.
Hải quan khu vực VI: Công tác thu đã về đích

Hải quan khu vực VI: Công tác thu đã về đích

Theo đánh giá của Chi cục Hải quan khu vực VI, dù có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến công tác thu NSNN nhưng với những giải pháp phù hợp, đến 30/7/2025, tổng số thu của đơn vị đã đạt 6.639 tỷ đồng, bằng 103% so với chỉ tiêu được giao – là đơn vị đứng đầu toàn ngành Hải quan về thực hiện chỉ tiêu thu vượt NSNN tính đến thời điểm hiện nay.
Hải quan khu vực XIX chủ động hỗ trợ doanh nghiệp XNK vượt khó

Hải quan khu vực XIX chủ động hỗ trợ doanh nghiệp XNK vượt khó

Trong bối cảnh kinh tế thế giới và khu vực có nhiều biến động, hoạt động xuất nhập khẩu (XNK), vận chuyển hàng hóa quốc tế tiếp tục chịu nhiều áp lực, Chi cục Hải quan khu vực XIX đã chủ động hỗ trợ doanh nghiệp vượt khó.
Hải quan khu vực III thu ngân sách khởi sắc, đạt 74% chỉ tiêu

Hải quan khu vực III thu ngân sách khởi sắc, đạt 74% chỉ tiêu

Thu ngân sách tăng trưởng khá, đạt cao so với chỉ tiêu được giao là một trong các kết quả công tác nổi bật của Chi cục Hải quan khu vực III.
Hải quan cảng Đà Nẵng thu ngân sách đạt 1.590 tỷ đồng

Hải quan cảng Đà Nẵng thu ngân sách đạt 1.590 tỷ đồng

Thông tin từ Chi cục Hải quan khu vực XII, tính đến hết 30/7/2025, Hải quan cửa khẩu cảng Đà Nẵng thu ngân sách đạt 1.590 tỷ đồng.
Hải quan Móng Cái làm thủ tục cho lô dừa tươi thứ 2 qua cầu Bắc Luân II

Hải quan Móng Cái làm thủ tục cho lô dừa tươi thứ 2 qua cầu Bắc Luân II

Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái (Chi cục Hải quan khu vực VIII) đã làm thủ tục thông quan cho lô hàng dừa tươi gọt vỏ hình kim cương xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc qua Lối thông quan cầu Bắc Luân II, cửa khẩu quốc tế Móng Cái.
Hải quan khu vực XII ký kết biên bản phối hợp phòng chống tội phạm

Hải quan khu vực XII ký kết biên bản phối hợp phòng chống tội phạm

Chương trình kiểm soát hành khách và hàng hóa (PCCP) là sáng kiến được xây dựng nhằm hỗ trợ Chính phủ các nước đang phát triển tăng cường năng lực cho lực lượng thực thi pháp luật, nâng cao hiệu quả kiểm soát container tại các cảng biển, giảm thiểu nguy cơ bị các tổ chức tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia.
Hải quan nghiên cứu, triển khai mô hình thông quan tập trung

Hải quan nghiên cứu, triển khai mô hình thông quan tập trung

Cục trưởng Cục Hải quan Nguyễn Văn Thọ, Trưởng ban chỉ đạo về phát triển khoa học, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số của Cục Hải quan vừa chủ trì phiên họp lần thứ 4 của Ban Chỉ đạo.
Xem thêm
toan-phat-group
trien-lam-quoc-te-logistics-viet-nam-2025
cong-ty-tnhh-vsl-viet-nam

Tin mới

Hải quan cửa khẩu cảng Phú Mỹ lưu ý nhiều thông tin quan trọng cho doanh nghiệp

Hải quan cửa khẩu cảng Phú Mỹ lưu ý nhiều thông tin quan trọng cho doanh nghiệp

Tại hội nghị đối thoại với doanh nghiệp kinh doanh kho, bãi, cảng; các đại lý hải quan và doanh nghiệp thường xuyên làm thủ tục XNK tại địa bàn quản lý được tổ chức mới đây, Hải quan cửa khẩu cảng Phú Mỹ (Chi cục Hải quan khu vực II) đã giải đáp vướng mắc
Phát hiện hơn 4 tấn thịt và mỡ heo hôi thối, không rõ nguồn gốc tại Gia Lai

Phát hiện hơn 4 tấn thịt và mỡ heo hôi thối, không rõ nguồn gốc tại Gia Lai

Chi cục QLTT tỉnh Gia Lai cho biết, cơ quan này vừa phối hợp với Công an tiến hành kiểm tra và phát hiện hơn 4 tấn thịt và mỡ heo không rõ nguồn gốc, xuất xứ.
Thủ tục, chính sách thuế áp dụng đối với doanh nghiệp ưu tiên

Thủ tục, chính sách thuế áp dụng đối với doanh nghiệp ưu tiên

Cục Hải quan vừa có văn bản trả lời và hướng dẫn thực hiện thủ tục hải quan và chính sách thuế áp dụng đối với DN ưu tiên.
Giải pháp quan trọng thúc đẩy tăng trưởng, xuất khẩu

Giải pháp quan trọng thúc đẩy tăng trưởng, xuất khẩu

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa yêu cầu các bộ ngành, địa phương triển khai một số nhiệm vụ, giải pháp quan trọng thúc đẩy tăng trưởng, kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.
Bài 2: Thực tiễn triển khai đo lường sự hài lòng của người nộp thuế

Bài 2: Thực tiễn triển khai đo lường sự hài lòng của người nộp thuế

Đầu tháng 7, Cục Thuế triển khai đo lường sự hài lòng của người nộp thuế. Sau hơn 1 tháng, Thuế các tỉnh, TP đã chia sẽ những kinh nghiệm thực tiễn đáng chú ý.
(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế thành phố Hải Phòng

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế thành phố Hải Phòng

Tạp chí Kinh tế - Tài chính giới thiệu đến bạn đọc thông tin cơ bản về nhân sự lãnh đạo, cơ cấu tổ chức Thuế thành phố Hải Phòng.
Những nhóm hàng hóa dịch vụ tác động mạnh nhất đến CPI 7 tháng năm 2025

Những nhóm hàng hóa dịch vụ tác động mạnh nhất đến CPI 7 tháng năm 2025

Theo số liệu của Cục Thống kê , chỉ số giá tiêu dùng (CPI) 7 tháng năm 2025 tăng 3,26% so với cùng kỳ năm trước.
(INFORGRAPHICS): Biểu thuế lũy tiến từng phần áp dụng tính thuế TNCN theo đề xuất mới nhất

(INFORGRAPHICS): Biểu thuế lũy tiến từng phần áp dụng tính thuế TNCN theo đề xuất mới nhất

2 phương án về biểu thuế lũy tiến từng phần được đưa ra tại dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế).
(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Quảng Ngãi

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Quảng Ngãi

Tạp chí Kinh tế - Tài chính giới thiệu đến bạn đọc thông tin cơ bản về nhân sự lãnh đạo, cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Quảng Ngãi.
(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Điện Biên

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Điện Biên

Tạp chí Kinh tế - Tài chính giới thiệu đến bạn đọc thông tin cơ bản về nhân sự lãnh đạo, cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Điện Biên.
Phiên bản di động