Kinh tế khó khăn tác động tới thu ngân sách quý đầu năm

	Tình hình kinh tế khó khăn sẽ tác động, gây áp lực lớn đến chính sách tài khoá
	Ngành Hải quan: Thu ngân sách đối mặt nhiều khó khăn
	Kinh tế quý 2 tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn

Số thu từ dầu thô quý 1 đạt 15,5 nghìn tỷ đồng, bằng 36,9% dự toán, giảm 11,4% Ảnh: S.T

Thu ngân sách quý 1 đạt 30,3% dự toán

Theo số liệu từ Bộ Tài chính, tổng thu ngân sách nhà nước (NSNN) quý 1/2023 ước đạt 491,5 nghìn tỷ đồng, bằng 30,3% dự toán, tăng 1,3% so cùng kỳ năm 2022 (thu ngân sách trung ương đạt 37,6% dự toán; thu ngân sách địa phương đạt 22,1% dự toán). Trong đó, thu nội địa quý 1 ước đạt 411,8 nghìn tỷ đồng, bằng 30,9% dự toán, tăng 5,4% so cùng kỳ năm 2022; thu từ dầu thô quý 1 đạt 15,5 nghìn tỷ đồng, bằng 36,9% dự toán, giảm 11,4%; thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu quý 1 ước đạt 91,5 nghìn tỷ đồng, bằng 21,5% dự toán, giảm 16,9%.

Về chi NSNN, tổng chi cân đối NSNN quý 1 đạt 363,4 nghìn tỷ đồng, bằng 17,5% dự toán, tăng 7,2%. Trong đó, chi đầu tư phát triển ước đạt khoảng 73,2 nghìn tỷ đồng, bằng 10,1% dự toán Quốc hội quyết định, bằng 10,35% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (cùng kỳ năm 2022 đạt 11,88% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao); chi trả nợ lãi ước đạt 27,9 nghìn tỷ đồng, bằng 27,1% dự toán, giảm 3,4%; chi thường xuyên ước đạt 262,1 nghìn tỷ đồng, bằng 22,4% dự toán, tăng 5,4%.

Theo Bộ Tài chính, các nhiệm vụ chi ngân sách trong quý 1 được thực hiện theo dự toán, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, quản lý nhà nước và thanh toán các khoản nợ đến hạn, đảm bảo kinh phí phòng, chống dịch, các nhiệm vụ chi an sinh xã hội, chăm lo cho các đối tượng hưởng lương, lương hưu và trợ cấp xã hội từ NSNN.

Trong tổng thu NSNN, thu nội địa quý 1 ước đạt 411,8 nghìn tỷ đồng, bằng 30,9% dự toán, tăng 5,4% so cùng kỳ năm 2022. Theo Bộ Tài chính, số thu quý đầu năm đạt khá so với dự toán chủ yếu là do tập trung thu các khoản phát sinh từ quý 4/2022 và chênh lệch so với quyết toán thuế năm 2022 (như: thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân,...) theo chế độ được kê khai nộp NSNN trong quý 1/2023. Trong đó, thu từ 3 khu vực kinh tế (chiếm 53,3% dự toán thu nội địa) ước đạt 32,7% dự toán, tăng 13,8%. Tuy nhiên, nếu loại trừ quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp của năm 2022 thì số thu của 3 khu vực này giảm 6%; thuế thu nhập cá nhân ước đạt 32,5% dự toán, giảm 1,9%.

Theo Bộ Tài chính, tiến độ thu NSNN các tháng 2, 3 có dấu hiệu suy giảm, trong đó, thu tháng 1 đạt 14,7% dự toán; tháng 2 đạt 7,7% dự toán; tháng 3 ước đạt 8% dự toán, trong khi đó yêu cầu để đạt dự toán năm, mỗi tháng phải thu khoảng 8,3 - 8,4% dự toán. Có 4 khoản thu tiến độ đạt thấp so với dự toán và giảm mạnh so với cùng kỳ là thu thuế bảo vệ môi trường (ước đạt 11,6% dự toán, bằng 46,1% cùng kỳ), các khoản thu về nhà, đất (chiếm 13,3% dự toán thu nội địa, ước đạt 14,9% dự toán, bằng 43,5% cùng kỳ); thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản (ước đạt 13,1% dự toán, bằng 78,4% cùng kỳ). Về số thu trên địa bàn, ước tính có 28/63 địa phương thực hiện thu nội địa quý 1 đạt trên 28% dự toán, 23/63 địa phương có tăng trưởng thu so với cùng kỳ, trong khi có tới 40 địa phương thu thấp hơn cùng kỳ.

Bám sát, kịp thời tháo gỡ khó khăn cho cộng đồng doanh nghiệp

Những con số nói trên cho thấy khó khăn của nền kinh tế đã và đang tác động mạnh đến nhiệm vụ thu ngân sách và dự báo tiếp tục ảnh hưởng tiêu cực trong thời gian tới. Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Hoàng Việt Cường, trong quý 1/2023, ngành Hải quan đã làm thủ tục thông quan hàng hóa cho tổng kim ngạch XNK 154 tỷ USD, giảm 13,3% so với cùng kỳ trong bối cảnh kim ngạch XNK đã giảm từ tháng 2. Con số xuất siêu 4,07 tỷ USD là chưa đáng mừng vì NK ít hơn, cụ thể kim ngạch NK giảm 14,7% -mức giảm sâu hơn so với mức giảm của kim ngạch XK (11,9%). NK giảm chủ yếu ở mặt hàng nguyên liệu, máy móc, thiết bị, phụ tùng phục vụ sản xuất và điều này ảnh hưởng đến số thu của ngành Hải quan.

Cho rằng tình hình quý 1 tương đối khó khăn, Phó Tổng cục trưởng Hoàng Việt Cường nhận định dự báo tình hình còn khó khăn hơn nữa trong thời gian tới. Về giải pháp của ngành Hải quan, Phó Tổng cục trưởng Hoàng Việt Cường cho biết, ngành Hải quan sẽ tiếp tục thực hiện chỉ thị của Ngành ngay từ đầu năm là tạo thuận lợi thương mại cho cộng đồng DN. “Chúng tôi đã chỉ đạo các cục hải quan địa phương khẩn trương làm việc với các DN lớn, nắm lại khả năng XNK, tình hình sản xuất để trên cơ sở đó lượng hóa được khả năng thu của ngành Hải quan trong thời gian tới”, Phó Tổng cục trưởng Hoàng Việt Cường cho biết. Để tiếp tục tạo thuận lợi cho người dân, DN, ngành Hải quan đang phối hợp với VCCI làm việc với từng bộ, ngành để tháo gỡ vướng mắc cho các DN trong kiểm tra chuyên ngành, thông quan hàng hóa. Cùng với đó, ngoài việc triển khai các giải pháp chống thất thu, thực hiện các chuyên án, chuyên đề, cơ quan Hải quan đang rà soát lại hàng tồn đọng tại các cảng biển để giải phóng hàng tồn, tránh gian lận xuất xứ, gian lận số lượng, trị giá.

Theo ông Mai Xuân Thành, quyền Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, thu ngân sách có xu hướng sụt giảm, dự báo trong thời gian tới, thu NSNN sẽ còn khó khăn hơn. Trong bối cảnh đó, ngành Thuế sẽ tìm giải pháp khai thác mọi nguồn thu để đảm bảo thực hiện tốt nhiệm vụ thu ngân sách, chủ động rà soát lại toàn bộ nguồn thu trên địa bàn từng địa phương để giao nhiệm vụ thu phấn đấu năm 2023 cho các đơn vị. Cùng với đó, triển khai kịp thời, hiệu quả các gói chính sách, giải pháp về thuế để hỗ trợ doanh nghiệp và người dân phục hồi phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh, tạo tiền đề tăng thu cho ngân sách; tiếp tục triển khai quyết liệt, hiệu quả công tác quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng số, chống chuyển giá.

Chỉ đạo tại Hội nghị giao ban công tác quý 1/2023 của ngành Tài chính, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc nhấn mạnh, trong bối cảnh nền kinh tế đang gặp nhiều khó khăn, các đơn vị, nhất là cơ quan Thuế, Hải quan cần bám sát tình hình “sức khỏe” của doanh nghiệp, đồng hành, chia sẻ với doanh nghiệp, từ đó có phương án tham mưu kịp thời cho Bộ Tài chính để trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ các giải pháp điều hành chính sách tài khóa kịp thời tháo gỡ khó khăn cho cộng đồng doanh nghiệp, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, từ đó có nguồn thu về cho NSNN.