Kinh tế chia sẻ: Cần tư duy mới thay vì “không quản được thì cấm”

	Kinh tế 2019: Tự tin về đích
	Phê duyệt Đề án thúc đẩy mô hình kinh tế chia sẻ
	Tăng trưởng kinh tế đối diện nhiều lực cản

Hội thảo “Đẩy mạnh triển khai thực hiện đề án thúc đẩy mô hình kinh tế chia sẻ”. Ảnh:H.Dịu

Đề án thúc đẩy mô hình kinh tế chia sẻ được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo Quyết định 999/QĐ-TTg, mục tiêu của Đề án là tạo ra môi trường kinh doanh bình đẳng giữa hoạt động kinh tế chia sẻ và kinh tế truyền thống. Đồng thời khuyến khích đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ số và phát triển kinh tế số.

Phát biểu tại hội thảo, bà Nguyễn Thị Tuệ Anh, Phó Viện trưởng phụ trách CIEM cho biết, kinh tế chia sẻ là phương thức kinh doanh mới và hiện có tốc độ phát triển rất nhanh trên thế giới. Ở nước ta mô hình này đã đi vào cuộc sống, song vẫn là mô hình mới mẻ. Chính vì thế, theo bà Tuệ Anh, các cơ quan quản lý Nhà nước cần phải thay đổi tư duy, chấp nhận cái mới, đồng thời cho phép thử nghiệm các mô hình tiên phong, thay vì tư tưởng không quản được thì cấm.

Do vậy, tại hội thảo, các đại biểu đã cùng nhau phân tích tình hình để giúp cơ quan nhà nước và doanh nghiệp có cái nhìn khách quan và toàn diện hơn về mô hình kinh tế chia sẻ.

Trong lĩnh vực công nghệ tài chính (fintech), theo ông Nghiêm Thanh Sơn, Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán, Ngân hàng Nhà nước, hiện có nhiều quan điểm khác nhau trong cách quản lý fintech. “Trường phái” thận trọng thì muốn coi sản phẩm dịch vụ của fintech phải tuân thủ như các quy định pháp lý của ngân hàng; còn “trường phái cởi mở” thì chấp nhận và thúc đẩy những đổi mới, sáng tạo của Fintech, không bị bó buộc vào khuôn khổ như các ngân hàng truyền thống.

Vì thế, Ngân hàng Nhà nước đang nghiên cứu cơ chế quản lý thử nghiệm (sandbox) cho hoạt động fintech, giúp cho phép công ty khởi nghiệp và tổ chức đổi mới sáng tạo được thực hiện thử nghiệm sản phẩm, giải pháp trong môi trường được kiểm soát và giám sát chặt chẽ trước khi cung ứng ra thị trường.

Đối với các hoạt động cho vay ngang hàng (P2P), Tiến sỹ Phạm Xuân Hòe, Phó Viện trưởng Viện chiến lược Ngân hàng đánh giá đây là lĩnh vực mang lại nhiều cơ hội nhưng tiềm ẩn lắm thách thức.

Nên vị này đề xuất cần phải bổ sung các hoạt động cho vay ngang hàng vào lĩnh vực kinh doanh có điều kiện và phải làm rõ trách nhiệm của nhà đầu tư và người vay trong việc tìm hiểu rõ hoạt động của công ty P2P, cũng như các điều khoản sử dụng, hợp đồng trước khi vay và trong quá trình cho vay. Vì thế, các cơ quan nhà nước phải vào cuộc, một mình Ngân hàng Nhà nước không thể làm được mà cần sự chia sẻ của các bộ, ngành như Bộ Công an, Bộ Tư pháp, Bộ Thông tin và Truyền thông… để tạo ra hành lang pháp lý để phát triển hoạt động cho vay ngang hàng tại nước ta.

Trong lĩnh vực giao thông vận tải, chuyên gia Ngô Vĩnh Bạch Dương, trưởng phòng Pháp luật Kinh tế, Viện Nhà nước và pháp luật nhấn mạnh, các quy định cũ về định danh dịch vụ, cạnh tranh, bảo vệ người tiêu dùng… đang trở nên chật hẹp với những phát triển mới của kinh tế chia sẻ.

Từ đó, chuyên gia Ngô Vĩnh Bạch Dương đưa ra kiến nghị, Chính phủ nên tiếp cận theo hướng cởi bỏ các điều kiện kinh doanh thay vì áp dụng các điều kiện kinh doanh gò bó của mô hình kinh doanh truyền thống lên các mô hình kinh doanh đổi mới, sáng tạo. Trong quá trình quản lý các nền tảng, Nhà nước cần chú trọng, xem xét các điều kiện giao dịch chung, đặc biệt trong việc phân định trách nhiệm các bên để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và bảo vệ các đối tác yếu thế trong giao dịch.