Kiểm soát lạm phát nhìn từ chính sách tiền tệ

	Kiểm soát lạm phát vẫn đang nằm trong định liệu
	Lạm phát cuối năm sẽ ra sao?

Thị trường tiền tệ, trong đó có thị trường vàng không có những biến động mạnh. Ảnh: H.Dịu

Tiền tệ ổn định hỗ trợ cho lạm phát

Trong điều hành chính sách tiền tệ, theo các chuyên gia, cơ quan quản lý cần dựa vào các yếu tố như lạm phát, lượng cung tiền, nhu cầu tín dụng, diễn biến, khả năng huy động vốn của toàn hệ thống ngân hàng… Chính vì thế, chính sách tiền tệ và lạm phát luôn có quan hệ mật thiết, thậm chí là tạo “áp lực” điều chỉnh lên nhau.

Trong 6 tháng đầu năm, tỷ lệ lạm phát của Việt Nam đã ở mức thấp, dưới 3% nên còn rất nhiều dư địa kiềm chế lạm phát tăng không quá 4% trong năm 2021. Theo các chuyên gia, điều này có được một phần là nhờ sự ổn định của chính sách tiền tệ. TS. Cấn Văn Lực và Nhóm tác giả Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV đánh giá, một trong những yếu tố làm giảm áp lực lạm phát tại Việt Nam là nhờ đến thời điểm hiện nay, các cân đối lớn của Việt Nam ở trạng thái tốt hơn so với giai đoạn trước. Hơn nữa, chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa và giá cả ngày càng "ăn nhịp" hơn, thể hiện rõ nét là phối hợp trong việc phát hành trái phiếu Chính phủ thời gian qua.

Theo NHNN, 6 tháng đầu năm đã điều hành linh hoạt các công cụ chính sách tiền tệ, duy trì thanh khoản hệ thống. Theo đó, NHNN đã giữ nguyên các mức lãi suất điều hành, tiếp tục điều hành lãi suất phù hợp với cân đối vĩ mô, lạm phát, diễn biến thị trường và mục tiêu chính sách tiền tệ. Nhờ đó, mặt bằng lãi suất huy động và cho vay tháng 4/2021 giảm khoảng 0,3%/năm so với tháng 12/2020. Tỷ giá được điều hành linh hoạt và phù hợp; thị trường ngoại tệ ổn định, thanh khoản thông suốt, các nhu cầu ngoại tệ hợp pháp được đáp ứng đầy đủ, kịp thời.

Với thị trường vàng, dù hiện tại giá vàng SJC vẫn dao động trong khoảng 57 triệu đồng/lượng, cao hơn giá vàng thế giới 6-7 triệu đồng/lượng, nhưng thị trường không có biến động quá lớn, không có hiện tượng người dân đổ xô đi mua vàng như những năm trước. Tuy nhiên, có thể thấy rõ là hiện giá vàng trong nước đã biến động theo giá vàng quốc tế, có sự tăng giảm đồng thời với diễn biến quốc tế. Việc giá vàng trong nước đắt hơn giá vàng quốc tế chủ yếu do các doanh nghiệp kinh doanh vàng chưa chủ động được nguồn nguyên liệu, phụ thuộc chủ yếu vào vàng nhập khẩu, cộng với các khoản thuế, phí nên gây ra sự “đắt đỏ” như thế.

Chính sách cần thắt chặt hay nới lỏng?

Mặc dù tình hình trong nước vẫn khả quan, nhưng theo chuyên gia kinh tế TS. Lê Xuân Nghĩa, từ năm 2020 khi xuất hiện đại dịch Covid-19, nhiều nước đã phát hành tiền để hỗ trợ phục hồi nền kinh tế, thậm chí với khối lượng lớn chưa từng có, cao hơn nhiều giai đoạn suy thoái kinh tế năm 2008. Chính vì vậy, trong trung hạn, lạm phát tăng chắc chắn sẽ xảy ra. Đặc biệt, lạm phát lần này là liên quan đến phát hành tiền, nên nếu không điều chỉnh kịp thời lãi suất, lạm phát sẽ nhanh chóng bùng lên. Nhưng ở Việt Nam, tuy cũng cung tiền ra nền kinh tế nhưng chưa gây ra lạm phát, do vòng quay tiền chậm lại.

Tuy vậy, TS. Lê Xuân Nghĩa cho rằng, vòng quay tiền của Việt Nam chậm chỉ là tạm thời, một khi sản xuất - kinh doanh phục hồi, người dân mạnh tay chi tiêu, hiệu ứng lạm phát có thể sẽ tăng mạnh hơn. Nhưng vị chuyên gia này nhận định, lạm phát tại Việt Nam vẫn chưa đáng lo ngại, vẫn sẽ dưới 4%, nên lãi suất sẽ không tăng, mà thậm chí còn có cơ hội giảm thêm nữa.

Cũng nhận xét về chính sách tiền tệ, SSI Research cho rằng, chính sách tiền tệ đang tiếp tục được điều hành theo hướng linh hoạt, theo diễn biến thị trường, hạn chế can thiệp và tiếp tục duy trì chính sách tín dụng hỗ trợ. “Sẽ ít có khả năng chính sách thắt chặt được thực thi trong thời gian tới, hạn mức tăng trưởng tín dụng có thể được nới thêm", báo cáo phân tích mới đây của SSI Research cho biết.

Bên cạnh đó, một số chuyên gia lại nhận định, lãi suất vẫn đang đứng trước áp lực tăng trong quý 3 khi dịch bệnh được kiểm soát, tín dụng ngày càng tăng tốc. Thực tế cho thấy, việc điều hành chính sách tiền tệ của NHNN nhiều năm qua vẫn luôn như “đi trên dây”, khi phải gánh thêm mục tiêu hỗ trợ tăng trưởng kinh tế thông qua các kênh tín dụng và hỗ trợ lãi suất.

Vì thế, trong bối cảnh như vậy, để kiểm soát lạm phát hiệu quả, cần sự “cộng hưởng” của cả chính sách tiền tệ cùng các giải pháp về tài khóa. Đại diện NHNN cho rằng, công tác phối hợp giữa NHNN và Bộ Tài chính đã được triển khai đồng bộ, chặt chẽ, qua đó hỗ trợ kiểm soát lạm phát dưới 4%, ổn định kinh tế vĩ mô, tăng cường sức chống chịu của nền kinh tế trước những cú sốc bất lợi.