Khoảng tối “nhà đèn”

	Công suất tiêu thụ điện toàn quốc lập "đỉnh"
	Choáng váng tiền điện 1 gia đình gần 90 triệu đồng, EVN thừa nhận chốt công tơ sai
	Bị tính nhầm tiền điện lên gấp 33 lần, chủ hộ tá hỏa đi khiếu nại

Chỉ một ngày sau sự kiện trên, một hộ gia đình tại huyện Vân Đồn (Quảng Ninh) nhận được hóa đơn tiền điện tháng vừa rồi lên tới hơn 89,3 triệu đồng tương đương khoảng 7.000 kWh. Trong khi đây là một hộ chủ yếu dùng điện để sinh hoạt, trung bình khoảng 200 kWh và không có hoạt động gì đột biến. Trước sự phản ánh sốc của khách hàng, công ty điện địa phương đã nhận sai sót do “thiết bị đọc số điện bị bụi bẩn” .

Đó chỉ là những trường hợp chênh lệch cực “sốc” mà chỉ nhìn con số thôi đã thấy sự sai sót của “nhà đèn”- các công ty điện lực, dù vậy các nhân viên của nhà đèn vẫn thản nhiên đưa “trát” thu tiền. Vậy những trường hợp con số sai lệch nhỏ thì người tiêu dùng sao có thể kiểm chứng, dù có nghi ngờ thì cũng không thể lấy gì làm chứng để khiếu nại.

Theo số liệu thống kê của ngành điện, tháng 5, có tới hơn 3,1 triệu khách hàng trên tổng số 26 triệu khách hàng sử dụng điện sinh hoạt trên cả nước (tương đương khoảng 11,92%) có mức tiêu thụ điện cao hơn 30% so với tháng 4/2020, đặc biệt trong số này có tới gần 1 triệu khách hàng có mức tiêu thụ điện tăng 50%, thậm chí có tới hơn 215.000 khách hàng có mức tiêu thụ điện tăng trên 300% so với tháng 4 trước đó. Ai có thể khẳng định trong số những khách hàng sử dụng điện tăng vọt này không có trường hợp bị ngành điện tính sai? Thực tế cho thấy, việc tính sai và nghi ngờ tính sai đã từng diễn ra ở nhiều nơi trước đây.

Cũng thật lạ, người tiêu dùng chỉ thấy các vụ việc số điện sai sót tăng vọt, tuyệt nhiên chưa hề thấy trường hợp số điện sai sót mà giảm hơn số thực dùng!

Nhìn thẳng thực tế, việc người tiêu dùng không thể giám sát số lượng điện tiêu thụ của mình đang là khoảng tối của “nhà đèn”, chứa nhiều nghi ngờ của khách hàng. Mặc dù ngành điện luôn khẳng định khách hàng có quyền giám sát việc này, nhưng cơ chế giám sát thế nào thì không có. Thực tế là, “nhà đèn” bán điện nhưng đồng hồ đo điện lại hoàn toàn chỉ “nhà đèn” quản lý và kiểm định. Khách hàng có quyền nghi ngờ sự khách quan về việc kiểm định vì việc kiểm định này cần sự độc lập cần thiết với ngành điện.

Không chỉ việc theo dõi số lượng điện, hiện giá bán điện theo bậc thang quá phức tạp cũng là điều không chỉ người tiêu dùng mà nhiều chuyên gia kinh tế đều cho là bất cập. Thang giá vừa thiếu tính thị trường (bởi mua nhiều lại phải trả giá cao hơn), vừa như đánh đố người tiêu dùng khi theo dõi sử dụng. Đặc biệt, giá bán điện bao gồm những gì vẫn là những khoảng kinh doanh còn chưa thực sự rõ ràng, minh bạch.

Tập đoàn Điện lực Việt Nam, bao gồm các doanh nghiệp trực thuộc đều là những doanh nghiệp. Đã là doanh nghiệp thì luôn phải coi khách hàng là “thượng đế”. Tuy nhiên với ngành điện thì khác, chỉ dọa cắt điện thôi là khách hàng đã đủ mệt. Một nguyên nhân quan trọng là do sự độc quyền. Khi độc quyền kinh doanh điện chưa được giải quyết thì những khoảng tối trong kinh doanh có nhiều dư địa để tồn tại.