Khắc phục tồn tại kéo giảm chi phí logistics
Kẹt xe ra vào các cảng là một trong những nguyên nhân làm tăng chí phí logistics. Ảnh: T.H |
Đã có sự dịch chuyển hàng hóa
Cục trưởng Cục Hải quan TPHCM Đinh Ngọc Thắng: Thủ tục kiểm tra chuyên ngành là rào cản lớn nhất ảnh hưởng đến hoạt động logistics. Nhiều cơ quan, tổ chức tham gia vào quy trình thông quan hàng hóa phải kiểm tra chất lượng làm kéo dài thời gian thông quan. Có sự chồng chéo trong việc kiểm tra chuyên ngành đối với một số mặt hàng thuộc nhiều Bộ quản lý, như: Tời điện, nồi hơi, dây, cáp điện, bình chữa cháy... Bên cạnh đó, còn tồn tại những quy định chưa phù hợp, quá mức cần thiết như kiểm tra chất lượng đối với từng lô hàng nhập khẩu; chưa có chế độ tự công nhận chất lượng lẫn nhau. Cục Hải quan TPHCM đã ban hành nhiều chương trình tạo thuận lợi thương mại, phát triển logistics, đại lý hải quan, hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi trong và sau Covid-19. Trong giai đoạn 2021-2025, Cục Hải quan TPHCM phối hợp với Tổng cục Hải quan triển khai đề án hải quan thông minh, đổi mới kiểm tra chuyên ngành tạo sức bật mạnh cho hoạt động logistics. Đồng thời, sẽ triển khai hệ thống CNTT, đề xuất mở trung tâm đăng ký tờ khai tập trung, đơn giản hóa thủ tục, đăng kiểm, kiểm tra chuyên ngành. Ông Nguyễn Anh Đức, Tổng giám đốc Sài Gòn Co.op: Chi phí logistics là chi phí cực kỳ quan trọng, mang ý nghĩa sống còn đối với doanh nghiệp bán lẻ. Trong đó, vận tải chiếm 40% trong tổng số chi phí logistics, trong khi các nước chi phí này chỉ chiếm 10-30%. Tỷ trọng chi phí logistics chiếm 5% doanh thu. Chính vì thế, giảm chi phí logistics có ý nghĩa giúp phát triển doanh thu, lợi nhuận các đơn vị bán lẻ. Các đơn vị bán lẻ hiện đại phát triển quy mô lớn hơn góp phần hình thành các cụm logistics khu vực. Chẳng hạn, Saigon Co.op mở trung tâm phân phối tại Bình Dương năm 2002, sau đó hàng loạt các trung tâm, doanh nghiệp vệ tinh xuất hiện góp phần lấp đầy các KCN Sóng Thần, VSIP... |
Theo phân tích của lãnh đạo Cục Hải quan TPHCM, tổng sản lượng khai thác của cụm cảng biển TPHCM đạt hơn 7 triệu TEU và hơn 120 triệu tấn hàng hóa, đứng thứ 25/100 cảng biển lớn nhất thế giới, mức tăng trưởng đạt trung bình 8%/năm. Tuy nhiên, thị phần khai thác hàng hoá cảng biển của Thành phố có xu hướng giảm so với các địa phương miền Đông Nam Bộ. Năm 2010, thị phần khai thác container của Thành phố tại phía Nam chiếm 90%, nhưng đến năm 2020 chỉ còn 58%. Bà Rịa - Vũng Tàu đã tăng thị phần khai thác cảng từ 7% năm 2010 lên đến 36% vào năm 2020. Đồng Nai và Bình Dương tăng không đáng kể. Bên cạnh đó, việc khai thác hàng hoá tại các cảng trên địa bàn TPHCM đang xảy ra hiện tượng bất cân xứng, cụ thể sản lượng khai thác hàng hoá tại Tân cảng Sài Gòn tăng rất mạnh, trung bình 16%/năm, các hệ thống cảng khác có dấu hiệu giảm dần từ năm 2015.
Liên quan đến vấn đề trên, Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi đặt câu hỏi, trung tâm logistics đang dịch chuyển, vậy TPHCM ở đâu trong sự dịch chuyển này? Đây là câu chuyện Thành phố cần quan tâm, vì phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố không thể thiếu vai trò của ngành logistics. Sự đóng góp của các doanh nghiệp logistics đóng vai trò rất quan trọng.
Việc thiếu hạ tầng kỹ thuật kết nối, hoạt động đơn lẻ là điểm nghẽn khiến hệ thống cảng biển Thành phố không phát huy được tối đa lợi thế về vị trí địa lý và năng lực khai thác. Tỷ trọng khai thác hàng hoá ở các cảng bất cân xứng, tập trung chủ yếu ở cụm cảng Cát Lái, Phú Hữu (82%), các bến cảng còn lại chiếm tỷ trọng thấp, không đạt công suất thiết kế, ví dụ cảng Hiệp Phước, SP-ITC, VICT chỉ đạt khoảng 20-30% công suất thiết kế, lãng phí nguồn lực đầu tư. Từ thực tế này, Cục Hải quan TPHCM đề nghị TPHCM quyết tâm phát triển cụm cảng Hiệp Phước, liên kết vùng, tận dụng các FTA, duy trì hệ thống pháp luật, tài khóa hiệu quả, có chính sách để các doanh nghiệp logistics mạnh dạn đầu tư, đào tạo phát triển nguồn nhân lực.
Hạ tầng yếu và thiếu
Theo các chuyên gia, hiện nay chí phí logistics vẫn còn ở mức cao. Chi phí cho vận tải đường bộ chiếm phần lớn trong chi phí logistics, trong khi các tuyến đường bộ dẫn vào các cảng không đảm bảo tiêu chuẩn, độc đạo, chung với luồng di chuyển dân sự dẫn đến quá tải, ùn tắc giao thông.
Theo kết quả khảo sát, thống kê của Cục Hải quan TPHCM và USAID Hoa Kỳ, trung bình có khoảng 16.400 đến 22.000 lượt xe ô tô/ngày lưu thông qua khu bến cảng Cát Lái, đặc biệt có thể lên đến 26.000 lượt xe/ngày. 16.400 xe tải xếp hàng tương đương 327km chiều dài đường bộ, ngoài ra, xe lưu thông vào cảng phải xếp hàng từ 2-3 giờ trước khi đến cổng cảng, gây tình trạng ách tắc giao thông xung quanh. Theo tính toán, việc ùn tắc giao thông gây lãng phí khoảng 160 triệu giờ/năm, thiệt hại về kinh tế khoảng trên 1 tỷ USD/năm.
Về hạ tầng kho, bãi, cảng, đa số các cụm kho dịch vụ lớn của các doanh nghiệp logistics thứ 3 tập trung ở Đồng Nai, Bình Dương. Tại TPHCM có khoảng 1.500 kho, chủ yếu là các kho có diện tích nhỏ, chưa có hệ thống kho lưu trữ, kho lạnh quy mô lớn và trung tâm logistics tương xứng với nhu cầu sản xuất, kinh doanh và thương mại điện tử. Liên quan đến vấn đề kho bãi, ông Bùi Tá Hoàng Vũ, Giám đốc Sở Công Thương TPHCM cho rằng, thực sự vấn đề kho bãi, nhất là kho lạnh hiện nay rất thiếu, không đáp ứng được yêu cầu của doanh nghiệp.
Hiện cả nước có khoảng 4.000 doanh nghiệp logistics chuyên nghiệp, trong đó khoảng 54% số lượng hoạt động tại TPHCM. Nhìn chung doanh nghiệp dịch vụ logistics của Thành phố có quy mô nhỏ, vừa, liên kết rời rạc, gặp khó khăn về vốn, nguồn nhân lực và ứng dụng công nghệ thông tin. Khoảng 80% DN logistics TPHCM có vốn điều lệ dưới 10 tỷ đồng. Năng lực doanh nghiệp dịch vụ logistics TPHCM còn yếu, chủ yếu hoạt động nội địa, cung cấp dịch vụ logistics giản đơn, làm vệ tinh cho các doanh nghiệp cung cấp logistics tích hợp 3PL, 4PL của nước ngoài, yếu kém trong lĩnh vực vận tải hàng không, vận tải đường biển quốc tế.
Chi phí logistics của TPHCM vẫn còn ở mức cao, chi phí vận tải nội địa chiếm phần nhiều. Mặt hàng xuất khẩu chủ lực là thuỷ sản có chi phí logistics chiếm từ 25 – 30% tổng chi phí. Các ngành hàng khác ghi nhận dưới mức 10% tổng chi phí. Trong cơ cấu chi phí logistics, chi phí đường bộ chiếm tỷ trọng rất lớn, từ 30-50% đối với hàng nông sản, thuỷ hải sản; 60% đối với hàng may mặc, gỗ; 70-75% đối với linh kiện điện tử, máy móc thiết bị.
Theo ông Nguyễn Anh Đức, Tổng giám đốc Sài Gòn Co.op, logistics bán lẻ tại Việt Nam thực chất còn thấp, chưa áp dụng được tự động hóa; thiếu tính chuyên môn hóa; chưa có tập trung hóa mức độ cao; chưa kết hợp chuỗi cung ứng và công nghệ, đa chiều. Chính vì thế, để kéo giảm chi phí phí không chỉ phát triển logistics riêng lẻ, mà phải đặt logistics trong giá trị gia tăng của chuỗi cung ứng mới có thể kéo giảm được chi phí.
Tin liên quan
TP Hồ Chí Minh dẫn đầu cả nước về doanh thu du lịch
20:19 | 02/10/2024 Kinh tế
TPHCM liên kết với 9 địa phương đẩy mạnh hoạt động XNK hàng hóa
16:39 | 02/10/2024 Kinh tế
Xuất khẩu của TP Hồ Chí Minh tăng trưởng 10,2% so cùng kỳ
19:01 | 01/10/2024 Kinh tế
Khai phá tiềm năng thị trường Hồng Kông
19:06 | 03/10/2024 Kinh tế
Bến Tre thu hút gần 8.000 tỷ đồng vốn đầu tư mới
15:53 | 03/10/2024 Kinh tế
Xuất khẩu thủy sản đạt đỉnh trong quý 3
15:24 | 03/10/2024 Xuất nhập khẩu
Hoa Kỳ kết luận sơ bộ điều tra chống trợ cấp với pin năng lượng từ Việt Nam
14:55 | 03/10/2024 Kinh tế
Trang bị kiến thức, giáo dục tài chính cho giới trẻ
20:33 | 02/10/2024 Kinh tế
TP Hồ Chí Minh tăng cường kiểm tra giám sát hoạt động thu đổi ngoại tệ
20:30 | 02/10/2024 Kinh tế
Tạo đòn bẩy cho ngành nội thất - xây dựng Việt Nam phục hồi và phát triển
16:41 | 02/10/2024 Kinh tế
Phát triển thành phố thông minh qua hệ sinh thái ngân hàng mở
15:34 | 02/10/2024 Kinh tế
Dư địa tăng trưởng lớn cho xuất nhập khẩu nửa cuối năm, nhiều ngành hàng đón cơ hội
15:30 | 02/10/2024 Kinh tế
Xuất khẩu hàng hóa Việt Nam sang thị trường CPTPP còn rộng mở
15:21 | 02/10/2024 Kinh tế
(INFOGRAPHICS) Ireland đối tác thương mại tỷ đô của Việt Nam
10:33 | 02/10/2024 Infographics
Doanh nghiệp cần có tâm thế sẵn sàng ứng phó với phòng vệ thương mại
09:30 | 02/10/2024 Kinh tế
TP Hồ Chí Minh nỗ lực xây dựng chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn
16:01 | 01/10/2024 Kinh tế
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
Tội phạm lợi dụng việc thành lập doanh nghiệp để sản xuất, vận chuyển trái phép ma túy
9 tháng, ngành Hải quan thu ngân sách đạt hơn 300 nghìn tỷ đồng
Hải quan KCN Trảng Bàng lưu ý doanh nghiệp tránh các rủi ro, vi phạm
Những thông tin hấp dẫn trên Tạp chí Hải quan số 80 phát hành ngày 4/10/2024
Khai phá tiềm năng thị trường Hồng Kông
Chương trình Chuyển động Hải quan kỳ 3 tháng 9/2024
10:51 | 03/10/2024 Hải quan
(Infographic): 10 cục Hải quan có số thu ngân sách lớn
10:10 | 28/09/2024 Infographics
(LONGFORM) Chung tay đưa hàng hoá xuất khẩu vùng Đông Nam Bộ bay xa
16:49 | 19/09/2024 Megastory/Longform
Podcast Hải quan Online tổng hợp tuần 3 tháng 9/2024 (từ ngày 9/9 đến 15/9/2024)
08:54 | 16/09/2024 Multimedia
(INFOGRAPHICS): Hơn 130 tỷ USD kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam - Trung Quốc
09:19 | 14/09/2024 Infographics