Hợp tác hải quan chung ASEM: Đấu tranh chống hàng giả đối với hàng tiêu dùng nhanh

Phó Tổng Cục trưởng Mai Xuân Thành (thứ 2 bên trái) trao đổi với Giám đốc cơ quan chống gian lận (OLAF) bên lề hội thảo ngày 6/3. Ảnh: Thanh Thuỷ

Hơn 60 đại biểu khách mời từ các nước thành viên và các tổ chức quốc tế gồm tổ chức Hải quan thế giới (WCO), Ủy ban Châu Âu (EC) đã tham dự buổi hội thảo.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và tự do hóa, khối lượng thương mại gia tăng đã góp phần vào sự tăng trưởng kinh tế và thương mại nhanh chóng của thế giới nhưng cũng gây ra mối đe dọa đối với an ninh, sức khỏe và an toàn của công chúng. Một trong những mối đe dọa đó chính là hoạt động buôn bán hàng giả, hàng lậu, hàng hóa vi phạm sở hữu trí truệ đã phát triển với tốc độ ngày càng tăng và đa dạng về mức độ xâm phạm, tính chất cũng như phương thức vi phạm.

Phát biểu khai mạc tại buổi hội thảo, Phó Tổng cục trưởng Tổng Cục Hải quan Mai Xuân Thành đã nhấn mạnh về sự gia tăng dần về khối lượng hàng hóa nhập khẩu vi phạm quyền sở hữu trí tuệ và trong số đó là hàng tiêu dùng nhanh gây nguy hiểm trực tiếp đến quyền lợi của người tiêu dùng như mỹ phẩm, thuốc chữa bệnh, quần áo, giày dép và các mặt hàng giả khác. Thêm vào đó, những người vi phạm có xu hướng sử dụng các thủ tục trung chuyển và quá cảnh để tránh kiểm tra hải quan và từ đó tiến hành các hoạt động gian lận của họ bằng cách chuyển hàng hóa sang nước thứ ba để xuất khẩu tiếp theo sang các nước khác và gửi lại một phần hàng hóa cho Việt Nam.

Phó Tổng cục trưởng Mai Xuân Thành cũng cho rằng việc vi phạm bản quyền và buôn bán hàng giả đã tạo ra một khoản lợi nhuận khổng lồ khiến những kẻ vi phạm tiếp tục xử lý hoạt động bất hợp pháp này và làm cho nó được tổ chức tốt, từ quá trình sản xuất, vận chuyển, che giấu, lưu trữ và phân phối. Đây thực sự là một thách thức đối với việc thực thi bởi các cơ quan thực thi pháp luật ở các nước.

Phó Tổng Cục trưởng Mai Xuân Thành phát biểu khai mạc hội thảo. Ảnh: Thanh Thuỷ

Thêm vào đó, các dữ liệu được thu thập liên quan đến việc buôn bán hàng giả và hàng lậu đã cho thấy sự gia tăng hàng năm từ 250 tỷ đô la Mỹ trong năm 2008 lên hơn 461 tỷ đô la Mỹ vào năm 2013. Theo những phát hiện này, hàng giả, hàng nhái chiếm tới 2,5% thương mại thế giới và lên tới 5% tổng lượng nhập khẩu vào Liên minh châu Âu. Những con số này thể hiện sự gia tăng hơn 80% so với kết quả của OECD tổng hợp vào năm 2008.

Ông Ernesto Bianchi, Giám đốc cơ quan chống gian lận (OLAF), Ủy ban châu Âu, nhấn mạnh thêm khi đưa ra các số liệu ước tính thì giá trị thương mại của hàng giả, hàng nhái vi phạm sở hữu trí tuệ có thể đạt 991 tỷ đô la vào năm 2022. Việc đấu tranh ngăn chặn hàng giả giảm thiểu thiệt hại về thương mại và đó chính là lý do diễn ra buổi họp ngày hôm nay và mối quan tâm của chúng ta là bảo vệ sức khỏe đối với cộng đồng

Để thực hiện hành động thực thi hiệu quả, điều quan trọng là phải phát triển hoạt động chặt chẽ trong việc kiểm soát hải quan, các cơ quan thực thi pháp luật liên quan, các tổ chức quốc tế và chủ thể quyền. Các hoạt động hợp tác có thể thực hiện dưới hình thức như chia sẻ thông tin, phát triển mạng lưới tình báo, đào tạo hợp tác và nâng cao năng lực cho quyền sở hữu trí tuệ (IPR) tại biên giới.

Bên cạnh đó, một số nước thành viên ASEM cũng trình bày những thực tiễn và chia sẻ kinh nghiệm trong việc đấu tranh ngăn chặn hàng lậu, hàng nhái vi phạm sở hữu trí tuệ. Hải quan Việt Nam cũng đưa ra những thách thức hiện tại, trong đó việc hạn chế trong nhận thức của công chúng về tầm quan trọng của bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ là một trong số những rào cản mà các cơ quan thực thi pháp luật cần phải khắc phục để công tác đấu tranh đạt hiệu quả hơn.

Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Hải quan Mai Xuân Thành hy vọng rằng hội thảo này ​​sẽ là cơ hội để thảo luận chuyên sâu về tất cả các khía cạnh hoạt động liên quan của JCO. Qua đó, thống nhất về kế hoạch hoạt động chung và các hành động chi tiết cần thiết cho hoạt động HYGIEA.

Được biết, kết quả của hội thảo sẽ được tổng hợp đưa vào báo cáo và trình bày tại Hội nghị Nhóm làm việc Hải quan ASEM (ACW) lần thứ 13 tại Tây Ban Nha vào năm 2019. báo cáo cuối cùng phải được Tổng giám đốc / Ủy viên Hội nghị ASEM lần thứ 13 tại Việt Nam thông qua vào năm 2019.