Hơn 300 triệu hóa đơn điện tử đã được ghi nhận

Quang cảnh buổi tọa đàm.

Hóa đơn điện tử (HĐĐT) và hóa đơn giấy truyền thống khác nhau như thế nào?

Ông Nguyễn Đại Trí: HĐĐT đem lại một sự thuận lợi rất lớn cho cả cơ quan Thuế và người nộp thuế. Trước đây, việc lập hóa đơn hoàn toàn mang tính thủ công, đến nay cùng với việc triển khai các phần mềm kế toán quản trị, DN hoàn toàn có thể xuất ra HĐĐT của các DN trên cơ sở đó kết xuất để đưa vào hệ thống chủ.

Thứ hai, toàn bộ hệ thống lưu trữ, vận chuyển, chuyển nhận của HĐĐT đều được thực hiện qua kênh điện tử. Như vậy, tiết kiệm rất nhiều cho người nộp thuế. Đồng thời, nó giúp cho việc bảo quản, sử dụng hóa đơn tốt hơn rất nhiều.

Thứ ba, việc lưu trữ là một áp lực rất lớn cho DN và xã hội, vì vậy mà việc lưu trữ trên điện tử rất tiện lợi. Về phía cơ quan Thuế, chúng tôi hình thành được một cơ sở dữ liệu về hóa đơn phục vụ công tác quản lý thuế, công tác kiểm tra, đối chiếu, rà soát cũng như kịp thời phát hiện những hành vi gian lận trong việc phát hành hóa đơn.

Vậy, HĐĐT mang lại những tiện lợi gì cho DN và người dân cũng như kinh tế - xã hội?

Ông Nguyễn Đại Trí: Khi đưa HĐĐT vào sử dụng thì nó không còn là câu chuyện của riêng ngành thuế và các DN tham gia về hoạt động mua bán dịch vụ mà trong đó có sự tham gia của các cơ quan chức năng khác. Sử dụng HĐĐT sẽ tạo ra thuận lợi rất lớn cho việc luân chuyển hóa đơn trên thị trường.

Ông Đậu Anh Tuấn: Chúng tôi kì vọng HĐĐT sẽ mang lại những lợi ích lớn cho cộng đồng kinh doanh, cho cơ quan quản lý nhà nước và cho nền kinh tế nói chung. Hiện tại, theo quan sát của tôi thì hóa đơn giấy cũng có tới 4 thủ tục hành chính liên quan đến HĐĐT như khai báo sử dụng, mất cũng phả tiến hành thủ tục thông báo,...

Việc đưa HĐĐT vào cũng đã giảm được những việc như vậy. Với đăng kí gọn nhẹ, doanh ngiệp tiết kiệm được rất nhiều và giảm thiểu rủi ro cho DN. Hi vọng với chuyển đổi mạnh mẽ của ngành thuế, các DN và người nộp thuế sẽ được thụ hưởng những lợi ích lớn này.

HĐĐT đã được triển khai sử dụng một thời gian. Vậy kết quả sử dụng HĐĐT đến nay như thế nào?

Ông Nguyễn Đại Trí: Hóa đơn điện tử manh nha hình thành và được triển khai vài ba năm gần đây. Hiện nay, có nhiều DN sử dụng HĐĐT từ rất lâu. Trên cơ sở Nghị định 51 và sau đó là Nghị định 04 của Chính phủ sửa đổi Nghị định 51 thì Bộ Tài chính cũng đã có những quy định về HĐĐT trong đó là về Thông tư 32 năm 2011. Đến nay, theo số lượng mà chúng tôi nắm bắt được thì số lượng DN sử dụng HĐĐT đã tăng lên theo từng năm.

Nếu như đến hết năm 2016 mới có khoảng 700 – 800 DN sử dụng HĐĐT thì đến hết tháng 6/2017 chúng ta đã có khoảng 2.700 DN với 300 triệu HĐĐT được ghi nhận. Lộ trình tiếp theo của chúng ta là làm sao cho HĐĐT phủ sóng rộng hơn tiến tới thay thế dần, thay thế hết hóa đơn giấy.

Trước những kết quả mà ngành Thuế đã làm được, phía DN có đánh giá như thế nào?

Ông Đậu Anh Tuấn: Hiện nay xu hướng áp dụng HĐĐT diễn ra rất mạnh mẽ, những công ty, tập đoàn lớn thì đã áp dụng tiên phong. Chúng tôi muốn nói rằng việc áp dụng HĐĐT nó làm minh bạch, giá trị của nó không lớn nhưng nó tạo thành thói quen. Chúng tôi kì vọng trong thời gian tới HĐĐT không chỉ dừng lại ở ngưỡng 200 ngàn thì vẫn được tính hoàn thuế giá trị gia tăng chẳng hạn. Điều này sẽ mang lại lợi ích rất lớn.

Hiện tại có hai loại HĐĐT; một là HĐĐT do DN sử dụng chưa có mã xác thực của cơ quan Thuế, hai là HĐĐT có mã xác thực của cơ quan Thuế. Sắp tới, sẽ có nhiều DN lo ngại đặc biệt là các DN đã áp dụng HĐĐT rồi nhưng chưa có mã xác thực của cơ quan Thuế thì họ chuyển đổi như thế nào để đáp ứng được vấn đề này. Có thể họ phải tốn nhiều chi phí, có thể họ phải thay đổi cơ sở dữ liệu của mình để phù hợp với ý tưởng mới trong Nghị định này. Nhóm này chắc cần thời gian chuyển đổi.

Bên cạnh đó, chúng tôi cũng nhận được nhiều ý kiến băn khoăn của DN là liệu hạ tầng công nghệ có đáp ứng được hay không. Nhiều DN muốn có một lộ trình áp dụng cụ thể.

Rõ ràng khi triển khai một chính sách, lộ trình thực hiện là vô cùng quan trọng. Ngành Thuế sẽ triển khai những giải pháp gì để phổ rộng HĐĐT?

Ông Nguyễn Đại Trí: Kể từ khi đưa dự thảo Nghị định ra lấy ý kiến rộng rãi và đặc biệt sau 2 Hội thảo do VCCI tổ chức, Tổng cục Thuế đã ghi nhận nhiều băn khoăn phía DN.

Thứ nhất về điều kiện để áp dụng sử dụng được hay không. Thực tế trong nhiều năm qua, theo chỉ đạo của Chính Phủ, Bộ Tài Chính, Tổng cục Thuế đã triển khai nhiều hoạt động giao dịch Thuế điện tử. Bắt đầu tư đăng ký thuế điện tử, kê khai, nộp thuế, gần đây là hoàn thuế điện tử.

Khi triển khai, một trong những vấn đề Tổng cục luôn đặt lên hàng đầu đó là hạ tầng đường truyền, cơ sở vật chất, thiết bị đến đâu mới làm được

Chúng tôi luôn có văn bản đề nghị Bộ Thông tin Truyền thông có ý kiến, câu trả lời hầu hết trên cả nước đều phủ sóng 3G và 4G. Đó là cơ sở quan trọng nhất. Gần như 100% doanh nghiệp đã kê khai thuế điện tử, 96% DN nộp thuế điện tử.

Từ đó cho thấy các DN đã sãn sàng thực hiện. Còn góc độ về cơ sợ vật chất, trang thiết bị của doanh nghiệp, trong HĐĐT chúng tôi sẽ tiếp cận đến các thiết bị khác nhau.

Thứ hai: về lộ trình, là vấn đề chúng tôi phải đặt ra. Qua ý kiến của DN, chúng tôi sẽ có điều chỉnh cho phù hợp hơn. Tổng cục Thuế sẽ cân nhắc các phương án trình Bộ Tài Chính và Chính phủ cho lùi lại sang 1/7/2019

Chúng ta đang có DN sử dụng HĐĐT của DN tự xây dựng hoàn toàn có thể tiếp tục sử dụng. Các DN đang đặt in thì hoàn toàn có thể sử dụng của các tổ chức trung gian

Chúng tôi cũng sẽ yêu cầu các DN chuyển dữ liệu về các tổ chức trung gian.

Về tính thông suốt của hệ thống, khác với hoạt động kê khai nộp thuế, hoạt động HĐĐT diễn ra thường xuyên hằng này, hàng giờ. Có yếu tố thời hạn kê khai nộp thuế trước ngày 20 hằng tháng, dường như các DN đều đợi sát tới ngày đó, điều này sẽ chậm hơn ngày thường, bản thân DN phải thay đổi hành vi để không nghẽn.