Hiện tượng “cò mồi” làm thủ tục khai báo hải quan gây khó doanh nghiệp

Hội nghị trực tuyến “Đồng hành cùng doanh nghiệp vượt qua Covid-19” ngày 30/11. Ảnh: T.Bình.

Cần tìm đến đại lý đã được Tổng cục Hải quan công nhận

Tại Hội nghị trực tuyến “Đồng hành cùng doanh nghiệp vượt qua Covid-19” do Tổng cục Hải quan phối hợp với Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam (VINASME) tổ chức ngày 30/11, có doanh nghiệp phản ánh: quá trình xuất nhập khẩu hàng hóa, công ty thuê dịch vụ (làm thủ tục xuất nhập khẩu), có lúc hàng hóa bị ách tắc do thuê đơn vị dịch vụ không chuyên nghiệp, ảnh hưởng rất lớn đến công việc.

Vì vậy, doanh nghiệp đề xuất cơ quan Hải quan có thể cung cấp dịch vụ này (dịch vụ khai báo hải quan) được không?

Trả lời vấn đề này, đại diện các cơ quan chức năng của Tổng cục Hải quan cho biết, cơ quan Hải quan là cơ quan quản lý nhà nước, không thực hiện các dịch vụ như vậy. Để tìm được đơn vị làm dịch vụ tin cậy, doanh nghiệp có thể liên hệ đến các đại lý hải quan đã được Tổng cục Hải quan công nhận.

Đại diện Cục Giám sát quản lý về hải quan (Tổng cục Hải quan) cho biết, danh sách đại lý thủ tục hải quan được Tổng cục Hải quan công nhận và công bố công khai trên Cổng thông tin điện tử (www.customs.gov.vn). Các đại lý đã được Tổng cục Hải quan công nhận đều có đủ điều kiện để cung cấp dịch vụ thực hiện thủ tục hải quan.

Phó Cục trưởng Cục Hải quan Hải Phòng Nguyễn Kiên Giang chia sẻ thêm: để được tạo thuận lợi trong hoạt động xuất nhập khẩu, ngoài việc hợp tác với các đại lý đã được Tổng cục Hải quan công nhận, doanh nghiệp có thể liên hệ với cơ quan Hải quan để được hướng dẫn.

“Cục Hải quan Hải Phòng có các Tổ hướng dẫn, Tổ giải quyết vướng mắc từ cấp Cục đến chi cục để giải đáp, hỗ trợ doanh nghiệp trong quá trình làm thủ tục hải quan. Mặt khác, Hải quan Hải Phòng đẩy mạnh thực hiện Chương trình quan hệ đối tác Hải quan- Doanh nghiệp, trong đó Cục đã ký hơn 20.000 bản thỏa thuận với cộng đồng doanh nghiệp với những nội dung cam kết cụ thể trong tạo thuận lợi thương mại”, Phó Cục trưởng Nguyễn Kiên Giang cho biết.

Trao đổi thêm về vấn đề này, Phó Cục trưởng Cục Quản lý rủi ro (Tổng cục Hải quan) Bùi Thái Quang thông tin, tại Việt Nam và các nước luôn xem đại lý hải quan là cánh tay nối dài của cơ quan Hải quan.

Để đảm bảo hoạt động của đại lý hải quan, hiện đã có các văn bản quy phạm pháp luật quy định về đối tượng doanh nghiệp này với những điều kiện chặt chẽ.

Ngoài ra, trong quá trình quản lý, cơ quan Hải quan có thêm hai kênh để giám sát hoạt động của đại lý hải quan. Một kênh là phối hợp với các đơn vị đào tạo và cấp chứng nhận cho nhân viên đại lý hải quan, tiếp đó, Tổng cục Hải quan tổ chức thi và cấp chứng chỉ.

Cùng với đó, trong Thông tư 81/2019/TT-BTC của Bộ Tài chính quy định về quản lý rủi ro trong hoạt động nghiệp vụ hải quan, có đưa đối tượng đại lý hải quan vào đối tượng để đánh giá để đảm bảo quá trình hoạt động các đại lý này tuân thủ tốt pháp luật.

Cần sự tỉnh táo từ doanh nghiệp xuất nhập khẩu

Thực tế, có trường hợp đơn vị làm dịch vụ gây khó dễ cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu như ý kiến phản ánh nêu trên.

Theo Phó Cục trưởng Cục Hải quan Hải Phòng Nguyễn Kiên Giang cho biết, tại Hải Phòng có hiện tượng tư nhân đứng ra làm dịch vụ khai báo thủ tục hải quan, giao nhận, vận chuyển hàng hóa cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu.

“Trong số này có cá nhân làm tốt nhưng cũng có trường hợp lợi dụng để gây khó khăn, nhũng nhiễu cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Ví dụ lô hàng đã được cơ quan Hải quan thông quan sớm nhưng cá nhân làm dịch vụ lại trì hoãn chưa lấy hàng hoặc đưa ra nhưng khó khăn, vướng mắc không có thật để buộc doanh nghiệp xuất nhập khẩu phải đưa thêm chi phí. Cũng có trường hợp hồ sơ hải quan đơn giản nhưng những cá nhân làm dịch vụ không hiểu hoặc cố tình không hiểu từ đó hướng dẫn doanh nghiệp xuất nhập khẩu làm thủ tục không chính xác…”, ông Nguyễn Kiên Giang chia sẻ.

Tại Hội nghị, đại diện một doanh nghiệp chuyên nhập khẩu mỹ phẩm chia sẻ, quá trình nhập khẩu hàng hóa công ty không thực hiện khai báo hải quan trực tiếp mà thực hiện qua dịch vụ.

“Công ty chúng tôi từng gặp tình huống bị đơn vị dịch vụ làm thủ tục gây khó dễ. Đó là, khi chúng tôi nhập khẩu hàng hóa, đơn vị dịch vụ nói lô hàng thuộc luồng Đỏ, nếu doanh nghiệp chi thêm chi phí ngoài, sẽ được thông quan nhanh chóng, không bị gây khó dễ. Nhưng chúng tôi bày tỏ quan điểm, hàng hóa nhập khẩu của công ty đảm bảo các quy định, không có vấn đề gì để phải bỏ thêm chi phí.

Nếu lô hàng vào luồng Đỏ, chúng tôi vẫn sẵn sàng chờ. Sau khi chúng tôi bày tỏ quan điểm rõ ràng, lô hàng vẫn được thông quan một cách bình thường. Vì vậy, tôi chia sẻ với các doanh nghiệp xuất nhập khẩu, chúng ta cần tỉnh táo trong các tình huống này và phải có quan điểm cứng rắn với bên làm dịch vụ, bởi hàng hóa của chúng ta không có vấn đề gì. Ngoài ra, doanh nghiệp xuất nhập khẩu có nhiều sự lựa chọn vì hiện nay có nhiều đại lý hải quan uy tín”, đại diện doanh nghiệp nêu tình huống cụ thể.