Hàng Việt có nhiều cơ hội bứt phá tại thị trường Liên minh Kinh tế Á-Âu

	Dệt may xuất sang EAEU có nguy cơ bị áp dụng phòng vệ ngưỡng
	Dệt may có nguy cơ bị Liên minh Kinh tế Á-Âu áp dụng phòng vệ

Toàn cảnh diễn đàn

Dư địa rất lớn

Theo thông tin tại Diễn đàn hợp tác thương mại với các đối tác khu vực Á - Âu diễn ra sáng nay, 10/12 tại Hà Nội, trong thời gian qua, quan hệ thương mại song phương giữa Việt Nam và các nước khu vực Á - Âu không ngừng được phát triển.

Số liệu của Hải quan Việt Nam cho thấy, năm 2019 kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và khu vực Á-Âu đạt 10,4 tỷ USD, tăng 20,78% so với năm 2018, chiếm 2% trong tổng kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam với thế giới.

Trong bối cảnh những diễn biến bất ổn của thương mại toàn cầu và đại dịch Covid-19, song kim ngạch thương mại với khu vực Á - Âu trong 10 tháng năm 2020 cho thấy đây vẫn là khu vực có tăng trưởng ấn tượng trong bức tranh xuất nhập khẩu của Việt Nam, với tổng kim ngạch hai chiều đạt 10,34 tỷ USD, tăng 17,98%.

Trong đó, xuất khẩu đạt 7,18 tỷ USD, tăng 16,15%; nhập khẩu đạt 3,16 tỷ USD, tăng 22,35% so với cùng kỳ năm 2019.

Phát biểu tại diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đặng Hoàng An nhấn mạnh: "Mặc dù đạt kết quả tích cực, song nếu tính trên tổng kim ngạch nhập khẩu 10 tháng năm 2020 của khu vực này khoảng 1.400 tỷ USD, thì kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam mới chỉ chiếm 0,5%, cho thấy dư địa cho hàng xuất khẩu của Việt Nam còn rất lớn".

Đáng chú ý, là 1 thị trường chiếm hơn 90% tổng kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á - Âu, nhưng thương mại song phương giữa Việt Nam và Nga lại chiếm tỷ lệ nhỏ trong tổng xuất nhập khẩu 2 nước, chỉ chiếm chiếm 0,7% tổng kim ngạch thương mại của Nga; 0,9% tổng kim ngạch thương mại của Việt Nam.

Ông Dương Hoàng Minh, Tham tán Thương mại Việt Nam tại Nga đánh giá, với con số trên, còn rất nhiều tiềm năng để phát triển hợp tác giữa hai nước. Mặc dù FTA Việt Nam - Liên minh Kinh tế Á - Âu đã có hiệu lực từ tháng 10/2016 nhưng đến nay, doanh nghiệp 2 nước chưa tận dụng hết các ưu đãi thuế quan. Tỷ lệ sử dụng C/O ưu đãi hiệp định chỉ ở mức 30%.

Gỡ rào cả chớp cơ hội

Việt Nam hiện là đối tác FTA đầu tiên của Liên minh Kinh tế Á - Âu. Điều này sẽ giúp hàng hóa Việt Nam có lợi thế đặc biệt. Tuy nhiên, để vào những thị trường này, các doanh nghiệp Việt Nam cũng gặp không ít thách thức, đặc biệt trong lĩnh vực nông, thủy sản.

Bà Phạm Thị Hồng Hạnh, Trưởng phòng Hội nhập và đầu tư (Vụ Hợp tác quốc tế, Bộ NN&PTNT) cho rằng, thách thức chủ yếu đến từ yêu cầu về TBT (biện pháp hàng rào kỹ thuật trong thương mại), SPS (biện pháp vệ sinh và kiểm dịch động, thực vật), thiếu minh bạch, do đó khó đáp ứng.

Ngoài ra, bà Hạnh cũng đề cập tới góc độ quy trình, thủ tục nhập khẩu tương đối phức tạp và không rõ ràng, không nhất quán ngay trong bản thân nội khối 5 nước Liên minh Kinh tế Á - Âu.

Ngoài ra, các rào cản khác có thể kể đến là giao dịch với đối tác Liên minh Kinh tế Á - Âu sử dụng chủ yếu là ngôn ngữ tiếng Nga, thiếu thông tin về đối tác bạn hàng; cơ chế thanh toán không thuận tiện...

Để tăng cường xuất khẩu sang các thị trường khu vực Á – Âu, nhiều ý kiến chuyên gia khuyến nghị các doanh nghiệp Việt Nam cần có chiến lược, xác định các sản phẩm có lợi thế, có nhu cầu tại thị trường mục tiêu, từ đó tăng cường đầu tư và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Ngoài ra, doanh nghiệp cũng cần nắm bắt đầy đủ lộ trình cắt giảm thuế nhập khẩu liên quan đến sản xuất kinh doanh, chủ động xây dựng chiến lược sản xuất, kinh doanh phù hợp trong ngắn hạn và dài hạn, tận dụng cơ hội và sẵn sàng cạnh tranh.

Đặc biệt, doanh nghiệp cần tìm hiểu thông tin về FTA Việt Nam - Liên minh Kinh tế Á- Âu mang lại để tận dụng những ưu đãi, từ đó xuất khẩu sang các thị trường này.

Ở góc độ cơ quan quản lý nhà nước, Thứ trưởng Đặng Hoàng An nhấn mạnh: "Bộ Công Thương sẽ tiếp tục đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp, thông qua các cơ chế Ủy ban hỗn hợp, Ủy ban liên Chính phủ..., tiếp tục hỗ trợ tháo gỡ các rào cản, thiết lập các khung khổ pháp lý thuận lợi hóa thương mại, đầu tư; tăng cường hơn nữa các hoạt động xúc tiến thương mại...".