Hải quan TPHồ Chí Minh: Rốt ráo xử lý hơn 1.600 tỷ đồng nợ khó thu

Công chức Phòng Thuế XNK Cục Hải quan TPHCM rà soát, phân loại nợ thuế. Ảnh: T.H

Hơn 400 doanh nghiệp có số tiền nợ thuế trên 1 tỷ đồng

Năm 2024, Cục Hải quan TPHCM được giao dự toán thu ngân sách nhà nước là 130.800 tỷ đồng. Để hoàn thành dự toán được giao, một trong những giải pháp được đơn vị chú trọng là thu hồi nợ thuế. Mới đây, Cục trưởng Cục Hải quan TPHCM đã ban hành Kế hoạch thực hiện công tác thu hồi và xử lý nợ thuế năm 2024, giao chỉ tiêu, nhiệm vụ cụ thể cho các đơn vị thuộc và trực thuộc, đồng thời yêu cầu thủ trưởng các đơn vị quán triệt, chỉ đạo thực hiện.

Theo Cục Hải quan TPHCM, tổng số nợ thuế chuyên thu quá hạn tại đơn vị tính đến ngày 14/3/2024 là trên 1.881 tỷ đồng, của hơn 4.800 doanh nghiệp. Trong đó, có hơn 400 doanh nghiệp có số tiền nợ trên 1 tỷ đồng. Trong đó, nợ có khả năng thu trên 234 tỷ đồng. Số tiền nợ mới phát sinh tăng trong năm 2023 còn phải thu hồi là hơn 195 tỷ đồng của 300 doanh nghiệp. Qua thống kê, theo dõi các hồ sơ nợ trong năm 2023 cho thấy, phần lớn các khoản nợ đều đã được lập hồ sơ và thực hiện xác minh, cưỡng chế theo quy trình quản lý nợ thuế và các khoản thu khác đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu ban hành kèm theo Quyết định số 2317/QĐ-TCHQ ngày 24/10/2022 của Tổng cục Hải quan.

Theo đánh giá của Cục Hải quan TPHCM, số liệu nợ thuế tồn đọng do nhiều nguyên nhân. Trong đó, nguyên nhân khách quan là các khoản nợ đã phát sinh từ lâu, trước khi các biện pháp cưỡng chế theo Luật Quản lý thuế được áp dụng; nguyên nhân chủ quan, một số trường hợp nợ thuế do thiếu thông tin dẫn đến áp dụng biện pháp cưỡng chế chậm, không kịp thời; một số trường hợp chưa được theo dõi đôn đốc thu hồi nợ kịp thời...

Để tiếp tục thực hiện hiệu quả công tác thu hồi nợ đọng thuế, lãnh đạo Cục Hải quan TPHCM chỉ đạo các đơn vị thực hiện ngay các biện pháp đôn đốc thu hồi nợ. Trong đó, thực hiện Quy trình quản lý nợ thuế và các khoản thu khác đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu ban hành kèm theo Quyết định số 2317/QĐ-TCHQ ngày 24/10/2022.

Cụ thể, đôn đốc thu hồi tiền thuế nợ, với các giải pháp, như: phát hành thông báo nợ thuế, gửi thư mời doanh nghiệp đến làm việc tại cơ quan Hải quan, xác minh địa chỉ và tình trạng hoạt động doanh nghiệp tại địa phương…; thực hiện xác minh thông tin cần thiết để thực hiện các biện pháp cưỡng chế, bao gồm: thông tin tài khoản ngân hàng, tình trạng hoạt động và tình trạng pháp lý của doanh nghiệp, truy tìm người đại diện pháp luật của doanh nghiệp nợ thuế, xác minh giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và các giấy tờ tương đương, các thông tin liên quan đến tài sản của đối tượng nợ thuế theo quy định.

Cần xử lý hơn 1.600 tỷ đồng nợ khó thu

Đối với trường hợp quá 90 ngày kể từ ngày hết thời hạn nộp thuế nhưng chưa thu hồi được tiền thuế nợ, Cục Hải quan TPHCM yêu cầu các đơn vị thực hiện các giải pháp dựa trên các thông tin đã xác minh, các đơn vị nhanh chóng triển khai thực hiện các biện pháp cưỡng chế theo Điều 125 Luật Quản lý thuế năm 2019. Đồng thời, bổ sung, áp dụng các biện pháp cưỡng chế còn thiếu đối với các khoản nợ kéo dài; lưu ý áp dụng đến biện pháp cưỡng chế cuối cùng là thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, giấy phép thành lập và hoạt động, giấy phép hành nghề…

Cục Hải quan TPHCM cũng lưu ý các đơn vị ban hành văn bản gia hạn đối với các văn bản cưỡng chế đã hết hiệu lực nhưng chưa thu hồi được tiền thuế nợ. Sau khi đã áp dụng một biện pháp cưỡng chế nhưng không thu hồi được nợ, các đơn vị thực hiện ban hành Thông báo tạm hoãn xuất cảnh cá nhân đối với người đại diện pháp luật của người nộp thuế theo hướng dẫn tại Điều 21 đến Điều 24, Quyết định số 2317/QĐ-TCHQ ngày 24/10/2022.

Đối với những khoản nợ khó thu trên tổng số nợ 1.650 tỷ đồng của hơn 3.800 doanh nghiệp đang được Cục Hải quan TPHCM phân loại xử lý theo quy định. Trong đó, có những khoản nợ phát sinh từ năm 1994, 1995 của những doanh nghiệp hoạt động về loại hình gia công, sản xuất xuất khẩu, với số nợ lớn. Chẳng hạn, tại Chi cục Hải quan Quản lý hàng đầu tư có 184 doanh nghiệp nợ thuế thuộc diện khó thu, với tổng số nợ trên 417 tỷ đồng; Chi cục Hải quan quản lý hàng gia công có 334 doanh nghiệp, với tổng số nợ trên 166 tỷ đồng… Bên cạnh đó, số nợ thuế thuộc diện khó thu phát sinh từ nghiệp vụ kiểm tra sau thông quan cũng còn khá lớn, với tổng số nợ gần 115 tỷ đồng của 67 doanh nghiệp.

Để xử lý rốt ráo số nợ khó thu hồi nêu trên, Cục Hải quan TPHCM chỉ đạo các đơn vị căn cứ tình hình nợ thực tế, các đơn vị xác định các công việc còn phải thực hiện, xây dựng kế hoạch công tác xử lý nợ thuế chi tiết tại đơn vị. Đối với các khoản nợ đã phát sinh quá 10 năm, kế hoạch phải tập trung phân loại hồ sơ có số tiền nợ lớn, đủ điều kiện xử lý nợ và hoàn chỉnh hồ sơ để thực hiện khoanh và xóa nợ.