GS.TS Phạm Tất Dong, Phó chủ tịch thường trực Hội Khuyến học Việt Nam: Mỗi người Việt đều khắc ghi trong tim về giá trị người thầy

	Nhộn nhịp chợ quà tặng online dịp 20/11
	Tôn sư trọng đạo
	Bộ trưởng Bộ Tài chính gửi thư chúc mừng nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11

Hiện nay, nền giáo dục của chúng ta ngày càng có nhiều sự tham gia của các trường học theo mô hình quốc tế, ở đó có sự thay đổi về mối quan hệ thầy trò, PGS có nhìn nhận gì về vai trò người thầy hay truyền thống “Tôn sự trọng đạo” ở những môi trường giáo dục mới này có gì khác biệt?

Tôi có thể khẳng định rằng mỗi người Việt đều ít nhiều khắc ghi trong tim về giá trị người thầy bởi ai trong số trong số chúng ta cũng đã từng trải qua quãng thời gian cắp sách tới trường. Bản thân mỗi bậc phụ huynh khi đã, đang và sẽ có con trong tuổi cắp sách tới trường đều gửi gắm niềm tin vào nhà trường và thầy cô giáo.

Họ kỳ vọng con, em mình sẽ được giáo dục bởi những người thầy có tâm, có tầm, do vậy trong lòng luôn có sự kính trọng. Và sự kính trọng này đôi khi không nằm ở cái danh trường công, trường tư hay trường quốc tế mà ở chính giá trị người thầy. Dù ở bất kỳ ngôi trường nào, người thầy phải giáo dục nhân cách học sinh bằng chính nhân cách của mình.

Theo đó, nơi nào người thầy tạo được vị thế và khẳng định giá trị cốt lõi trong việc truyền thụ kiến thức, tỏa sáng nhân cách, nơi đó người thầy nhận được sự kính trọng của phụ huynh, tin yêu và cảm phục của học sinh. Ngược lại, nếu người thầy tạo ra tâm lý lo lắng, bất an cho phụ huynh học sinh cả về nhân cách, tri thức và bản lĩnh, khi ấy sẽ tạo ra sự khủng hoảng về niềm tin.

Tôi cho rằng, dù ở nước ta có thêm nhiều hơn nữa các trường quốc tế hay liên doanh liên kết với nước ngoài thì sự kính trọng người thầy của người học và xã hội không suy giảm. Nếu chăng có suy giảm hay biến tướng thì đó chỉ là ở một số giáo viên không làm “tròn vai” hay ở một số rất ít phụ huynh học sinh có những ứng xử chưa đúng mực, điều đó không đại diện cho số đông bởi truyền thống “Tôn sư trọng đạo” có ở bất kỳ môi trường giáo dục nào.

Trong bối cảnh công nghệ phát triển như vũ bão hiện nay, một số ý kiến cho rằng nếu không chịu học hỏi, trau dồi kiến thức về công nghệ thông tin, người thầy rất dễ “tụt hậu”, khó làm “tròn vai” để nhận được tin yêu, nể phục của học sinh và phụ huynh, ông có bình luận gì về điều này?

Khi xã hội phát triển, khoa học công nghệ đạt được những thành tựu to lớn, khi thế giới bước vào thời đại công nghệ 4.0 thì người thầy phải không ngừng học tập, trau dồi chuyên môn nghiệp vụ để bắt kịp với thời đại, đáp ứng được những nhu cầu ngày càng cao về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.

Áp lực chuyển đổi số đang đặt ra với tất cả các ngành, các lĩnh vực, đặc biệt trong ngành Giáo dục, điều này càng nên được xem trọng nhiều hơn. Sở dĩ như vậy là do giáo dục là đào tạo con người, con người lại đóng vai trò đổi mới và tạo ra xu thế mà bản thân người thầy không phải là người tiên phong trong xu hướng thì việc trở nên lạc hậu là đương nhiên.

Do vậy, muốn hội nhập và bắt kịp xu hướng thì các trường sư phạm- chiếc nôi đào tạo người thầy cần phải thay đổi trước tiên trong việc ứng dụng và làm chủ công nghệ thông tin, góp phần vào xu thế chuyển đổi số trong ngành Giáo dục. Và sau đó, dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, giáo viên cũng phải là người dẫn đầu các xu hướng đổi mới, sau đó mới đến các tầng lớp khác trong xã hội.

Giáo viên hiện nay không còn là người truyền thụ kiến thức mà là người hỗ trợ học sinh hướng dẫn tìm chọn và xử lý thông tin. Vị trí của nhà giáo không phải được xác định bằng sự độc quyền về thông tin và trí thức có tính đẳng cấp, mà bằng trí tuệ và sự từng trải của mình trong quá trình dẫn dắt học sinh tự học.

Người ta đã bắt đầu quan tâm đến câu hỏi của người học đến trường để làm gì nếu không có gì mới hơn sách điện tử. Đương nhiên, chức năng định hướng và dẫn dắt của nhà trường không thay đổi, nhưng không thể thực hiện theo mô hình dạy học cũ. Cần xác định lại vai trò người thầy trong học tập kết nối mạng đó là sáng tạo, phản biện và giáo dục.

Chúng ta thấy rằng cuộc Cách mạng công nghệ 4.0 sẽ đem lại nhiều phương tiện, công cụ, các hệ thống để hỗ trợ giáo viên cũng như cả ngành Giáo dục đổi mới phương pháp giảng dạy hiện tại, nâng cao chất lượng, hiệu quả đào tạo.

Tuy nhiên, để áp dụng các lợi thế này đòi hỏi giáo viên phải thay đổi nhiều, từ tư tưởng giảng dạy, phải chấp nhận những vấn đề mới, quan điểm mới, có trường hợp sẽ không có đúng sai hoàn toàn. Bên cạnh đó, giáo viên sẽ phải học sử dụng nhiều phần mềm, công cụ mới để thể hiện nội dung giảng dạy.

Dù lạc quan nhưng chúng ta vẫn không thể phủ nhận hiện nay niềm tin của xã hội vào ngành Giáo dục và vào một bộ phận giáo viên đang có sự giảm sút, điều này phải chăng bắt nguồn từ thực tế bản thân người thầy đang chịu áp lực lớn từ mọi phía và bản thân cơ chế chính sách còn đang có những bất cập nhất định với giáo viên, thưa ông?

20% ngân sách đầu tư cho giáo dục, đây là con số không nhỏ. Vấn đề ở đây là cách làm, là công tác quản lý của cơ quan chức năng liên quan để ngành Giáo dục phát triển, đời sống giáo viên nâng cao. Ý kiến cho rằng giáo viên chịu nhiều áp lực khiến một số người có hành xử lệch lạc với học sinh điều này không đúng. Câu hỏi đặt ra, tại sao trong hàng nghìn, hàng vạn trường chỉ có một vài giáo viên ứng xử thô bạo với học sinh? Đây chỉ là “con sâu bỏ rầu nồi canh”, không đại diện cho đa số và không thể đổ lỗi cho nguyên nhân khách quan.

Tôi vẫn có niềm tin tưởng vào đội ngũ thầy giáo, cô giáo đang từng ngày, từng giờ miệt mài soạn giáo án, hăng say trên bục giảng để đồng hành cùng học sinh trên con đường chinh phục tri thức và mở cánh cửa bước vào tương lai.

Mỗi năm cứ đến ngày 20/11, học sinh cả nước lại gửi tới người thầy người cô của mình những lời chúc mừng tốt đẹp nhất. Cách thức bày tỏ sự kính trọng thầy cô có thể khác nhau, có người thể hiện bằng giá trị vật chất, có người thể hiện bằng tình cảm, song dù bằng cách nào đi nữa đó cũng nên xuất phát từ trái tim người học trò và các bậc phụ huynh chứ không phải bằng cuộc chạy đua để đong đếm những giá trị vật chất cao thấp, sang hèn.

Xin cảm ơn ông!