Gỡ vướng về chính sách thuế đối với phế liệu, phế phẩm khi thực hiện Thông tư 39/2018/TT-BTC

Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Đồng Tháp kiểm tra hàng hóa xuất nhập khẩu. Ảnh: Đ.NGUYÊN.

Có được miễn thuế?

Theo phản ánh của Cục Hải quan TP.HCM, tại đơn vị phát sinh vướng mắc của Công ty TNHH Touton Việt Nam về thủ tục, chính sách thuế đối với phế liệu, phế phẩm thu được trong quá trình sản xuất hàng XK chuyển bán tiêu thụ nội địa. Cụ thể, theo quy định tại Điều 9 Luật Thuế XK, thuế NK thì hàng hóa XK, NK thuộc đối tượng chịu thuế phải nộp thuế trước khi thông quan hoặc giải phóng hàng theo quy định của Luật Hải quan trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.

Tuy nhiên, tại Điều 1 Khoản 49 Thông tư số 39/2018/TT-BTC không quy định cụ thể định mức phế liệu, phế phẩm; không quy định cơ quan thu thuế, thời hạn nộp thuế GTGT, thuế Tiêu thụ đặc biệt, thuế Bảo vệ môi trường nên dẫn đến tình trạng DN lợi dụng chính sách gây khó khăn trong công tác quản lý của cơ quan Hải quan.

Trong khi đó, quy định tại Điều 9 Luật Thuế XK, thuế NK số 107/2016/QH13, trường hợp phế liệu, phế phẩm thu được trong quá trình sản xuất hàng XK chuyển bán tiêu thụ nội địa phải kê khai nộp thuế GTGT, thuế Tiêu thụ đặc biệt (nếu có), thuế Bảo vệ môi trường (nếu có) thì thời hạn nộp thuế phải tính từ ngày thông quan, giải phóng hàng của tờ khai NK đầu tiên (nếu kê khai, nộp thuế với cơ quan Hải quan) vì DN không mở tờ khai mới để chuyển mục đích sử dụng.

Để có cơ sở thực hiện thủ tục hải quan, áp dụng chính sách thuế đối với phế liệu, phế phẩm bán chuyển tiêu thụ nội địa đối với loại hình sản xuất XK, Hải quan TP.HCM đề nghị Tổng cục Hải quan hướng dẫn cụ thể định mức phế liệu, phế phẩm không mở tờ khai mới chuyển mục đích sử dụng được miễn thuế nhập khẩu, cơ quan thực hiện thu các loại thuế khác và thời hạn nộp thuế đối với các loại thuế này.

Giải đáp vướng mắc này, Tổng cục Hải quan cho biết, căn cứ quy định tại khoản 35 Điều 1 Thông tư số 39/2016/TT-BTC sửa đổi, bổ sung Điều số 55 Thông tư số 38/2015/TT-BTC thì định mức thực tế sản xuất là lượng nguyên liệu, vật tư thực tế đã sử dụng để gia công, sản xuất một đơn vị sản phẩm XK. Việc xác định định mức thực tế sản xuất sản phẩm XK thực hiện theo mẫu số 16/ĐMTT/GSQL tại Phụ lục II ban hành kèm theo Thông tư số 39/2018/TT-BTC.

Bên cạnh đó, theo quy định tại khoản 49 Điều 1 Thông tư số 39/2018/TT-BTC sửa đổi, bổ sung Điều 71 Thông tư số 38/2015/TT-BTC thì phế liệu, phế phẩm thu được trong quá trình sản xuất hàng XK khi bán, tiêu thụ nội địa được miễn thuế NK nhưng phải kê khai, nộp thuế GTGT, thuế Tiêu thụ đặc biệt (nếu có), thuế Bảo vệ môi trường (nếu có). Việc kê khai nộp thuế đối với phế liệu, phế phẩm thực hiện theo hướng dẫn tại số thứ tự 1, 2 Phụ lục này.

Tại khoản 35 Điều 1 Thông tư số 39/2016/TT-BTC sửa đổi, bổ sung Điều 55 Thông tư số 38/2015/TT-BTC thì định mức thực tế sản xuất là lượng nguyên liệu, vật tư thực tế đã sử dụng để gia công, sản xuất một đơn vị sản phẩm XK, việc xác định định mức thực tế sản xuất sản phẩm XK thực hiện theo mẫu số 16/ĐMTT/GSQL tại Phụ lục II ban hành kèm theo Thông tư số 39/2018/TT-BTC.

Căn cứ khoản 49 Điều 1 Thông tư số 39/2018/TT-BTC sửa đổi, bổ sung Điều 71 Thông tư số 38/2015/TT-BTC thì phế liệu, phế phẩm thu được trong quá trình sản xuất hàng XK khi bán, tiêu thụ nội địa được miễn thuế NK nhưng phải kê khai, nộp thuế Giá trị gia tăng, thuế Tiêu thụ đặc biệt (nếu có), thuế Bảo vệ môi trường (nếu có). Việc kê khai nộp thuế đối với phế liệu, phế phẩm thực hiện theo hướng dẫn tại số thứ tự 1, 2 Phụ lục này.

Kê khai như thế nào?

Gặp vướng mắc với việc kê khai hải quan trong trường hợp DN chuyển phế liệu, phế phẩm tiêu thụ nội địa, Hải quan Hà Nam Ninh thắc mắc, trường hợp DN bán tiêu thụ nội địa đối với hàng hóa là nguyên liệu, vật tư NK để sản xuất hàng hóa XK thì người khai hải quan chỉ phải kê khai và gửi đến cơ quan thông qua Hệ thống theo chỉ tiêu thông tin quy định tại mẫu số 04 Phụ lục IIa ban hành kèm theo Thông tư số 39/2018/TT-BTC hay phải khai tờ khai hải quan thay đổi mục đích sử dụng?

Với trường hợp không khai tờ khai hải quan, người khai hải quan chỉ kê khai và gửi đến cơ quan Hải quan qua Hệ thống theo chỉ tiêu thông tin quy định tại mẫu số 04 Phụ lục IIa ban hành kèm Thông tư số 39/2018/TT-BTC thì cơ quan Hải quan tiếp nhận và thực hiện các bước nghiệp vụ như thế nào?

Trong trường hợp người khai hải quan không khai tờ khai hải quan và không kê khai và truyền được chỉ tiêu thông tin quy định tại mẫu số 04 Phụ lục IIa ban hành kèm theo Thông tư số 39/2018/TT-BTC đến cơ quan Hải quan qua Hệ thống (trường hợp hệ thống chưa hỗ trợ chức năng khai), người khai hải quan khai theo mẫu số 06/BKKKTT/TXNK Phụ lục VI ban hành kèm theo Thông tư số 39/2018/TT-BTC (trên hồ sơ giấy) khi đó, sẽ không có số tờ khai hải quan, dẫn đến khó khăn trong việc cập nhật thông tin và theo dõi việc nộp thuế trên Hệ thống kế toán tập trung.

Trả lời vướng mắc Hải quan Hà Nam Ninh, Tổng cục Hải quan cho biết, nguyên liệu, vật tư NK để sản xuất hàng XK, trường hợp DN bán tiêu thụ nội địa phải khai tờ khai hải quan mới theo quy định tại khoản 12 Điều 1 Nghị định số 59/2018/NĐ-CP ngày 20/4/2018 sửa đổi, bổ sung khoản 5 Điều 25 Nghị định số 59/2018/NĐ-CP ngày 21/01/2018 của Chính phủ.

Đối với phế liệu, phế phẩm, trường hợp hồ sơ điện tử thực hiện khai theo mẫu 04 Phụ lục II a ban hành kèm theo Thông tư số 39/2018/TT-BTC.

Trường hợp hồ sơ giấy khai theo mẫu 06/BKKTT/TXNK phụ lục VI ban hành kèm theo Thông tư số 39/2018/TT-BTC; Tên hàng trên bảng kê khai đúng theo tên hàng thực tế bán ra, trị giá khai theo giá bán ra chưa có thuế GTGT.

Theo đó, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan quyết định hình thức mức độ kiểm tra như đối với trường hợp tờ khai giấy. Cơ quan Hải quan mở sổ theo dõi, cấp số cho bảng kê tương tự như đối với trường hợp tờ khai bản giấy. DN không phải kê khai tờ khai hải quan thay đổi mục đích sử dụng.

Thời điểm thực hiện kê khai

Gặp vướng mắc trong thực hiện kê khai, Hải quan Cần Thơ cho biết, hiện hệ thống chưa tiếp nhận các chỉ tiêu quy định tại mẫu số 04 Phụ lục II a, cũng chưa quy định thời điểm phải kê khai cho từng lần phát sinh bán, tiêu thụ nội địa và chưa quy định thủ tục tiếp nhận báo cáo phế liệu, phế phẩm tiêu thụ nội địa.

Vì vậy đơn vị này đề xuất, thực hiện việc kê khai đối với việc bán, tiêu thụ nội địa đối với phế liệu, phế phẩm theo hướng dẫn tại điểm 13 Mục IV Bảng tổng hợp vướng mắc thực hiện Luật Thuế XK, thuế NK ban hành kèm theo công văn số 11567/TCHQ-TXNK ngày 8/12/2016 của Tổng cục Hải quan.

Bên cạnh đó, do từng lần phát sinh việc bán, tiêu thụ nội địa phế liệu, phế phẩm có trị giá thấp và số tiền thuế phát sinh cũng thấp (tiền thuế từng lần phát sinh có trị giá nhỏ hơn 100.000 đồng). Vì vậy, đề nghị cho phép DN kê khai theo tháng đối với tất cả các lần phát sinh bán, tiêu thụ nội địa phế liệu, phế phẩm phát sinh trong tháng. Ví dụ như trường hợp của Công ty TNHH VIET-SCREW là DN sản xuất sản phẩm XK bằng kim loại, trong quá trình sản xuất có phát sinh một lượng phế liệu, phế phẩm kim loại và hiện nay công ty cần thanh lý lượng phế liệu, phế phẩm kim loại đang tồn kho này.

Hướng dẫn Hải quan Cần Thơ, Tổng cục Hải quan cho biết, đối với nguyên liệu, vật tư; phế liệu, phế phẩm thực hiện theo hướng dẫn tại số thứ tự 01 Phụ lục này. Hiện nay Tổng cục Hải quan đang hoàn thiện hệ thống để tiếp nhận khai báo theo mẫu số 04 Phụ lục IIa ban hành kèm theo Thông tư số 39/2018/TT-BTC. Trong khi hệ thống chưa hỗ trợ, doanh nghiệp thực hiện khai báo theo mẫu số 06/BKKTT/TXNK Phụ lục VI ban hành kèm Thông tư 39/2018/TT-BTC.

Về thời điểm kê khai, đối với nguyên liệu, vật tư NK để sản xuất XK nếu thay đổi mục đích sử dụng phải khai tờ khai hải quan mới trước khi tiêu thụ nội địa theo quy định tại khoản 12 Điều 1 Nghị định số 59/2018/NĐ-CP ngày 20/4/2018 sửa đổi, bổ sung khoản 5 Điều 25 Nghị định số 59/2018/NĐ-CP ngày 21/01/2018 của Chính phủ.

Đối với phế liệu, phế phẩm DN phải kê khai từng lần (trước khi xuất hóa đơn bán tiêu thụ nội địa) hoặc khai theo tháng với cơ quan Hải quan theo mẫu số 06/BKKTT/TXNK Phụ lục VI ban hành kèm Thông tư 39/2018/TT-BTC.