Giảm lãi suất cho vay: Phải giảm thực chất

	Có thể giảm 40% lợi nhuận: Ngân hàng vẫn đồng thuận giảm lãi suất hỗ trợ doanh nghiệp
	Tháng 7, lãi suất huy động giảm nhẹ nhưng lãi vay chưa giảm tương xứng
	Vận động các ngân hàng giảm lãi suất cho vay ngay trong tháng 7

Các ngân hàng đều đã tích cực hỗ trợ doanh nghiệp vượt khó khăn. Ảnh: Internet

Hướng tới các khoản vay hiện hữu

Ngay sau cuộc họp để đi đến sự đồng thuận giữa các ngân hàng, Sacombank đã là ngân hàng đầu tiên ra thông báo quyết định giảm lãi suất 1%/năm cho các khách hàng doanh nghiệp và cá nhân đang có khoản vay tại ngân hàng thuộc các ngành nghề chịu tác động trực tiếp của dịch bệnh Covid-19.

Ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cho biết, đợt giảm lãi vay lần này áp dụng đối với các khoản vay hiện hữu, kéo dài trong 5 tháng cuối năm, hướng đến các đối tượng bị ảnh hưởng bởi đại dịch. Tùy theo đối tượng bị ảnh hưởng, các ngân hàng sẽ có mức giảm lãi suất phù hợp.

Có thể thấy, trước đây, để hỗ trợ khách hàng, các ngân hàng thường ban hành các gói tín dụng quy mô lớn, lên tới hàng chục nghìn tỷ đồng với lãi suất ưu đãi, nhưng điều này có nghĩa là việc hỗ trợ chỉ dành cho các khoản vay mới. Do đó, lần giảm lãi suất này được các ngân hàng hướng tới các khoản vay hiện hữu, với các mức độ giảm cụ thể.

Tuy vậy, vấn đề là sau khi có các thông báo giảm lãi suất của ngân hàng, doanh nghiệp có đáp ứng được tiêu chí và điều kiện vay vốn hay không lại là một câu chuyện rất khác.

Có doanh nghiệp đã chia sẻ, cuối năm 2019, doanh nghiệp phải vay vốn tại ngân hàng với mức lãi suất 9%/năm. Nhưng tình hình dịch bệnh đã khiến doanh thu sụt giảm, ngân hàng đồng ý gia hạn nợ cho doanh nghiệp nhưng lại chưa chấp nhận giảm lãi suất cho doanh nghiệp dù đã kiến nghị nhiều lần. Vì thế, vị này mong muốn, ngân hàng nên tiếp tục đồng hành cùng doanh nghiệp bằng các giải pháp cụ thể hơn, nhất là khi nhiều doanh nghiệp khó khăn mà các ngân hàng lại đang báo lãi hàng nghìn tỷ đồng.

Tính toán lợi ích đôi bên

Nửa đầu năm 2021, nghịch lý lỗ - lãi giữa ngân hàng và doanh nghiệp ngày càng hiện hữu. Số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy, trong 6 tháng đầu năm nay, có tới 70,2 nghìn doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có thời hạn, ngừng hoạt động chờ làm thủ tục giải thể và hoàn tất thủ tục giải thể, tăng 24,9% so với cùng kỳ năm 2020. Trong khi đó, nhiều ngân hàng lãi “khủng” hàng nghìn tỷ đồng, thậm chí có ngân hàng thu về lợi nhuận gấp 5 lần so với cùng kỳ năm ngoái.

Tuy nhiên, giảm lãi suất cho vay là mong muốn của cả nền kinh tế, nhưng ngân hàng cũng là doanh nghiệp, việc giảm lãi suất cho vay được đại diện nhiều ngân hàng cho biết là sẽ khiến lợi nhuận giảm đi hàng nghìn tỷ đồng, thậm chí lên tới 40% lợi nhuận theo kế hoạch.

Đại diện lãnh đạo một ngân hàng thương mại đã cho rằng, trong bối cảnh dịch bệnh tác động, quốc gia rất cần “một người khỏe” và đó là ngân hàng, nếu ngân hàng yếu thì nền kinh tế sẽ yếu.

Do vậy, vận động các ngân hàng giảm lãi suất, nhưng Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cũng lưu ý các ngân hàng phải chú trọng phải đảm bảo an toàn hệ thống một cách cao nhất, bởi tác động của đại dịch đến các ngân hàng có độ trễ lớn.

Hiện nhiều chuyên gia đã lên tiếng cảnh báo về khối lượng nợ xấu tiềm ẩn tại các ngân hàng do chính sách gia hạn, cơ cấu lại nợ để hỗ trợ doanh nghiệp. Hơn nữa, theo nghiên cứu của Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC), 6 tháng đầu năm, hơn 500 nghìn tỷ đồng đã được vay từ hệ thống ngân hàng, trong khi nguồn vốn huy động đạt khoảng 310 nghìn tỷ đồng. Thanh khoản hệ thống ngân hàng do đó đã bị thu hẹp khoảng 190 nghìn tỷ đồng. Vì thế, thanh khoản ngân hàng nhiều khả năng sẽ không còn dư thừa như trong năm 2020, làm gia tăng áp lực lên mặt bằng lãi suất.

Chuyên gia tài chính - ngân hàng, TS. Nguyễn Trí Hiếu nhận định, lãi suất thấp là “con dao 2 lưỡi”, giúp tăng khả năng cung ứng vốn ra nền kinh tế, nhưng chiều ngược lại thì có thể tăng nguy cơ tín dụng đổ vào đầu cơ các lĩnh vực rủi ro, đến một ngưỡng nào đó sẽ tạo ra "bong bóng" và để lại hệ lụy lớn trên thị trường.

Mặt khác, theo nhiều khuyến nghị, việc giảm lãi suất hỗ trợ nền kinh tế cần phải tính đến các cân đối vĩ mô, trong đó hết sức lưu ý rủi ro lạm phát gia tăng khi hạ lãi suất. Vì thế, việc giảm lãi suất phải tiến hành thực chất cho các doanh nghiệp, nhưng để các ngân hàng tự điều tiết một cách hợp lý để đảm bảo lợi ích cho các bên.