Già hóa dân số sẽ là thách thức lớn đối với Việt Nam

Áp lực y tế với người cao tuổi hiện đang là gánh nặng với gia đình và xã hội. Ảnh: DN

Các thống kê cho thấy, từ năm 2011, Việt Nam đã bước vào giai đoạn già hóa dân số và sẽ trở thành nước có dân số già vào năm 2035… Đáng chú ý, Việt Nam nằm trong nhóm 10 nước có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất trên thế giới. Quá trình già hóa của nước ta chỉ diễn ra trong khoảng thời gian 23 năm (2012- 2035), trong khi tại các nước phát triển, quá trình này thường kéo dài hơn.

Tại Hội thảo, ông Phạm Thắng- Giám đốc Bệnh viện Lão khoa Trung ương cho biết, già hóa dân số đang là thách thức rất lớn đối với hệ thống y tế Việt Nam, trong đó có việc gia tăng các bệnh mãn tính như: tăng huyết áp, đột quỵ, đái tháo đường, ung thư, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, thoái khớp… và phải điều trị suốt đời.

Kết quả nghiên cứu mới đây do Bệnh viện Lão khoa Trung ương và một số trường đại học thực hiện ở hơn 610 người cao tuổi tại huyện Sóc Sơn, Hà Nội cho thấy, trung bình một người cao tuổi mắc 6,9 bệnh.

Bên cạnh đó, chi phí y tế cho người cao tuổi tăng cao, gấp bảy đến 10 lần người trẻ; người cao tuổi sử dụng tới 50% tổng lượng thuốc. Xu hướng người già qua đời trong các cơ sở y tế cũng làm tăng chi phí y tế.

Ngoài áp lực y tế, già hóa dân số gây ra gánh nặng với sự phát triển kinh tế. Theo các dự đoán của nhiều chuyên gia của Liên hợp quốc (UN), lượng người Việt Nam trên 65 tuổi sẽ tăng từ 6,3 triệu người hiện nay tới trên 18 triệu người vào năm 2040, chiếm tới hơn 18% số dân và biến Việt Nam từ một xã hội trẻ thành một xã hội già.

Trước hết, sự giảm sút số dân ở độ tuổi lao động có nghĩa là một động lực chủ yếu cho tốc độ tăng trưởng nhanh chóng theo đầu người tại Việt Nam sẽ giảm xuống, tạo ra nhu cầu sống còn phải cải thiện chất lượng nguồn nhân lực và các nguồn tăng năng suất khác để có thể duy trì được tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ.

Bên cạnh đó, áp lực ngày càng gia tăng của hệ thống hưu trí và y tế sẽ tạo thêm những thách thức lên nguồn tài chính quốc gia.

Sáng cùng ngày, tại Hội nghị tác động già hóa đối với nền kinh tế do Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội tổ chức, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam cho rằng, nếu năm 2010, cứ 11 người Việt Nam lại có 1 người cao tuổi thì 15 năm nữa (2030) dự kiến 6 người Việt Nam có 1 người cao tuổi. Nếu tiếp tục như vậy thì 50 năm nữa, 4 người Việt Nam có 1 người cao tuổi. Theo tính toán, nếu chính sách dân số Việt Nam không có gì thay đổi thì 20 năm nữa, kể từ ngày hôm nay, số lượng người trẻ và người già sẽ cân bằng nhau.

Từ thực tế hiện nay, nhiều chuyên gia về vấn đề chăm sóc sức khỏe cho rằng Việt Nam cần có những giải pháp hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe người cao tuổi. Theo đó, thời gian tới, Việt Nam phải có chiến lược dài hạn nhằm góp phần làm chậm quá trình già hóa dân số, duy trì mức sinh hợp lý; đồng thời đẩy mạnh truyền thông giáo dục về già hóa dân số và chăm sóc người cao tuổi; tăng cường hệ thống an sinh xã hội cho người cao tuổi; mở rộng và đa dạng hóa các dịch vụ chăm sóc người cao tuổi.

Bên cạnh đó, cần phát huy lợi thế của người cao tuổi về khả năng, kiến thức, kinh nghiệm làm việc; phát huy vai trò người cao tuổi tiêu biểu, uy tín trong gia đình.