Gam màu sáng trong xuất khẩu tôm

Chế biến tôm xuất khẩu tại Công ty Fimex

Xuất khẩu sang Mỹ tăng gần 30%

Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, 6 tháng đầu năm nay, xuất khẩu (XK) tôm Việt Nam sang Mỹ đạt 323,3 triệu USD, tăng 29% so với cùng kỳ năm ngoái. Mặc dù ảnh hưởng từ dịch Covid-19, nhưng XK tôm Việt Nam sang Mỹ tăng trưởng khá ổn định trong 6 tháng đầu năm nay.

Nhận định của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam (VASEP) cho thấy, Mỹ là thị trường duy nhất trong số các thị trường nhập khẩu tôm chính của Việt Nam ghi nhận tăng trưởng dương liên tục trong tất cả các tháng của nửa đầu năm nay.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng khuyến nghị, dịch Covid-19 diễn biến phức tạp ở Mỹ trong nửa đầu năm nay với số ca nhiễm và tử vong cao nhất thế giới, tuy nhiên, nhu cầu nhập khẩu tôm của Mỹ không giảm trong thời gian này do Mỹ nhập khẩu để phục vụ kênh bán lẻ, thương mại điện tử, giao hàng tại nhà. DN XK Việt Nam sang thị trường Mỹ nên tập trung vào các sản phẩm chế biến sâu, giá trị gia tăng như tôm dễ bóc vỏ... để phù hợp với nhu cầu tiêu dùng của phân khúc này.

Tại thị trường Mỹ, trong 6 tháng đầu năm nay, tôm Việt Nam có lợi thế cạnh tranh hơn so với các nguồn cung đối thủ nhờ ổn định lại sản xuất nhanh hơn sau COVID-19 trong khi các nguồn cung như Ấn Độ và Ecuador vẫn còn đang phải chịu tác động nặng nề. Các nhà chế biến và XK tôm của Ấn Độ, Ecuador không chỉ chịu tác động bởi đơn hàng giảm mà ngay cả hoạt động sản xuất trong nước bị đình trệ do lệnh phong tỏa, thiếu công nhân trong các nhà máy do họ không đi làm vì lo ngại bị nhiễm bệnh.

Dự báo, trong quý III/2020, tăng trưởng XK tôm Việt Nam sang Mỹ sẽ không cao bằng quý II/2020 do Ấn Độ và Ecuador chuyển hướng tăng XK sang Mỹ do gặp khó ở Trung Quốc.

Nhiều lợi thế cho xuất khẩu tôm

Theo TS. Hồ Quốc Lực, Chủ tịch HĐQT Fimex Việt Nam, các cường quốc nuôi tôm như Ấn Độ, Ecuador, Indonesia..., nhất là Trung Quốc, bị tác động từ Covid-19 khá nặng nề, khiến chuỗi cung ứng tôm của họ ít nhiều bị gián đoạn. Vì an toàn, nhiều hệ thống tiêu thụ tôm lớn tìm về Việt Nam.

Trong đầu tháng 7 năm nay, một số lô tôm XK từ Ấn Độ sang Trung Quốc bị chậm thông quan, cộng với xung đột căng thẳng tại đường biên giới giữa Ấn Độ và Trung Quốc nên XK tôm Ấn Độ sang Trung Quốc sẽ gặp khó khăn trong quý III năm nay. Ngày 10/7/2020, Ecuador bị Trung Quốc cấm nhập khẩu tôm từ 3 công ty XK tôm lớn của Ecuador do phát hiện virus corona trên bao bì sản phẩm. Điều này ảnh hưởng tới XK tôm Ecuador sang Trung Quốc.

Do gặp khó ở thị trường Trung Quốc, Ecuador và Ấn Độ sẽ chuyển hướng XK sang Mỹ. Ecuador và Ấn Độ đều lên phương án hạ giá bán trên thị trường Mỹ để hấp dẫn các nhà nhập khẩu. Do vậy, tôm Việt Nam trên thị trường Mỹ sẽ phải chịu áp lực cạnh tranh về giá. Tuy nhiên, phương án hạ giá bán sẽ ảnh hưởng tới hoạt động XK của các nhà cung cấp Ấn Độ, Ecuador về lâu dài và đây chỉ là giải pháp tình thế. Các nhà cung cấp Ecuador còn lúng túng trong việc đóng gói sản phẩm đúng quy cách để phục vụ ngành bán lẻ. Các block tôm đông lạnh từ 2-5 kg phục vụ nhà hàng thì hiện phải chuyển đổi thành tôm lột vỏ, bỏ chỉ lưng đóng túi 1-2 pound để phục vụ bán lẻ.

Với lợi thế về thuế chống bán phá giá thấp, XK tôm Việt Nam sang Mỹ trong cả năm 2020 dự báo vẫn tăng khoảng 20% so với năm 2019.

Bên cạnh đó, thị trường Canada cũng là có nhiều lợi thế dành cho tôm Việt Nam. Canada đứng thứ 6 về nhập khẩu tôm Việt Nam, chiếm 5,7% tổng XK tôm Việt Nam đi các thị trường. XK tôm Việt Nam sang Canada trong những tháng đầu năm nay vẫn ghi nhận mức tăng trưởng hai con số mặc dù trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19.

Việt Nam cung cấp tôm cho Canada lớn thứ hai. Về giá XK, tôm Việt Nam cao nhất trong số các nguồn cung đối thủ trên thị trường Canada. Chính phủ Canada đang có nhu cầu đa dạng hóa thị trường, giảm phụ thuộc nhập khẩu từ Mỹ, và Việt Nam là một trong những quốc gia các doanh nghiệp Canada quan tâm muốn đẩy mạnh hoạt động xuất nhập khẩu.